BEYAZ SARAY; Aim. Weises Haus, Fr. Maison-
Blanche, İng. White House. Amerika devletDevleti 50 eyâletten meydana gelmiştir. Bu eyâletlerin
federal başkanti Washington’dur. Şehirdeki
çok sayıdaki resmî binânın en mühimi “Beyaz Saray’dır.
Amerika Birleşik Devletlerinin ilk Cumhurbaşkanı
George Washington, başkentin yerini
tesbit edip plânlarını çizdirdi. Yalnız yeni kurulan
başkentte hiç oturmadan 1779 yılında öldü. Ölümünden
bir sene sonra başkanlık binâsınm açılışı
yapıldı. Binâ baştan başa beyazlara boyandı.
John Adams’den beri bütün ABD başkanları
burada oturmuşlardır. Geniş bir park içinde yaklaşık
altı hektar büyüklüğünde bir arâzide bulunmaktadır.
Binânın merkezi ve orijinal kısmı Virgina
kum taşından inşâ edilmiş olup, birçok yeni değişikliğe
rağmen 18. asırdaki Georgian stilini muhâfaza
etmektedir. Washington’daki resmî binâlardan
biri olup, 52.5 m uzunluğunda ve 25.5 m genişliğinde
2.5 katlı bir binâdır.
1814’te İngiliz kuvvetleri tarafından Washington’daki
bütün amme binâları yakılmıştı. Beyaz
Sarayda yakılan binâlar arasındaydı. James
Hoban’ın nezâreti altında Beyaz Saray yeniden
inşâ edildi ve 1817 senesinde oturmaya hazır hâle
geldi. Başkan James Monreo tarafından Fransa’dan
ithal edilen mobilya ve mefrûşâtla imparatorluk
stilinde yeniden döşendi. Binânın yanık dış
duvarları beyaza boyandı. Bundan dolayı binâya
“Beyaz Saray” dendiği yanlış bir zan olarak yayıldı.
Hakikatte binâ ilk inşâ edildiği andan îtibâren
bu isim ile anılmıştır. İlk banyo teşkilâtı Beyaz
Saray’a 1877’de ilâve edildi.
1949’da Truman’ın idâresinde Beyaz Saray
ikâmet için emniyetsiz bulundu. Tekrâr inşâ için bir
plân hazırlandı. Dış duvarlar bırakılarak binânın
bütün iç dekoru çıkarıldı. Çelik ve beton bir çerçeve
üzerinde yeniden inşâ edildi. Orijinal ahşap,
mermer ve dekoratif alçı işleri gibi kısımların muhâfazasına
büyük ehemmiyet verildi. Orijinal kat
plânı rnühâfaza edilmekle berâber modem tesisat
ve imkânlar ilâve edildi
BEYAZ SARAY
29
Eki