BAYILMA

Evanoussement
(m), İng. Fainting. Kısa süreli, geriye dönebilen,
kaslarda güçsüzlük ve ayakta duramama ile
kendini gösteren şuur kaybı. Bayılma hâlinden önce
kişi bir sersemlik, baş dönmesi ve denge bozukluğu
hisseder, görmesi bulanır ve kulaklarında
çınlamalar olur. Bayılmanın süresi ve derinliği, sebebine
ve şahsa göre değişir. Bâzı kişiler çevrelerindeki
konuşma ve hareketleri hayal-meyal hatırlarken,
bâzıları tamâmen şuurlarını kaybederler.
Bayılma, çok çeşitli sebeplerden olabilir. Bunlardan
en önemlileri şunlardır:
1 . Vazodepressör (damar genişlemesine bağlı)
bayılma: Günlük hayatta en sik rastlanan bayılma
budur. Kan görme, heyecan, fena bir haber,
bayılmaya sebeb olur. Bayılmanın sebebi sırt bölgesi
damarlarında aşın genişleme olmasından dolayı
buraya kan birikmesi ve kalbin beyne yeterli
kan gönderememesidiı*. Şahıs ayakta ciuramaz, şuurunu
kaybedip yere yığılır.. Başı alçak durumda
birkaç dakika tutmakla şahsın durumu düzelir.
2. Duruşa bağlı tansiyon düşmesi: Oturur veya
yatar durumdaki kişinin ayağa kalkması sonusonucu
kan basıncı düşer ve beyne yetersiz kan gider.
Bu da baygınlık meydana getirir. Yaşlılarda, şeker
hastalarında, vücuttan su kaybetmiş olanlarda,
şiddetli kansızlıklarda bu hal sıktır.
3. Kalpte çarpıntıya bağlı bayılma: Kalp ra-,
hatsızlıklarında ve düzensiz kalp atımına sebep
olan hallerde ortaya çıkar.
4. Kalp atım sayısının düşmesine bağlı bayılma:
Çok sık rastlanan bir bayılma türiidür.Ağır
hastalıkların iyileşme dönemlerinde, rûhi bozukluklarda,
uzun süre aç kalmada, kötü bir haber
alanlarda, kan görmekle ve benzeri hallerde olabilir.
Ânî olarak ortaya çıkar ve birden yere düşen kişi bir
tarafını incitebilir. Ayakta ve oturur durumdayken
görülür. Yatan kişide olmaz. Dâimâ düşük nabız sayısı
ve düşük kan basıncı vardır. Yatınlınca genellikle
bir dakika içinde şuur geri gelir.
5. Kalp durmasına bağlı bayılma: Göz kararması,
rengin solması, ayakta duramama ile kendini
gösterir. Nabız hiç alınamaz. Kalbin 10 sâniye
durması ile şuur kaybı husûle gelir. 60-90 sâniye
içinde kalp atımı başlarsa, kişi yeniden şuurunu kazanır.
Müdâhale yapılmayan hastalarda iki dakikayı
geçerse Ölüm meydana gelir.
6 . Sara (epilepsi) hastalığında: Özellikle küçük
nöbetlerde bayılma tarzında şuur kayıpları olur.
7. Histeride: Dolaşım sisteminde hiçbir değişme
olmamasına rağmen bayılma olabilir. Kadınlarda
şık rastlanılan bir durumdur.
Bayılmaların daha birçok sebebi olup, bunlar
daha az görülen durumlardır. Aort kapağı darlığı,
miyokard enfarktüsü, beyinde kan yetmezliği, beyin
damar tıkanması, hatta öksürük nöbetleri bile
bayılmaya sebeb olabilir. Bütün bayılma hallerinde
âcil olarak hastayı yatırmak veya oturup başını
bacaklarının arasına almasını sağlamak gerekir.
Kişinin götürüldüğü oda serin ve, havadar olmalı,
elbiseleri azaltılmalı, boyunda bulunan, yaka,
kravat, fular gevşetilmelidir.