DOBLES (Fabian) DOBLES (Fabian), Kosta Rika’lı yazar. (San Antonio de Belen 1918). Yazılarında sosyal meseleleri ele aldı: Ese que se ñaman Pueblo (Halk-Millet Dedikleri) [1942]. El Sitio de Las Obras (Eserlerin Temeli) [1950] adlı kitabı en iyi eseri sayılır. Ayrıca hikâyeler de yazdı ve bunları Historia y de Tata Mundo (Tata Mundo Hikâyeleri) [1955] adı altında yayımladı. Şiirlerini Tu, Voz ...

DOBLADO (Manuel) DOBLADO (Manuel), meksikalı general ve devlet adamı (San Pedro Piedra Gorda, Guanajuato 1822-New York 1865). Avukatlık ve Guanajuato eyaleti yöneticiliği yaptı, 1861’de Juarez tarafından dışişleri bakanlığına atandı. Büyük Britanya, İspanya ve Fransa ile Soledad sözleşmesi için görüşmeler yaptı (1862). Başkumandanlığa getirildi, 1864’te yenilgiye uğradı ve Birleşik Amerika’ya sığındı, (l)

DOBİ AS (Vaclav) DOBİ AS (Vaclav), çek bestecisi ( 1909-^ 1978). Foerster, Novak ve A. Haba nm öğrencisi. Prag müzik akademisinde kompozisyon dersleri verdi (1950) ve batı etkisinde, özellikle de mahallî folklorun etkisinde kaldı. Dört kantat, senfoniler, bir sinfoni-etta (1944), bir keman konçertosu, yaylı çalgılar için dört dörtlü ve çeşitli sonatlar besteledi. (L)

DOBİ (IstvanV macar siyaset adamı (Szöny 1898 Budapeşte 1968) DOBİ (IstvanV macar siyaset adamı (Szöny 1898 Budapeşte 1968). Sol çevrelerde çalıştı. Birinci Dünya savaşından sonra sosyal demokratlarla ilişki kurdu, küçük mülk sahiplerinin partisine girdi, başkan yardımcısı oldu (1945). İkinci Dünya savaşı sırasında macar direniş hareketinin örgütlenmesi için çalıştı. Partisinin başkanı oldu (1947-1949). 1948-1952 Arasında başbakanlık yaptı. 1952’de Prezidyum konseyi başkanlığına ...

DOBERLUG – KİRCHHAİN DOBERLUG – KİRCHHAİN, Almanya’da şehir (Cottbus ili, Finsterwalde bölgesi), küçük Elster ırmağı kıyısında; 10 500 nüf. Halkın çoğu protestandır. II. Dünya savaşından sonra Doberlug ve Kirchhain şehirlerinin birleşmesiyle kuruldu. XVII. yy. dan kalma şato, 1165’te açılıp 1540’ta kapanan manastır, 1220’lerde yapılmış kilise, önemli demiryolu merkezi, deri sanayii, deri fuarları. (L) DOBERMAN i. (aim. k.). Almanya’da yetiştirilen bekçi ...

DOBELL (Sydney Thompson) DOBELL (Sydney Thompson), İngiliz şairi (Cranbrook, Kent 1824-Nailsworth, Gloucestershire 1874). SYDNEY YENDYS takma adiyle 1850’de ilk şiirini yayımladı: The Roman (Romalı). En önemli eseri, uzun ve felsefî bir şiir olan Balder’âlı (1854). Alexander Smith ile, 1855’te Sonnets on the Crimean War (Kırım Savaşı Üstüne Soneler), 1856’da England in Time of War (Savaş Zamanında İngiltere) adlı eserlerini yayımladı. ...

DOBBİACO DOBBİACO, İtalya’da komün. Trentino bölgesinde (Bolzano ili), 2 800 nüf. Pusteria’-da, Drava ve Rienza vâdilerini birbirinden ayıran boğaz üzerinde bulunan Dobbiaco, Cortina d’Ampezzo ile Avusturya’ya giden önemli kara yolları kavşağındadır. Çok işlek bir turizm merkezidir. (L) DOBBS FERRY, A.B.D.’de, (Westchester idare bölgesi, New York) köy. Hudson ırmağının doğu kıyısındaki Palisades’in karşısında. Masters okulu (kuruluşu 1877), kızlar için koleje hazırlama ...

