Ardennes, a r d e n n e olarak da yazılır, eski
Ardennes Ormanlannm bir bölümünü oluşturan
ağaçlık plato. Belçika’nın Lüksemburg,
Namur ve Liege illerinin büyük
bölümünü kaplar; bir kesimi Lüksemburg
ile Fransa’nın Ardennes ili içinde kalır.
Orta Ren Dağlarının batı uzantısını oluşturan
yaşlı bir platodur. Kuzeydoğu-güneybatı
doğrultusunda yayılır ve 10.000 km2’yi
aşkın bir alan kaplar. Jeolojik tarihi karmaşıktır.
Yoğun bir kıvrılma, kırılma, yükselme
ve toprak örtüsünü yitirme süreci sonucunda,
bazı yaşlı kay aç katmanlan daha
genç katmanların üzerine binmiştir.
Ardennes adı, dar anlamda, bölgenin güney
yansını belirtmek için kullanılır. Liege’
in güneyindeki Botrange’da yüksekliğin 685
m’ye ulaşmasına karşın, bu kesimdeki yükseltiler
350-500 m arasında değişir. Kumtaşı
ve kuvarsit, bir ölçüde de kayağantaşı ve
kireçtaşı bileşiminden oluşan bölgenin yuvarlak
doruklan, turbalıkların yer aldığı sığ
çöküntülerle birbirinden ayrılmıştır. Turbalıklar,
dar ve dolambaçlı vadileri kesen
birçok ırmağı besler. Yüksek Ardennes
olarak da bilinen bu platolar, kuzey ve batı
yönünde Meuse Irmağına, güney ve doğu
yönünde Moselle Irmağına yönelen akarsulann
oluşturduğu iki havzayı birbirinden
ayırır. Alçak bulutlar, sis ve don ile kanşan
yoğun yağışlar yüzünden yüksek kesimler
ıssızdır. Bölgenin yarısı ormanlarla kaplı
olmakla birlikte, suya doygun ince ye asitli
toprak genellikle verimsizdir ve bitki örtüsü
fundalıklardan ibarettir.
Daha alçak olan kuzey kesiminde yükseklik
200-300 m arasında değişir. Küçük çiftlik
topraklarının çoğu, otlak olarak kullanılan
kesintisiz çayırlarla kaplıdır. Vadilerde bir
miktar yulaf, çavdar, patates ve yonca
Ardennes’in koruluk tepeleri, Belçika
Thomas B. Hollyman-Photo Researchers
ekimi yapılır. Süt ürünlerinin yanı sıra
Ardennes’in geleneksel ürünü olan jambon
üretimi için sığır ve domuz yetiştirilir.
Koyunculuk, küçük ölçekli bir yün sanayisini
besler. Sığır derileri, yöredeki meşe
ağaçlarından bol miktarda elde edilen tanenle
işlenir. Taş ocakçılığı yaygındır. Buna
karşılık, madencilik ve imalat kuruluşları az
sayıdadır.
Soğuk ve nemli havanın bannmayı bir
ölçüde güçleştirmesine karşın, bölge ekonomisi
giderek daha çok turizme dayanmaktadır.
Nüfus yoğunluğu yüksek olan Paris-
Brüksel-Köln üçgeninin ortasında bulunduğu
halde Ardennes, Avrupa’nın nüfus yoğunluğu
en düşük yerlerinden biridir. Belçika’nın
Spa kentindeki kaplıcalanndan ötürü,
16. yüzyıldan beri gözde bir sağlık
merkezi durumundadır. Issız ormanlar, çevredeki
kentleşmenin baskısından kurtulmak
isteyen Orta AvrupalIlar için dinlenme olanaklan
sağlar.
I. ve II. Dünya savaşları sırasında bir
çarpışma alanı haline gelen Ardennes,
1914, 1918 ve 1944’te kanlı çarpışmalara
sahne olmuştur. Bak. Ardennes Savaşı.
Ardennes
15
Şub