Sağlık Bilgisi

KATUNA (KARNI-YARIK, BERSİM, SİREK, MISIR YONCASI) Arabçası : Bersim. Farsçası : Bersim. Lâtincesi : Trifolium alexandrinum. Yetiştiği yer ve çeşitleri: İki çeşittir. Kullanılan maddesi: Yaprağı, doneleri. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Beyaz ve kırmızı olarak iki çeşittir. İyisi siyaha yakın kırmızı olandır. Yavşan cinsinden olup Yunanlılar buna Filyon da derler. İçilecek miktarı iki dirhemdir. (8 gr.). Fazlası vücut hararetini azaltır, ...

KATIR KUYRUĞU (KEÇİ GÜVESİ, DOMUZ DİKENİ) Arabçası : Erıaguras, Ümmü’l-Kelb, Cerrut, Harrûb el-Hınzîr, Zenebü’l-Bağl. Farsçası : Harrûb. Lâtincesi : Anagyris foeîida. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Daha ziyade Akdeniz bölgesinde yetişir. Kullanılan maddesi: Taneleri, yaprakları. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Aydın taraflarında buna keçi boynuzu derler. Mısır halkı ise Habbe’l-Kelî demişlerdir. Taneleri böbrek biçiminde olup böğrülce- ye benzer. Yaprakları öd ağacının ...

KATRAN Arabçası : Katran, Katırân, Şerbîn, Yenbût, A f ar, Utiim, Te’leb. Farsçası : Ketran, Ketîan. Lâtincesi : Gudron vegetal. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Çam ağaçları cinsinden Şerbîn, Yenbût, Ar’ar, Ütüm, Te’leb gibi ağaçlardan elde edilen yağdır. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) En iyisi Ar’ar’dan elde edilendir. En kötüsü Te’leb’den yapılandır. Bu ağaçlarının kapalı kaplarda ısıtılmasından meydana gelir ve zorlukla ...

KAŞIK OTU Arabçası : MiVakıyye,EbüMiVaka. Farsçası : Mil’akiyye. Lâtincesi : Cochlearia officinalis. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Nemli, sulu yerlerde yetişir. Kullanılan maddesiı Yaprakları, çiçekleri ve kökü. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Turpgillerden olup yapraklan etli ve kaşık’a benzer, çiçekleri beyaz bir bitkidir. Elde buruşturunca sert ve acı bir koku çıkar. b) Kaşık otunun 45-50 gramının bir litre suda çay gibi ...

KARA KAVAK (KARA TOZ AĞACI) Arabçası : Havr-ı Esved, Beks, Havr-ı Rumî. Farsçası : Draht-ı Kehribâ-i Sefıd. Lâtincesi : Populus Nigra. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Nemli yerlerde, su kenarlarında yetişir. Dört çeşit kavak vardır. Kullanılan maddesi: Çiçekleri, tohumları, meyvesi (tomurcukları.) Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Siyah kavak ağacının zamkına kehribar denir. Beyaz ve Siyah kavak ağacından başka daha 4 çeşit ...

KASIK OTU (ET YARAN, KOYUN BAKLASI) Arabçası : Nebat eş-Şeyh, Ümmii veche’l-Kebed, HaşîşetiVl-âfile. Farsçası : Nebât-i Şeyh. Lâtincesi : Herniaria glabra, Agrimorıia Eupatoria. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Avrupa, Asya’da daha çok yetişir. Memleketimizde: Kırlarda seyrek, çayılar arasında ve güneş gören bayırlarda yetişir. Kullanılan maddesi: Yapraklan. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Karanfilgillerden olup kasık yangına yararlı sayılan bir bitkidir. Koyun otu ...

KASNI OTU (ŞEYTAN TERSİ, HILTÎT) Arabçası : Kınneh. Farsçası : Bârzed. Lâtincesi : Ferula Galbaniflua. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Evvelkinin özelliğini taşır. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) İki cinsdir. Birinin kokusu güzel, diğerininki aksine kötüdür. İyisi kızıla yakın renkte olanıdır. Odunu ağır kokuludur. İçilme miktarı yarım miskaldir. (2,5 gr.) Fazlası mide ve ciğere zararlıdır. Muslihi aşık kemiğidir. b) Yarım dirhemi ...

