AJANS

. Dünyâ ve ülke çapında cereyân eden siyâsî, ekonomik, ticârî vs. hâdiseleri gazete, basın yayın organları yanında, öteki müşterilerine ulaştırmak için haber toplama işlemlerini, yerine getiren ve her türlü masraflarım abonelerine haber satarak karşılayan özel veya yarı resmî kuruluşlar. İlk haber ajansı “Charles Havas” tarafından Pâ- ris’te “Agence Havas” adıyla kurulmuştur. Dünyânın önemli ajansları: Amerika’da, Associated Press (AP) ve United Press İnternational (UPI). Fransa’da, Agence France Press (AFP). İngiltere’de, Press Association (Press Ass.), BBS, Reuter. Rusya’da, Telegrafnoe Agenstvo Soyuza So- yetov (TASS).
İsviçre’de, Agence Telegrafique Suisse. Türkiye’de, Anadolu Ajansı (AA). Türkiye’deki önemli haber ajanslarından bâ- zıları: Anadolu Ajansı : OsmanlIların son zamanlarında kurulan “Osmanlı Telgraf Ajansı” ve Birinci Dünyâ Savaşının ilk yıllarında kurulan Millî Ajansın kapanmasından sonra 6 Nisan 1920’de kurulmuştur. Gâyesi, o zamanki kurtuluş mücâdelemizi ve dâvâmızı bütün dünyâya anlatmaktı. Bugün ise yurt dışındaki ajanslarla ilgi kurarak aldığı haberleri basın ve radyolara dağıtmakla görevlidir. Ajans terimi geniş mânâda değişik girdilerin te’mini veya belli işlerin yürütülmesinde aracılık yapan ticârî birimleri ifâde etmek için de kullanılır. Bunlardan en meşhûru reklâm ajanslarıdır. Bunlar reklâm verenin her türlü reklâm işlerini üstlendikleri gibi sâdece hazır reklâmların yayın organlarına ulaştırılmasında da aracılık yapabilirler, Ankara Ajansı : Kısaca “Anka” olarak bilinir. 3 Mart 1972’de kurulmuştur. 1977’de anonim şirket hâline dönüşmüştür. Yurt içi ve yurt dışında büroları, temsilcilikleri vardır. Ulusal Basın Ajansı : Kısaca “UBA” olarak tanınır. 11 Şubat 1980’de kuruldu. Yurtdışında bâzı kuruluşların Türkiye temsilciliğini yapmaktadır. Ajans ismiyle tanınan başka büyük kuruluşlara örnek olarak Atom Enerjisi Ajansı, Uzay Ajansı, Teknoloji Ajansı. Bâzı basın ve yayın organları da kendi adlarına ajans kurarak faaliyet gösterirler. Bunlar belli konularda bilgiler toplayan birer haberleşme merkezidirler.