NARKOLEPSİ NEDİR?
Narkolepsi denen hastalıkta bir İnsan elinde olmadan olduğu yerde derin bir uykuya dalar. Uyku nöbetleri günde 25-30 kez tekrar edebilir. Nöbetler, kısa sürer ve hastanın kendiliğinden uyanması İle sonuçlanır. Uyku herhangi bir yerde başlayabilir: dans ederken, çalışırken, cinsel birleşme sırasında, yüzerken, araba ve hatta bombardıman uçağı kullanırken. Hasta uykusunun gelmekte olduğunu hissedebilir, fakat bu şart değildir. Narkolepsi, otomobil ve uçak kazalarına yolaçabilir. Otomobil kazalarının % 15’i direksiyon başında uyumaya ve ‘% 8’i alkollü araba kullanmaya bağlıdır. Narkolepsi ömürboyu sürebilir. Bu hastalar gece az uyur ve arada bir uyanırlar. Narkolepside ikinci belirti, vücut kaslarının birkaç dakika süreyle gevşemesidir; buna katapleksi denir. Kaslar birden gevşeyince hasta, elindekini yere düşürür veya olduğu yere yığılır. Katapleksi nöbetleri kahkaha atmak, şaşırmak ve öfke gibi büyük heyecanlarla başlar. Spor yapmada zorluk çekerler çünkü, örneğin, tenis veya golf-te iyi bir vuruştan sonra heyecandan dizlerinin bağı çözülür ve yere yığılırlar. Narkolepsili avcı, avı görünce tüfeğini düşürür veya yanlış yere ateş eder. Narkolepsili baba çocuğunu dövmek isterken yere yığılır, öğrenci sınav odası önünde yere serilir, konuşmacı kürsüye çıkınca birden kaybolur, yere düşmüştür. Elinde bir çiçek buketi ile nişanlısını beklemekte olan delikanlı, O’nu görünce, kendini yerde bulur. Üçüncü belirti uyku felçleridir; hasta, uykuya dalma ve uykudan uyanma sırasında bir süre taş kesilmiş gibi kalır, tümüyle uyanık olmasına karşın, hiçbir yerini hareket ettiremez ve
DENİZ TUTMASINA PAYDOS
Belçikalı Jacob Perlberger, deniz tutmasını önleyecek yeni bir yöntem geliştirdi. Deniz tutmasına, iç kulaktaki denge sisteminin yalpalarla uyarılması yolaçmâktadır. Perlberger önce, bir masayı sağlam iplerle kamaranın tavanındaki bir çiviye astı, sonra masanın üzerine ağzına kadar su dolu bardaklar koydu, gemi ne kadar yalpa yaparsa yapsın, su dökülmüyordu. Bundan sonra, tavana asılan yatak ve koltukların, yalpa etkisini sıfıra indirerek deniz tutmasını önlediği anlaşıldı. Geleceğin gemilerinde insanlar, salıncak biçimi ıkoltuk ve yataklarda çok rahat yolculuk yapacaklar.
TİLKİ MÜREBBİYELERİ
Tilkiler, ¡küçük gruplar ¡halinde yaşarlar. Her grupta bir erkek, bir dişi, yavrular ve yavrulara ‘’mürebbiyelik” yapan diğer dişiler vardır. “Mürebbiyeler” tilki toplumunda saygınlığı en az olan canlılardır. Mürebbiye, yavrulan doğuran dişi kadar saygı görmez. Mürebbiye’lerin işi yavrularla oynamak, yavrulara göz kulak olmaktır. Aynı bölgede iki dişi tilki yavrulamış-sa mürebbiyeler bir birine, bir ötekine giderler, “gezici mürebbiye” gibi birşey.
