ÇAYIR

ÇAYIR; Alm. Wiese (f), Weide (-land n) (f), Fr.
1. [tar.] Herbe (f), 2. [coğ] Prairie (f), 3, [tar] Pre
(m), Ing. Meadow; pasture. Tabiî olarak teşekkül
etmiş veya insan eliyle tesis edilmiş çeşitli ot bitkilerinden
meydana gelmiş yer.
Çayırlar, genel olarak düz ve taban suyu yakın
olan arâzilerde, sık ve uzun boylu bitkilerden meydana
gelir. Umûmiyetle, hayvanlara hazır ot gâyesiyle
biçilirler veya hayvanlar otlatılır. Toprak erozyonunun
önlenmesinde de önemli ve faydalıdırlar.
Yeni kurulacak çayır toprağının hazırlanması:
Sonbaharda yapılacak ekim için, sulanmayan
yerlerde tezeksiz ve otsuz bir nadas hazırlanır.
Sulanan yerlerde ise çabuk yetişen bir çapa bitkisi
yetiştirilir. Mahsul kaldırıldıktan sonra, iki defâ
sürüm yapılır ve merdâne veya hafif sürgü geçirilerek
ince bir tohum yatağı hazırlanır. İlkbaharda
ekim yapılacaksa, toprağın sonbaharda derin
sürülmesi ve kışı bu halde geçirmesi gereklidir.
Bu suretle, toprak olgunlaşır ve baharda ekime
hazır duruma getirilir.
Gübrelenmesi: Çayırlık kurulacak topraklara,
bir evvelki bitkiye verilmek sûretiyle, dekara 4-
6 ton kadar çiftlik gübresi verilir. Yeşil gübreleme
yapılırsa, takviye olarak, sun’î gübrelerden, süperfosfat’tan
dekara 25-30 kilo, % 40 potaslılardan
15-20 kilo verilmesi lüzumludur.
Yalnız başına sun’î gübre verilecek olunursa,
dekara 25-45 kg süperfosfat, 20-30 kg potaslı ve 30-
45 kg amonyum sülfat verilir. Yalnız, baklagil yem
bitkilerinde amonyum sülfatı kullanmak gerekmez.
Tohumluk olarak, temiz ve çimlenme gücü
yüksek tohumlan kullanmalıdır. Dekara atılacak tohum
miktarı, ekilecek çeşit, miktar ve oranlarına
göre değişmektedir. Bunun hesabı zirâat mütehassısına
yaptırılır.
Sonbaharda erken, ilkbaharda ise geç ekim
iyi netîce verir. Ekim zamânında toprağın sıcaklığı
3,5-4 derece olmalıdır. Çok iyi hazırlanmış toprakta,
ekimden önce ve sonra merdâne geçirilir.
Ufak çayır tohumları, üç misli kül veya elenmiştoprakla karıştırılır. Bu karıştırma işi ile ekiminde
ve çimlenmesinde düzgünlük sağlanmış olur.
Ekim yapıldıktan sonra, iklim, mevsim, toprak
ve bitkinin durumuna göre gerekli zamanlarda sulama
yapılır.
Çayırların biçimi: Çayır otlarının erken biçilmeleri
ve geç biçilmeleri doğru değildir. Otların
kuru maddelerinin yükselmiş ve vasıflarında da
iyi bir durumda bulunduğu zaman biçilmeleri lâzımdır.
Ot çeşitlerine göre değişmekle birlikte,
genel olarak, çiçeklenmenin tamamlanmasına yakın
bir zamanda biçilmeleri doğrudur.