Yazar Arşivi: Kursistem Moderator

Babbitt metali,

b ey a z m etal olarak da bilinir, 1839’da Isaac Babbitt tarafından geliştirilen alaşım. Bugün, bakır ve antimon içeren kalay temelli tüm alaşımlara bu ad verilmektedir. Kalayın bir bölümü ya da tamamı kurşunla yer değiştirmiş olabilir.

Devamını Oku »

Babbitt, Milton

(d. 10 Mayıs 1916, Phila- delphia), besteci ve müzik kuramcısı. Bütünsel dizisellik (total serialism) akımının başta gelen savunucusu olarak tanınır. Bu akımda müzik kompozisyonu yapılırken, oniki ton müziğinde olduğu gibi, 12 ses perdesinin hepsinin kullanılmasının yanı sıra ses yüksekliği, ses süresi, tını (ses rengi) ve ses genişliği üzerine ön düzenlemelerden yola çıkılır. Babbitt Mississippi eyaletindeki Jackson kentinde devlet okullannda okudu; ...

Devamını Oku »

Babbitt, Isaac

(d. 26 Temmuz 1799, Taunton, Massachusetts – ö. 26 Mayıs 1862, Somerville, Massachusetts, ABD), mil yataklarının yapımında kullanılan kalay temelli bir alaşım (Babbitt metali) geliştiren mucit. Asıl mesleği kuyumculuk olan Babbitt, 1824’te, İngiltere’den ithal edilmekte olan çatal bıçak takımlarının pazarını ele geçirmeye yöneldi ve bu amaçla, bu takımların yapıldığı sert kalay (kurşunlu kalay) benzerini, o dönemde halk arasında çok tutulan ...

Devamını Oku »

Babbitt, Irvin

(d. 2 Ağustos 1865, Day- ton, Ohio – ö. 15 Temmuz 1933, Cambridge, Massachusetts, ABD), edebiyat eleştirisinde yeni-hümanizm olarak bilinen akımın öncüsü. Harvard ve Sorbonne’da öğrenim gördü. 1894’ten ölümüne değin Harvard’da verdiği Fransızca ve karşılaştırmalı edebiyat dersleri ile çok etkili oldu. Romantizme ve onun uzantılan olarak gördüğü gerçekçilik ile doğalcılığa kesinkes karşıydı. Ilımlılık ve benliği dizginlemek gibi klasik erdemleri savunuyordu. ...

Devamını Oku »

Babbage, Charles

(d. 26 Aralık 1792, Teignmouth, Devon – ö. 18 Ekim 1871, Londra, İngiltere), matematikçi ve ilk otomatik sayısal (dijital) bilgisayan tasanmla- yan mucit. Amacı matematikte kara Avrupa’sındaki gelişmeleri İngiltere’ye getirmek olan Çözümleme Derrıeği’nin kuruluşuna (1812) yardım etti. 1816’da Londra’daki Royal Society’nin üyeliğine seçildi. Kraliyet Astronomi (1820) ve Kraliyet İstatistik (1834) demeklerinin kuruluşunda katkısı oldu. Matematik tablolarının mekanik olarak hesaplanması düşüncesi ...

Devamını Oku »

Babaşah Isfahani

(d. Kuhpaye – ö. 1588, Bağdat), İranlı hattat. Nestalik yazıda tmad’dan önce yetişmiş en önemli hattatlardandır. Yaşamı konusunda aynntılı bilgi yoktur. Mustafa Âli’nin Menakıb-ı Hünerverân adlı yapıtında verilen bilgiye göre hattı Seyyid Ahmed Meşhedi’den öğrenmiştir. İran İcay- naklanndan Heft İklim, Hülasatü’l-Eşar ve Tarih-i Âlemârâ-yı Abbasi’de ise, zamanını kitap yazmakla geçirdiği, aynı zamanda “Hâlî” pıahlasıyla şiirler yazdığı belirtilir. Günümüze az sayıda ...

