Amsterdam
Hollanda’nın başlıca kenti ve başkenti (aslında hükü
met ,merkezi Lahey’dir). Küçük İj ırmağının, İjsselme-
er’in (eski adı Zuiderzee) içine uzandığı kol kıyısında
yer alan Amsterdam’ın nüfusu 675 579’dur (banliyöler
le birlikte 936 410 nüf.). Adını eskiden Amstel ırmağı
üstünde yapılmış, bu noktada İj’e akan barajdan alan
kent, deniz düzeyinin altında bir noktada, yumuşak
alüvyonlu balçık içine oturtulmuş kazıklar üstüne kurul
muştur.
XVI. yy. sonlarında Hollanda’nın en büyük limanı
olan Amsterdam, yüzyıl boyunca Avrupa’nın en önem
li limanı ve ticaret merkezi olmayı sürdürmüştür. İç
kentteki yapıların çoğu bu dönemden kalmadır. Eski
kent, Amstel’in İj’e kavuştuğu yerin iki kıyısında, bir dizi
eş merkezli yollar ve kanallardan oluşur. İj ırmağı bo
yunca uzanan rıhtımlara daha önceleri Zuiderzee’den
yaklaşılırken 1876’da kentin batısından İjmuiden’deki
kıyıya uzanan Kuzey denizi kanalı açılmıştır.
Günümüzde Amsterdam.
Kent nüfusunun büyük bölü
mü, çeşitli protestan kiliselerine bağlı HollandalIlardan
oluşur. Kentte ayrıca, büyük bir Yahudi topluluğu ve
önemli sayıda EndonezyalI da yaşar.
Amsterdam öncelikle bir ticaret ve finans merkezi
dir. Geçmişte Doğu’yla ticaret yapan bir liman olarak
oynadığı işlev sonucunda, sanayi de önemli ölçüde ge
lişmiştir: Yağlı tohum, tütün, kahve, çay, vb. dışalım
maddelerinin işlenmesi; gemi yapımı, vb. Elmas işlen
mesi ve kereste ticareti de önemlidir. Ağır yüklerle uğ
raşmayı güneydeki komşusu Rotterdam’a bırakan
Amsterdam limanı, günümüzde hafif yüklerle ilgilen
mektedir.
Amsterdam Hollanda’nın başlıca eğitim ve kültür
merkezidir. İki üniversite bulunan kentte, Rijksmuseum
(Devlet müzesi; 1876-1885), vb. müzeler, dünya ça-