BAYBURTLU ZİHNİ

BAYBURTLU ZİHNİ; on dukuzuncu yüzyıl
halk şâirlerinden. Doğum tarihi belli değildir. Bayburt’ta
doğmuş, Erzurum ve Trabzon’da iyi bir
medrese tahsili gördükten sonra İstanbul’a gelmiş,
burada 10 yıl (1815-1825) kalmıştır. Memleketine
geri döndüğünde General Paskeriç komutasındaki
Rus kuvvetlerinin işgal sırasında yaptığı
korkunç zulüm ve tahribat karşısında aşağıya
aldığımız içli koşmasını yazmıştır. 1834’te hacca
gitmiş, dönüşünde Mısır’a uğrayarak İstanbul’a
gelmiştir. Sultan Abdülmecîd Hana bir cülusiye sunarak
Akdaf ve Erzurum’da bâzı vazifelere tâyin
edildi. Reşîd Paşanın divan katipliği, Hopa ve Karaağaçta
müdürlük, Of’ta mal müdürlüğü gibi çeşitli
vazifelerden sonra ömrünün sonunda Bayburt’a
dönerken Trabzon’a 4 saat mesafede Olasa
(Maçka ilçesine bağlı Bahçekaya) köyünde hastalanarak
vefât etti (1859).
Bayburtlu Zihni kendine has bir şiir dili kurabilmiş,
samimi usta şâirlerdendir. Hem aruz
hem de hece vezniyle şiir yazmıştır. Aruzla yazdığı
şiirlerinin toplandığı bir Dîvân’ı ve Sergüzeştnâme
adlı bir de mesnevisi vardır. Aruzla
yazdığı şiirlerden çok hiciv ve taşlamasının bol
görüldüğü hece vezniyle yazdığı manzumeleriyle
tanınmıştır.Koşma
Yardım ki, yurdumdan ayag göçürmüş,
Yavru gitmiş ıssız kalmış otağı.
Camlar şikest olmuş, meyler dökülmüş,
Sâkiler meclisten çekmiş ayağı.
Hangi bağda bulsam ben o merali,
Hangi yerde görsem çeşm-i gazali,
Avcılardan kaçmış ceylan misâli,
Kaçmış dağdan dağa yoktur durağı.
Lâleyi sümbülü gülü har almış,
Zevk ü şevk ehlini âh u zâr almış,
Süleymân tahtını sanki mâr almış,
Gama tebdil olmuş ülfetin çağı.
Zihni derd elinden her zaman ağlar,
Vardım ki bağ ağlar bâğbân ağlar,
Sümbüller perişan güller kan ağlar,
Şeydâ bülbül terk edeli bu bağı.