Devamını Oku »

Babaeski,

Marmara Bölgesi’nin Trakya kesiminde, Kırklareli iline bağlı ilçe ve ilçe merkezi kent. Yüzölçümü 652 km2 olan Babaeski ilçesi, kuzeyde Merkez ilçe, doğuda Lüleburgaz ilçesi, güneyde Tekirdağ ili, güneybatıda Pehlivanköy ilçesi, batıda da Edirne iliyle çevrilidir. İlçe topraklarının tümü Ergene Havzasında^) yer alır. Bir çöküntü alanı olan bu havzanın orta kesiminde yer alan ilçe toprakları hiçbir yerde 200 m’yi bulmaz. Ergene ...

Devamını Oku »

Babadağ,

Ege Bölgesi’nde, Denizli iline bağlı ilçe ve ilçe merkezi kasaba. Eskiden Sarayköy’e bağlı bir bucak olan Babadağ, 19 Haziran 1987 tarihli ve 3392 sayılı yasayla ilçe yapılmıştır. Babadağ Belediyesi 1880’de kurulmuştur. Nüfus (1990) ilçe, 9.513; kasaba, 6.016.

Devamını Oku »

Baba Zünnun Ayaklanması,

Osmanlı yönetimine karşı, vergilendirmedeki haksızlıklardan kaynaklanan ilk ayaklanma. Sık sık yinelenen seferlerin gerektirdiği ağır vergilendirmelerin yanı sıra, Anadolu’daki Sünni-Alevi sürtüşmeleri sonucunda 1525’te başlamış, ertesi yıl bastınlmıştır. 1525 Bozok tahriri (Yozgat sancağı toprak ve yükümlü sayımı), eski yükümlülerin büyük çoğunluğuna daha ağır vergiler getirdi. Bunlardan, tarlasına 200 akçe gibi çok yüksek bir vergi konan Süklün Koca, küçük bir topluluğun başına geçerek ...

Devamını Oku »

Baba-Yağa,

b a b a -j a g a olarak da bilinir, Rus folklorunda, çoğunlukla çocuklardan seçtiği kurbanlarını kaçırdıktan sonra pişirip yiyen cadı kadın. Hayat suyunun aktığı çeşmelerin koruyucusu olan cadı, ormandaki kulübesinde (yine her birine Baba-Yaga denen) iki ya da üç kız kardeşiyle birlikte yaşar. Kuşların ayaklan üzerinde durmadandönen kulübesinin çevresinde, insan kafa- taslarından yapılmış bir çit vardır. Bir demir ...

Devamını Oku »

Baba Tahir,

lakabı ü r y a n (d. y. 1000, Luristan ya da Hemedan – ö. 1055’ten sonra, Hemedan, İran), Fars edebiyatının en sevilen ilk şairlerinden biri. Yaşamı hakkında çok az şey bilinmektedir. Bir olasılıkla Hemedan’da yaşamıştır. Üryan (Çıplak) lakabı, gezgin bir derviş ya da gizemci olduğunu düşündürür. Söylentiye göre cahil bir oduncu olan şair, bir süre devam ettiği medresede, eğitimden ...

Devamını Oku »

Baba Burnu

Anadolu’nun en batı noktası. 39° 29′ kuzey enlemi ile 26° 04′ doğu boylamında yer alır. Biga Yarımadasının dalgalı düzlüklerden oluşan tepelik bir alanında yer alan Baba Burnu, yarımadanın güneybatı köşesinde dik bir yar biçiminde denize doğru uzanmaktadır. Bu yöre, Senozoyik (Yakın) Zamanın Tersiyer (Üçüncü) Döneminin Neojen Bölümüne (y. 26-2,5 milyon yıl önce) ait volkanik lav ve tüflerden oluşmuştur. Fazla girintili ...