DOAN THİ DiEM DOAN THİ DiEM, vietnamlı kadın yazar (XVIII. yy. başlangıcı). Le hanedanı zamanında yaşadı, Dang Tran Cön’un çince yazdığı Çin fu Ngâm (Kocası Askere Giden Bir Kadının Yakınmaları) adlı şiiri çin-annam diline manzum olarak çevirdi. Birçok masal, hikâye, bir de şiir derlemesi bıraktı: «Tük Trüyen Ki». (L) DOBA, Çat’ın güneybatısında (Logone bölgesi) kasaba, doğu Logone kıyısında; 5 200 ...

DOAB («iki su» anlamında sanskritçe k.) DOAB («iki su» anlamında sanskritçe k.), Kuzey Hindistan’da, birbirine komşu ve genellikle paralel olan iki akarsu arasındaki herhangi bölgeye verilen ad (msl. Indus ile bunun kolları, Pencap bölgesini deab’lara ayırmıştır.) [l]

DNİESTER-ÖTESİ DNİESTER-ÖTESİ, Transnistria, Romanya’ya ilhak edilmiş olan Ukrayna Moldavya’sının 1941-1944 yıllarında aldığı ad. (L) DO i. Bir müzik notasının adı. (Do terimi, notaları söylerken tutukluk yaratan ut te- G.M. Bononcini tarafından Musico prattico riminin yerine geçti. Do’nun ilk olarak [1673] adlı eserde kullanıldığı sanılır. (Almanya’da ve bazı ülkelerde do’nun yerine hâlâ ut kullanılmaktadır, (l)

DNIESTER DNIESTER, rusça Dnestr, S.S.C.B.’de (Ukrayna ve Boğdan) nehir; 1411 km. Dniester, Karpatlar’dan doğar (Polonya sınırı yakınında, Borislav’ın batısında), Po-dolya ve Volhov yaylalarını yarar, Soroki’-nin aşağı kesiminde Volhov yaylasından çıkarak Besarabya ovasına girer. Irmak geniş bir limanla (önü bir kıyı şeridiyle kapalı haliç) Karadeniz’e dökülür. Dniester’in rejimi kıta rejimidir, başlıca özelliği ilkbaharda karların erime mevsiminde sularının yükselmesidir. (L) DNİESTER-ÖTESİ, Transnistria, ...

DNEPROPETROVSK DNEPROPETROVSK, esk. Yekaterinos-lav, S.S.C.B.’de (Ukravna) şehir, Dnieper’in sağ kıyısında; 1 128 000 nüf. Çelik sanayii ve metalürji. Plasuk maddeler. Bölgede uranyum filizi işletmesi. (L) Dnieprovsko-Bugski kanalı, S.S.C.B.’de (Beyaz Rusya) kanal. Pripiat ile Batı Bug’u Batı Polezia üzerinden birleştirir, Rusya akarsu ağını Polonya akarsu ağına bağlar. (L)

DNİEPRODZERJ1NSK, esk. Kamensko-ye, S.S.C.B.’de (Ukrayna) şehir DN1EPRODZERJ1NSK, esk. Kamensko-ye, S.S.C.B.’de (Ukrayna) şehir, Dnieper’in sağ kıyısında, Dnepropetrovsk dirseğinin yukarısında; 271 000 nüf. Ağır metalürji ve makine yapımı. Elektrometalürji. Yılda 1,2 milyon KW/saat üreten hidroelektrik santral. (L) Dnieproghes S.S.C.B.’de (Ukrayna) baraj, Dnieper kıyısında; bütün bölgeye elektrik enerjisi sağlamak (Zaporojye, Dnepropetrovsk, Dnieprodzerjinsk v.b. tesisleri, köylere elektrik vermek, Donetz havzasıyle irtibat kurulması) ve ulaştırma ...

