daha çok diyatomeler adıyla bilinen algleri içeren bölüm. Ayrıca bak. diyatomeler.

tam adı g io v a n n i b a t t is t a g a u l – li (d. 8 Mayıs 1639, Cenova – ö. 2 Nisan 1709, Roma), 17. yüzyılın ikinci yarısında, önde gelen Romalı barok ressam. Baciccia, Cenova’da Luciano Borzone’nin öğrencisi olmakla birlikte van Dyck ve Bernardo Strozzi’den de etkilendi. 1660 sıralannda Roma’ya yerleşti, ...

(d. 22 Aralık 1815, Basel – ö. 25 Kasım 1887, Basel, İsviçre), hukukçu ve antropolog. Das Mut- terreeht (1861; Analık Hukuku) adlı yapıtı, modern toplumsal antropolojiye önemli bir katkı sayılır. 1841-45 arasında Basel Üniversitesi’nde Roma hukuku tarihi profesörlüğü, 1842-66 arasında aynca Basel ceza mahkemesi yargıçlığı yaptı. 1847 ve 1848’de Roma medeni hukuku üzerine iki yapıt kaleme aldıktan sonra, İtalya ve ...

(d. 4 Şubat 1790, Rhine- beck, New York eyaleti – ö. 24 Şubat 1874, Columbia, Güney Carolina, ABD), doğa- bilimci ve Lutherci papaz. ABD’li ünlü doğabilimci ve sanatçı John James Audu- bon’ın, Kuzey Amerika’da yaşayan kuşlar ve memeliler üzerindeki çalışmalarını kaleme almasına yardımcı olmuştur. 1814’te papaz olan Bachman, ertesi yıl Güney Carolina’da Charleston’a atandı. Doğa tarihine öteden beri büyük ilgi ...

. Hint-Türk İmparatorluğu bâbü’s-saade, a k a G a l a r k a p is i olarak da bilinir, Osmanlı saraylarında ikinci avludan, üçüncü avluda yer alan enderuna açılan kapı. Burada yönetsel bina ve işlevlerin esas olarak sona ermesini, padişahın iç yaşantısının ve özel dairesinin başlamasını yansıtır biçimde, kapının adı “mutluluk kapısı” anlamına gelir, Topkapı Sarayı Bâbü’s- Saadesi’ne Arz ...

(Arapçada “Kaplan”), b a b u r olarak da yazılır, asıl adı z a h Ir e d d în m u h a m m e d (d. 15 Şubat 1483, Fergana – ö. 26 Aralık 1530, Agra, Hindistan), Hindistan’daki Ba- bürlü hanedanının kurucusu ve ilk imparatoru (1526-30). Moğol fatihi Cengiz Han’ın ve Timur’un soyundandır. Devlet adamlığının yanı sıra ...

(d. 1891, Weiden – ö. 1967, Münih), Osmanlı tarihi konusunda çalışmalarıyla ünlü Alman tarihçi ve dilci. Würzburg ve Münih’te tarih, özellikle İslam sanatı tarihi öğrenimi gördü, Hindoloji ve Sami dilleri doktorası yaptı (1914). Aynı yıl Türkiye’ye gitti, Mustafa Kemal’ in yanında emir subayı olarak çalıştı. Çanakkale, Kafkasya, Irak ve Galiçya’da bulundu. Filistin’de Çevat Paşa’nın kurmay heyetinde görev aldı (1918). Almanya’ya ...

’a g n o l o , tam adı b a r t o l o m e o d ’a g n o l o b a g l io n i (d. 15 Mayıs 1462 – ö. 6 Mart 1543, Floransa), ahşap oyma ve heykel sanatçısı ve Floransa’da Rönesans mimarlığını etkilemiş mimar. 1491-1502 arasında Floransa’daki Santa Maria Novella ...

Sergius ve Bacchus (A ZİZLE R )

(d. 19 Nisan 1891, Bologna – ö. 8 Ekim 1985, Monza, İtalya), İtalyan şair, oyun yazan, edebiyat eleştirmeni ve romancı. İtalyan deneysel yazarlarının yeniliklerine karşı Rönesans edebi üslubunu ve 19. yüzyıl uştalannı savunmuştur. Bir süre Bologna Üniversitesi’ne devam ettikten sonra 1912’de oradan aynldı. Edebiyat dergilerine yazılar yazdı. 1914’te önemli kitaplarından Poemi liricfyi (Lirik Şiirler) yayımladı. Aynı yıl, I. Dünya Sava- ...