Yavruların temizliğinden ve beslenmesinden de mürebbiyeler sorumludur. Ana tilkinin yaralanıp, 1S gün analık görevlerini yapamadığı bir olguda, mürebblyelerln yavrulara analık yaptığı görülmüştür. Buraya kadar durum insan toplum
maktadır. Normal olarak .gruptaki erkek tilki, eşine sadıktır. Ancak bilinmeyen nedenlerle blrgün “mürebbiye” yİ hamile bırakabilir. Bu olay, gruptaki sosyal davranışları derin bir şekilde etkiler. Çakallarda da buna benzer bir davranış görülür. Şu farkla kİ “mürebbiyeler” erkek veye dişi olabilir ve yavrulardan başka ana tilkiyi de besler.
MÜTHİŞ YILAN : KOBRA
Fas’a gidenler, mutlaka yılan oynatıcıları da görmek İsterler. Oynatılan çeşitli yılanlar arasında kobra, baş köşede yer alır. Eski Mısır’da büyücüler, halkı etkilemek için kobranın yarattığı dehşetten yararlanırlardı. Kobra oynatıcılar, önce kobraya bir bez ısırtır bezi hızla geri çekerek zehir dişlerini kırarlar, Yine de kobrayı, doğadan çıplak, elle avladıklarında, göze aldıkları tehlike az sayılmaz.
Mısır kobrasına Naja haje denir. Kleopatra-yı öldüren yılan budur. Kobranın üst çenesinde olılklu zehir dişleri ve bunların dibinde zehir bezleri bulunur. Kobra, gövdesinin ön bölümünü havaya diker ve boynunu yassıltarak genişletir, bu son hareketi, boyun kaburgalarını birbirinden Ayırarak sağlar. Hint kobrası (Naja naja), “gözlüklü yılan” adı ile tanınır; çünkü ensesinde monokl (tek camlı gözlük) biçimi bir leke vardır. Hint kobrası 2 m. kadar uzunluktadır. Uzak Do-ğu’da, dünyanın en büyük kobraları bulunur: Kral kobra (Naja hannah). Bunlar, aynı zamanda dünyanın en büyük zehirli yılanlarıdır, boyları
Kuyruğundan başlayarak bir sıçar yutmakta olan kobra yılanı.
5m. yi geçer. Kral Kobra diğer kobraların ne, insandan kaçar ve ormanların en k köşelerinde yaşar. Büyük Sahra’nın güney yaşayan “siyah boyunlu kobra” (Naja nigı lis) ‘2 m. uzaklığa kadar zehir damlaları fışk Bu nedenle, “tükrük atan yılan” adı ile di nınır. Yılan, zehir dişlerinden gelen zehir lalarını şiddetli bir soluk verişle dışarı püı tür. Genellikle, zehri düşmanlarının gözle püskürtür ve geçici bir körlüğe neden olı Mısır kobrası, gün batarken ava çıkar ve b gece avlanır. Gündüzü, terkedilmiş bir kerr ininde, taş yığınları veya ağaç kökleri ar da geçirir. Avı, küçük memeliler, kuşlar, tenkele, yılan ve kurbağalardır. Avını, ko ile bulur; fakat gözleri ile saldırır. Sürüng rin çoğu gibi, hareket eden herşeyi av s; Çok iyi yüzer ve çalılar arasında büyük biı vikllkle kayar.
Kobra zehiri, kürar denen zehir gibi, uçlarını etkileyerek felçler yapar (Kürar G. / rika Kızılderililerince ok zehiri olarak kul mıştır). Yüksek dozda zehir, solunum kasi da felç yaparak ölüme yol açar. Fakat, VI dae (engerek) yılanlarından farklı olarak, rin küçük dozlarından sonra hızla İyileşme Kobralar, irili ufaklı aynı kafese konursa yükleri küçüklerini yer (Yamyamlık olayı), irilikteki kobralar, iyi beslemek koşulu İle nı kafese konulabilir. Bir kobra, üstüste b: sıçan yutabilir, genellikle sıçan gibi küçük vanları kuyruğundan başlayıp yutar, iri ha’ ları ise ısırarak öldürdükten sonra bırakı sonra başından başlayarak yutar. Yuttuğu vanları sindirmesi en çok 5-6 gün alır.