DNIEPER, rusça Dniepr, S.S.C.B.’de nehir DNIEPER, rusça Dniepr, S.S.C.B.’de nehir. Beyaz Rusya, Rusya Sosyalist Federatif Sovyet cumhuriyeti ile Ukrayna topraklarından bir kısmını sular; 1 950 km. Dnieper, Valdai dağları yaylasının güneyinden doğar, Smo-lensk’e ulaşır, Beyaz Rusya’ya girer, bu cumhuriyetin doğu kesimini geçer ve Ukrayna’ya girerken, Polezya’nın (Pinsk bataklığı) sularını akıtan Pripiat ırmağını alır. Soldan Desna ırmağının da kavuşmasından sonra Kiev’e ...

DMYTRYK (Edward) DMYTRYK (Edward), amerikan filim yönetmeni (Grand Forks, İngiliz Kolombiya’sı 1908). Paramount stüdyolarında işçi, sonra montajcı olarak çalıştı. İlk uzun metrajlı filmini, 1939’da çevirdi, özellikle polisiye bir uygulama (Murder, my Sweet [Cinayet, Sevgilim], 1944), G.İ.’lerin (ikinci Dünya savaşında amerikan askerlerine takılan ad) terhis edilmeleri ve yahudi düşmanlığı üzerine bir filim (Crossfire [Çapraz Ateş], 1947), toplumcu bir filim (Give Us ...

DMOWSKi (Roman) DMOWSKi (Roman), polonyalı siyaset adamı (Varşova 1864-Drozdovo 1939). Fen doktoru, vatanseverlerin gizli teşkilâtı, «millî birlik»in kurucularından. Varşova’da 9 mayıs 1791 anayasasının yüzüncü yılını anma gösterisini düzenledi, tutuklanarak Mitava’ya sürüldü. Galiçya’ya kaçtı, gazetecilik yaptı. Yabancı ülkelerde geziler yaptı ye 1897’de J.L. Poplawski ve Z. Ba-licki ile, amacı bağımsızlık ve Polonya devletinin yeniden kuruluşu için direnmek, halkı sosyal ve siyasî ...

DMITROV DMITROV, S.S.C.B.’de şehir. Moskova’nın kuzeyinde, iakhroma vâdisinde, Moskova kanalının sağ kıyısında. Küçük çapta metalürji. 1154’te prens Yuri Dolgoruki tarafından kuruldu. XIII. yy.da derebeylik prensliğinin merkezi oldu. Ancak XIV. yy.da Moskova’ya bağlandı. Anıtlarından yalnız, bir hendekle çevrili Kremlin ve XV. yy. sonunda Moskova mimarîsi üslûbunda inşa edilmiş Voznesenski katedrali kalmıştır. Kazılar (1933-1934), XI. ve XII. yy’lara ait meskenleri gün ışığına ...

DMİTRİYEV (Nikolay Konstantinoviç) DMİTRİYEV (Nikolay Konstantinoviç), sovyet dilbilimcisi (1898-1054). Başkırtca, Azerice, Türkmence, Tatarca, Türkçe ve Asya türk dilleri uzmanı. Eserleri: Kumik Dili Grameri (1940) ve Başkırt Dili Grameri (1948). [

DMİTRİYEV (İvan ivanoviç) DMİTRİYEV (İvan ivanoviç), rus şairi (Simbirsk yakını 1760-Moskova 1837). 1810’-dan 1814’e kadar adalet bakanlığı yaptı. Devrin zevkine göre duygulu şiirler ve birçok manzum masal derlemeleri yazdı (17951818). [L]

DMİTREVSKİ (ivan Afanasiyeviç) DMİTREVSKİ (ivan Afanasiyeviç), rus tiyatro oyuncusu ve yazarı (Yaroslovl 1734-Petersburg 1821). 1756’da Petersburg’da kurulan ilk düzenli tiyatro kumpanyasına girdi ve rus tiyatrosunun düzenlenmesinde baş rolü oynadı. Tercüme ve telif piyesleri vardır. (L) DMİTRİ. Bk. dİmİtrİ.