(Latince), Yunanca d Io n y s Ia , Eski Yunan-Roma dininde, Şarap Tanrısı Bacchus (Yunanca Dionysos) ile ilgili şenliklere verilen ad. En ünlü Dionysia şenlikleri Attika’da düzenlenirdi. Yalın ve eski ayinlerden oluşan Küçük Dionysia, bir geçitle tiyatro gösterilerinin yer aldığı Lenaia, özünde bir içki şöleni olan Anthesteria, hepsinin en ünlüsü olan ve Dionysos Tiyat- rosu’nda oyunlarla birlikte kutlanan Büyük ...

a k a G a l a r k a p is i olarak da bilinir, Osmanlı saraylarında ikinci avludan, üçüncü avluda yer alan enderuna açılan kapı. Burada yönetsel bina ve işlevlerin esas olarak sona ermesini, padişahın iç yaşantısının ve özel dairesinin başlamasını yansıtır biçimde, kapının adı “mutluluk kapısı” anlamına gelir, Topkapı Sarayı Bâbü’s- Saadesi’ne Arz Kapısı ya da Taht ...

bak. Hint-Türk İmparatorluğu

(Arapçada “Kaplan”), b a b u r olarak da yazılır, asıl adı z a h Ir e d d în m u h a m m e d (d. 15 Şubat 1483, Fergana – ö. 26 Aralık 1530, Agra, Hindistan), Hindistan’daki Ba- bürlü hanedanının kurucusu ve ilk imparatoru (1526-30). Moğol fatihi Cengiz Han’ın ve Timur’un soyundandır. Devlet adamlığının yanı sıra ...

(d. 1891, Weiden – ö. 1967, Münih), Osmanlı tarihi konusunda çalışmalarıyla ünlü Alman tarihçi ve dilci. Würzburg ve Münih’te tarih, özellikle İslam sanatı tarihi öğrenimi gördü, Hindoloji ve Sami dilleri doktorası yaptı (1914). Aynı yıl Türkiye’ye gitti, Mustafa Kemal’ in yanında emir subayı olarak çalıştı. Çanakkale, Kafkasya, Irak ve Galiçya’da bulundu. Filistin’de Çevat Paşa’nın kurmay heyetinde görev aldı (1918). Almanya’ya ...

Dünyanın Yedi Harikası’ndan biri. Babil uygarlığının başkenti olan ve bugünkü Irak’ın güneyinde yer alan Babil kentinde, kraliyet sarayındaki bahçeler gerçek anlamda “asılı” olmayıp, bir dizi zigguratın(*) teraslannda kurulu çatıbahçeleriydi. Sulama Fırat Irmağından pompalanan suyla yapılırdı. Bahçeleri, yan efsanevi kraliçe Sammu-ramat’ın (Yunanca: Semiramis, Asur kralı III. Adadnirari’nin [hd İÖ 810-783] annesi) ya da anavatanının dağlannı ve yeşilliğini özleyen Medialı karısı Amyitis’i ...

rık’a yazısının bir üslubu. Osmanlı hattatlannın ürünü olan ve 18. yüzyıl ortalarında gelişmeye başlayan rık’a, devletin resmî yazılarından biri olarak ilk önce Bâbıâli kalemlerinde kullanılmaya başladı ve sonra bütün ülkeye yayıldı. Bâbıâli’den yetişen ve maliye nazırlığı da yapan Ebubekir Mümtaz Efendi (1810- 71) ve son derece güzel bir biçimde yazdığı ve onun üslubu sonradan gelenlerce de sürdürüldüğü için, bu yazıya ...

İttihat ve Terakki Fırkası önde gelenlerinin Bâbâli’yi basarak iktidara doğrudan el koymalarıyla sonuçlanan hükümet darbesi (23 Ocak 1913). II. Meşrutiyet’in ilanından (1908) sonra başlayan İttihat ve Terakki yönetimine muhalif olanlar örgütlenerek Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nı() kurmuşlardı. Parti siyasal gücünü giderek artırırken, Halaskâr Zabi- tan Grubu() olarak bilinen bir grup İtilafçı subay, birlikleri ile Makedonya’da ayaklanmış ve Askeri Şûra’ya verdikleri bir ...

(Yüksek Kapı), Osmanlı Devleti’ nin son döneminde sadrazamlık makamına ve hükümete verilen ad.Sadrazamlık makamı için uzun süre Bâb-ı Asafi ve Paşa Kapısı(*) adlan kullanıldı; 18. yüzyılda Divan-ı Hümayun yetkilerinin giderek sadrazamlığa geçmesiyle önemi artan Bâbıâli, I. Abdülhamid döneminde (1774- 89) Batılı devletlerce Osmanlı Devleti’nin en yetkili yürütme organı sayıldı. Topkapı Sarayı’nın karşısında, duvarla çevrili bir alandaki Bâbıâli, yangınlar ve onarımlar ...

lakabı g r a c c h u s b a b e u f (d. 23 Kasım 1760, Saint-Quentin – ö. 27 Mayıs 1797, Vendome, Fransa), Fransız siyaset adamı. Önerdiği tarım reformlarının İÖ 2. yüzyılda yaşayan Romalı devlet adamı Gracchus’un reformlarına Babeul, sanatçısı bilinmeyen bir oymabaskı, 18. yy Biblioth6que Nationale, Paris benzerliği nedeniyle onun adıyla anılır. Öngördüğü siyasal stratejiler, ...