Andrâssy, Kont Gyula

Andrâssy, Kont Gyula, Almanca tam adı
j u l iu s , g r a f (Kont) a n d r â s s y v o n c s ik s –
ZENTKIRÂLY UND KRASZNAHORKA (d. 3 Mart
1823, Kassa, Macaristan, Avusturya imparatorluğu
– ö. 18 Şubat 1890, Volosco,
Istria, Avusturya-Macaristan), Macar başbakanı
ve Avusturya-Macaristan dışişleri
bakanı (1871-79). Avusturya-Macaristan
ikili devlet yapısının oluşmasına katkıda
bulunmuştur. Koyu bir Alman yanlısı olarak,
Alman imparatorluk şansölyesi Otto
von Bismarck ile 1879 Avusturya-Alman
ittifakını gerçekleştirdi. Bu ittifak, monarşinin
1918’de kesin yıkılışına değin Avusturya
dış siyasetinin temel taşını oluşturdu.
Lajos Kossuth yönetimindeki radikal reform
partisinin üyesi olan Andrâssy,
1847’de Macaristan Parlamentosu’na (Diet)
girdi. Avusturya’ya karşı 1848-49’da girişilen
ayaklanmada, bir tabura komuta etti.
Yenilgiden sonra ülkeden kaçtı. Gıyabında
ölüme mahkûm edildi ve bir kuklası asıldı.
Andrâssy 1857’de affa uğrayarak ülkesine
döndü. 1867’de, ikili devlet yapısı konusunda
uzlaşmayla sonuçlanan görüşmelerde
Ferenc Deâk’i destekledi. 17 Şubat 1867’de
Macaristan başbakanlığına ve savunma bakanlığına
atandı. Avusturya ve Macaristan
arasında, devletin yapısına ilişkin nihai
görüşmeleri yürüttü.
Slavları ülkesi için tehlike olarak gören
Andrâssy, ikili yönetimin katı bir savunucusu
oldu. Kari Siegmund von Hohenwart’ın
Bohemya’daki krallık topraklarının yasal
konumunu güçlendirme yolundaki girişimine
karşı koydu (1871).