Devamını Oku »

Bâb,

asıl adı şIr a z l i m ir z a a l i m u h a m m e d (d. Ekim-Kasım 1819, Şiraz – ö. 9 Temmuz 91 Bâb 1850, Tebriz), Bâbiliğin kurucusu, Bahâili- ğin dayandığı üç önemli kişiden biri. Bir tüccann oğlu olan Ali Muhammed, Şiiliğin Şeyhi mezhebiyle genç yaşta ilişki kurdu. Kerbela’yı ziyaret için çıktığı ...

Devamını Oku »

Baas Partisi,

tam adı a r a p s o s y a l is t b a a s p a r t IsI ya da a r a p s o s y a l is t y e n id e n d o Gu ş PARTİSİ (Hizb el- Ba’s el- Arabi el- İştiraki), tek bir sosyalist Arap toplumu ...

Devamını Oku »

Baal,

ilkçağda birçok Ortadoğu toplumun- da tapınılan tanrı. Kenanlılar arasında bere 89 Baal ket tanrısı olarak büyük önem taşırdı. Sami dillerinde ortak bir ad olarak “sahip” ya da “efendi” anlamına gelmekle birlikte, daha geniş anlamda da kullanılabilirdi. Örneğin, kanatların “efendisi” olan baal, kanatlı bir yaratık olarak düşünülür, sözcük çoğul (baalim) halinde “okların efendileri” biçiminde kullanıldığında ise “okçular” anlamına gelirdi. Dinsel bağlamda ...

Devamını Oku »

Baader-Meinhof,

asıl adı r o t e a r m e e f r a k t io n (Kızıl Ordu Fraksiyonu), 1968’de kurulan ve yaygın olarak ilk önderlerinden Andreas Baader (1943-77) ile Ulrike Mein- hofun (1934-76) adıyla anılan sol terörist grup. Örgüt üyeleri kendilerini banka soy- gunlan ve benzeri eylemlerle duyurdular. Özellikle Batı Almanya’daki ABD üslerine karşı bombalama ve kundaklama ...

Devamını Oku »

Baader-Meinhof,

asıl adı r o t e a r m e e f r a k t io n (Kızıl Ordu Fraksiyonu), 1968’de kurulan ve yaygın olarak ilk önderlerinden Andreas Baader (1943-77) ile Ulrike Mein- hofun (1934-76) adıyla anılan sol terörist grup. Örgüt üyeleri kendilerini banka soy- gunlan ve benzeri eylemlerle duyurdular. Özellikle Batı Almanya’daki ABD üslerine karşı bombalama ve kundaklama ...

Devamını Oku »

Ba Swe,

U (d. 7 Ekim 1915, Onbinkwin, Birmanya [bugün Myanmar]), 1956-57 arasında başbakanlık yapan Birmanya Sosyalist Partisi’nin lideri. Gençlik yıllarında emperyalizme tepki duymaya başlayan Ba Swe, Rangoon Üniversitesinde öğrenim gördüğü sırada Marksist düşüncenin etkisinde kaldı. 1937-38’de etkili bir örgüt olan Öğrenci Birliği’nin sekreteri oldu. Ardından, Birmanya Devrimci Partisi’ni ve onun yarı askeri kolu olan Çelik Kuvvetler’i kurdu. II. Dünya Savaşı sırasında, ...

Devamını Oku »

Ba Maw ;

(d. 8 Şubat 1893, Maubin – ö. 29 Mayıs 1977, Rangoon, Birmanya [bugün Myanmar]), Birmanya’nın İngiliz yönetimi altına girdikten sonraki ilk başbakanı. II. Dünya Savaşı.sırasında kurulan Japon yanlısı hükümette (Ağustos 1943 – Mayıs 1945) devlet başkanlığı yapmıştır. Ba Maw, Ragoon College’da, Kalküta ve Cambridge üniversitelerinde öğrenim gördü; 1924’te Fransa’daki Bordeaux Üniversitesinde doktorasını tamamladı. Aynı yıl İngiliz barosuna kabul edildi ve ...

Devamını Oku »