BİBER

BİBER (Capsicum annuum); Aim.Pfeffer, Fr. Capsicum Cihillie, İng. Paprika Redpepper. Familyası: Patlıcangiller (Solanaceae). Türkiye’de yetiştiği yerler: Erzurum-Kars gibi soğuk ve yüksek yaylalar hâricinde, hemen hemen her tarafta yetiştirilmektedir. Bir metreye kadar boylanan, muhtelif şekil ve renkte meyveleri bulunan, tohumu sarı renkte, basık ve kısmen böbrek şeklinde, mutedil iklimlerde ve tropik memleketlerde birkaç senelik ağaççık hâlinde, patlıcangiller familyasına bağlı bir sebze çeşidi. Kahramanmaraş, Gaziantep gibi güneydoğu illerimizde, tarla ziraati şeklinde, bol miktarda üretilmektedir. Akdeniz, Ege ve Marmara bölgesi ovaları, ziraat yapılmaya elverişli olup, ihtiyacı karşılayacak kadar yetiştirilir. Türkiye’de, uzun ince, uzun-sarı, yeşil dolmalık, sarı dolmalık ve domates biberi gibi çeşitleri tanınmış olup, en fazla bu çeşitleri üretilmektedir. Domates biberinin şekli domatese benzediği için bu isim verilmiştir. Domates biberinin kabuk rengi, parlak kırmızı, eti kalın ve boldur. Lezzeti tatlıdır.

Kullanıldığı yerler: Trakya’da bilhassa Edirne’de çok yetiştirilmektedir. Bundan gâyet lezzetli ve güzel kırmızı bir renkte salça îmâl edilir. Maraş, Gaziantep gibi güneydoğu illerimizde, muhtelif uzun dolmalık biber çeşitleri üretilmekte ve bunlar daha ziyâde kırmızı toz biber istihsâlinde kullanılmaktadır.

Yetiştirilmesi: Biber, güneşi, sıcağı ve rutûbe- ti sever. Besin maddelerince zengin, kumlu-killi topraklarda iyi yetişir. Bol miktarda çiftlik gübresine ihtiyacı vardır. Biberden yüksek kaliteli ve bereketli mahsûl almak istendiğinde, çiftlik gübresine ilâve olarak dönüm başına 30 kg amonyum sülfat, 39 kg süper fosfat ve 25 kg potasyum sülfat gibi kimyevî gübreler de kullanılır. Bu kimyevî gübrelerin 2/3’ü fideler yerlerine dikilmeden evvel, 1/3’ü fideler yerlerine dikildikten sonra, çapalama esnâsmda verilip, toprağa karıştırılmalı ve arkasından sulanmalıdır. Ocak-mart aylarında, biber tohumlan sıcak yastıklara ekilir. Tohum ekildikten sonra üzerine bir santimetre kadar ince elenmiş çürüntü atılır, bastırılır ve sulanır. Tohumlar 8-10 gün içerisinde çimlenir. Fideler 5-6 yapraklı olunca ve dışarıda da don tehlikesi kalkınca, hazırlanmış olan yerlerine götürülüp dikilir. Dikim zamânı, mahallî iklim şartlarına göre mart-mayıs ayları içerisindedir. Fidelerin dikimi, saç ayağı şeklinde 30-50 cm aralıklarla yapılır. Başlangıçta iki defâ çapalama yapılır. Yaz aylarında sık sık sulanır ve yabancı otları alınır. Biber meyveleri olgunlaştıkça, toplanır. Tohumluk bırakılacaklar ise ilk mahsûlden ayrılır ve iyice kızardıktan sonra koparılır. Bir dönümden, takriben 1000-3000 kg kadar biber alınır.