KASNI AĞACI (ŞEYTAN TERSİ, HILTÎT) Arabçası : Enciizân, Veraku Şecereti’l-Hıltît, Şeceret-i Ebû Kebîr, Samğ-ı Râtînicî. Farsçası : Engiidân. Lâtincesi : Ferula ass-toefıta (Felııra Galbarıifula). Yetiştiği yer ve çeşitleri: Maydanozgillerden olan çadır uşağı otu ile Şeytan tersi ağacı gibi bitkilerden elde edilen zamktır. (Hıltît ağacının yaprağıdır. Hıltît. zamkıdır.) Kullanılan maddesi: Zamkı, kökü. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Yenilecek ve içilecek miktarı ...

KARANFİL AĞACI Arabçası : Şeceretii Karanfil. Farsçası : Karanfili. Lâtincesi : Caryophyllus Aromaticıts. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Hindistan, Zengibar, Filipinler, Madagaskar ve Molük adaları; bir çok tropikal ülkelerde yetişir. Kullanılan maddesi: Çiçeğinin tomurcukları. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) 10-12 metre uzunluğunda, pembe ve güzel kokulu çiçekleri olan bir ağaçtır. Bir çok deva özelliğine sahibdir. b) Çay gibi kaynatılarak şekerle birlikte ...

KARA HAŞHAŞ (AFYON ÇİÇEĞİ) Arabçası : Haşhaş-ı Esved, Nâr-ı kîf Ebe’n-nevm. Farsçası : Köknâr-ı Siyâh. Lâtincesi : Papaver Somniferum. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Hemen her yerde yetişir. Kullanılan maddesi: Tohumlan, yaprakları, kabuğu. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Yabanî ve ehlî olmak üzere iki çeşittir. Fazlası ciğere zararlı ise de muslihi râziyanedir. Zambak yağı ve nergis yağı ile ıslah edilir. b) ...

KARA PAZI (KOYUN SARMAŞIĞI) Arabçası : Büzur-i Sermak, Kataf, Sermec. Farsçası : Sermak. Lâtincesi : Atriplex hastata. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Kırlarda, çalılıklar arasında yetişir. Kullanılan maddesi: Tohumu, dânesi. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Bazı kimseler iyisinin bostanî çeşidi olduğunu söylerler. İçecek miktan 3 dirhemdir. (12 gr.) Fazlası zararlı ise de ıslah bal ve şeker suyudur. Tohumu döğülerek içildiğinde ya ...

KARPUZ Arabçası : Bıttîhzeki, Bittîh. Farsçası : Bıttîh-ı Hindüvâne. Lâtincesi : Citrullus vulgaris, Vatermelon. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Daha ziyade ılık iklimde, yetişir. Çeşitleri vardır. Kullanılan maddesi: Meyvesi. Tıbbî Özellik ve Faydaları: Kabakgiller familyasından yılda bir kere olan bir bitkidir. Meyvesine Karpûz denir. a) Ateşli ve hararetten mütevellit hastalıklara iyi gelir. b) Kabuklan alna konulursa göze inen nezleyi geçirir. c) ...

KARA PELİN (KAYSUM, ZİVAN ÇİÇEĞİ) Arabçası : Kaysûm, Misk el-Cin. Farsçası : Kaysûm. Lâtincesi : Altenisia abrotanum. Artemisia. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Taşlık, kurak, çorak arazide, kırda, bayırda, yol kenarlarında yetişir. Kullanılan maddesi: Yaprakları ve çiçekleri. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Başı yuvarlak ve rengi altın rengindedir. b) Davud Aleyhisselâm balı ile içildiğinde, karında ve mesanede toplanmış kanı dağıtır. c) ...

