ARMA VE ARMACILIK. Arma devletlerin, kralların ya da belirli bir toplumsal grubun ayırt edici simgesidir. Armacılığın başlangıcı 12. yüzyıla rastlar. Bu dönemde Avrupa’da, şövalyeler ilk kez kalkanlarının üstünü değişik motifler ya da şekillerle süslemeye başladılar. Daha önce uzun burunluklu miğferler kullanan şövalyeler, 12. yüzyılda yüzlerini tümüyle örten miğferlerin yaygınlaşmasıyla birlikte askerlerinin kendilerini tanıması için kalkanlarına ve mızrak flamalarına, ayırt edici işaretler koymaya başladılar. 13. yüzyıla gelindiğinde hemen hemen bütün soylu ailelerin kendilerine özgü armaları olmuştu. Soylular armalarım, belgeleri imzalarken kullan-
MHVlti) ıılıınındıı u/uktun açıkçıı görülmeli gerekiyordu. Bazı şövalyeler kalkanlarını h lümlerc ayırarak iki farklı, parlak ve zıt ren boyadı Şekil l’den 12’ye kadar olan armal bu türe örnektir. Bazıları ise aslan, kartı silah ya da Fransa krallarının benimsediği gı zambak biçimini simge olarak seçti (şel 13-15). Herhangi bir işaret ya da motif arı olarak seçilebiliyordu. (16-23 arasındaki ı killer çok kullanılan öteki armaları gfls riyor.)
Bazı soyluların çeşitli şekillerin birleşn sinden oluşan armaları vardı. Örneğin İngil re kralları I. Richard’dan başlayarak (İli 99) kırmızı fon üzerine 26 ve 27 numaı şekillerde görüldüğü gibi düzenlenmiş üç al aslan kullandılar. Armalarda bazen de ( olarak değerli kürkler kullanılırdı (şekil 24 25). Armalarda kullanılan renkler mavi, t mızı, yeşil, mor ve siyahtı. Ayrıca gümüş altın da kullanılırdı.
Önceleri şövalyeler armaları yalnızca k kan ve bayraklarında kullandılar; 14. yüzyı zırhlarının üzerine kolsuz gömlekler giym< başladılar ve armalar bunların üzerine işlendi. Zamanla bunlar “arma gömlekle olarak tanındılar. Turnuvalara katılan şöv yeler (şekil 28), miğferlerinin tepesine
