APPALAŞ DAĞLARI.

ABD’nin Atlas Okyanusu kıyılarındaki ovalan, iç bölgelerdeki düzlüklerden ayıran geniş dağ kuşağına Ap-palaş Dağlan denir.

 

Appalaş Dağlan, Alabama’nın orta kesimlerinden başlayarak, Kana-da’nın doğusundaki St. Lawrence Körfezi’neAdını sık sık doruklarını kaplayan bulut ve sisten alan Great Smoky Dağlan (Büyük Dumanlı Dağlar).
kadar, kuzeydoğuya doğru 1.900 km boyunca uzanır. Bununla birlikte Appalaş Dağlan ya da Appalaşlar adı yaygın olarak Hudson ve Mohawk ırmaklarmm güneybatısındaki bölge için kullanılır. Appalaşlar 17. yüzyılda Ameri-
ka’ya gelen göçmenlerin batıya doğru göçü önünde bir engel oluşturmuştur. Örneğin, Virginia kıyısındaki yerleşim yerlerinin 1607’de kurulmaya başlamasına karşın Yerli-ler’in yaşadığı Appalaş Dağlan’ndaki sık or-manlan geçip, bugünkü Kentucky’ye gelmeleri için 100 yıldan fazla bir zaman gerekmiştir.
Appalaşlar, uzun ve birbirine paralel vadilerle aynimış dağ sıralarından oluşan bir kuşak görünümündedir. Doğuda, Pennsyl-vania’dan Georgia’ya kadar uzanan Blue Rid-ge (Mavi Dağlar) kuşağı çok yaşlı bir dağ sırasıdır. Kuzey Carolina’da Black Mounta-ins’daki (Kara Dağlar) Mitchell Dağı, Appa-laşlar’ın bu bölgesindedir. Yüksekliği 2.000 metreyi aşan Mitchell Dağı, Kuzey Amerika’ ran doğusundaki en yüksek doruktur. Milyonlarca yıldır su, rüzgâr ve hava koşullannın aşındırdığı Blue Ridge kuşağı, artık yüksek ve sarp değil, alçak ve yuvarlaktır. Great Smoky Dağlan (Büyük Dumanlı Dağlar) Ulusal Parkı ünlü bir eğlence ve dinlenme yöresidir.
Blue Ridge’in devamı olan New Jersey Dağları, Pennsyivania’dan Hudson Irmağı vadisine kadar uzanır ve orada Hudson Dağlan adını ahr. Bu dağlar yaşlı ve aşınmış olmakla birlikte çok çekici bir görünüme sahiptir.
Blue Ridge’in batısı, Alabama ortalanndan başlayıp kuzeydoğuya doğru, New York eyaletinin içlerine kadar uzanan bir dağlar ve vadiler kuşağıdır. Uzunluğu 1.600 km olan bu kuşağın eni 22 ile 95 km arasında değişir. Bu kuşağın doğusu, bölgede Shenandoah Vadisi diye bilinen Büyük Appalaş Vadisi’dir. İlk göçmenler bu verimli düzlükte yerleşmiş ve çiftçiliğe başlamışlardır.
Bu dağ ve vadi kuşağının batısı ise, Alabama’dan, New York’taki Mohawk Irmağı’na kadar uzanan ve genelde Appalaş Yaylası diye adlandınlan geniş ve engebeli bir alandır. Bu bölgenin doğusunda New York’un güneyindeki Catskill Dağlan, Orta Pennsyl-vania’daki Allegheny Dağları, Doğu Ken-tucky, Tennessee ve Batı Virginia’yı kaplayan Cumberland Yaylası yer alır.
Appalaşlar, akçaağaç, meşe, laleağacı, huşağacı ve kışın yaprak dökmeyen bazı ağaçlann oluşturduğu sık ormanlarla kaphydı. Bu orman örtüsünün büyük bölümü günümüzde de varhğmı korumakla birlikte Büyük Appalaş Vadisi gibi daha alçak ve düz olan yerler tanm alanlanna dönüşmüştür. Bu alan-lann dışmdaki bölgelerde hindi, ayı, tilki, geyik ve yabankedisi gibi hayvanlara sıkça rastlanır.
Bölgenin başlıca doğal kaynağı Pennsyl-vania’dan Alabama’ya kadar uzanan yayla bölgesinin büyük Appalaş kömür yataklarındaki taşkömürüdür. Öteki önemli maden kaynakları, New Jersey’de antrasit (sert maden kömürü) ve çinko, Tennessee’de bakır ve Alabama’daki geniş demir yataklandır. Penn-sylvania’da Pittsburgh ve Alabama’da Birmingham gibi büyük sanayi kentleri, bu madencilik bölgelerinin yakınında kurulmuştur.

Rate this post
Rate this post

Cevapla

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar işaretlenmelidir *

*