KARA ARDIÇ (ARDIÇ YEMİŞİ, DAĞ SERVİSİ, EBHEL) Arabçası : Ebhel, Safına , Sabina. Farsçası : Bar-i ser-i Kûhi. Lâtincesi : Juniperus Sabina. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) İki çeşitir. Bir cinsinin yemişi yoktur. İyisi siyah renkte ve yaprağı çok yeşil olandır. Taneleri dolu ve yağlıdır. İçilecek miktarı iki dirhemdir. (7-8 gr.) Yan tesirleri, ciğere zararlıdır, onun için Havlıcan ve hamâme ...

KARA DUT Arabçası : Tût-i Şamî, Tût-i Hâmız, Tût-ı Esved. Farsçası : Tût-i Siyah, Şâh-ı Tût. Lâtincesi : Morus nigra. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Birkaç çeşittir. Memleketimizin her tarafında yetişir. Kullanılan maddesi: Meyvesi, yaprağı, kabuğu. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) İyisi büyük olgunlaşmış ve siyah olanıdır. Fazlası ishal yapar ve ciğerlere zarar verir. Islahı etrafil macunu iledir, üstüne nar yemelidir. ...

KARABUNDA EL HACİ (MAN AYRAN AĞACI) Arabçası : Akul, Şevk el-Cimal. Farsçası : Akul. Lâtincesi : Alhagi Maurorum. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Kırlarda yetişir. Kullanılan maddesi: Çiçeği, dikeni. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Yeşil bir dikendir. Çiçekleri vardır. b) Dikenin üsâresinden üç damlası burna damlatılsa ve bir saat sonra halis menekşe yağı damlatılsa müzmin baş ağrısını geçirir. c) Çiçeği ise ...

KÂFUR Arabçası : Kâfur, Şeceretü’l-kâfur. Farsçası : Kâfûr. Lâtincesi : Unnamomums, Camphrée. Yetiştiği yer ve çeşitleri: çok çeşitleri vardır. Kaysurî, riyahî, ezâd, esferel, ezrak gibi Kullanılan maddesi: Kâfur denen maddesi. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Kâfur ağacından çıkarılan özel kokulu renksiz ve şeffaf bir cisimdir. Tadı acı ve yakıcıdır. Zehirlerin panzehiridir. En iyisi: Kaysurî, riyahî beyaz büyük olandır. b) 10 ...

KANTARYON (KANT ARON-KANTARİ Y Y ON) Arabçası : Erçikon, Haşîşetii’l-Kantaryon. Farsçası : Zerîr. Lâtincesi : Centaurea acaulis. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Dağlarda, ovalarda; çayır ve fundalıklarda hatta sıcak ülkelerde yetişir. Küçiik ve büyük olmak üzere iki çeşittir. Kullanılan maddesi: Kökü, çiçekleri, yaprakları. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) San çiçekleri olan bir bitkidir. Yaprağı pirinç yaprağına benzer. Bitkinin üzeri dikenlidir. Bundan ...

KÂBULİ (BERENÇ) Arabçası : Kâbulî, Berenk, Berene, ibrene. Farsçası : Bereng-i Kâbulî, Berenc-i Kâbulî. Lâtincesi : Embelia ribes. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Esas vatanı Hindistan ve etrâfı ülkelerdir. İki çeşittir. Kullanılan maddesi: Çekirdekleri, yaprakları. Tıbbi Özellik ve Faydaları: a) İki çeşidi vardır, İğde çekirdeği kadar çekirdek olan bir bitkidir. İyisi küçük ve kırmızı olandır. İçilecek miktarı 10 dirhem (35-40 gr.) ...

KARABAŞ OTU (KEŞİŞ OTU, FIRKAN ÇİÇEĞİ, KARA BÖRÜKLÜ) Arabçası : Üstûhûzûs, Dıırm, Şah Sparm-ı Rumî, Mümessikii’l-Ervâh. Farsçası : Çârubu Ser. Lâtincesi : Lavandula Stoechas. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Anavatanı Yemen, Çin, Japonya ve Sakız Adası’dır. Kullanılan maddesi: Yaprakları, çiçekleri. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Sakız Adası’nda çok bulunur. Memleketimizde Mayıs ve Haziran aylarında çıkar. İyisinin yapraklan çok yeşil ve çiçeği ...