Ciudad Guayana, eskiden s a n t o t o m £ d e
g u a y a n a , Venezuela’da, Bolı’var eyaletinin
kuzeydoğu kesiminde kent ve sanayi limanı
kompleksi. Guyana Platosu üstünde, Caronı
ve Orinoco ırmaklarının birleştiği yerdedir.
Adını, Bolı’var eyaletinin geleneksel adı
olan Guyana’dan (Guayana) alır. Eyalet
meclisi tarafından 1961’de kuruldu. Ciudad
Boh’var’ın 108 km doğusunda sanayi kompleksinin
merkezi olan Puerto Ordaz, Carom
üzerinde bir liman olan San Felix, çelik
merkezi Matanzas, Caruachi, El Callao
altın madenleri, Caronı’nin kolları olan
Macagua ve Guri ırmakları üzerindeki barajlar
ve hidroelektrik enerji santralları ile
Castillito’nun birleşmesiyle oluşturuldu;
“demir madeni kuşağı” olarak anılan Castillito,
El Pao, Cerro Bolı’var, San Isidro,
Palüa ve Ciudad Piar’ı içine alır.
Bölge, ilk olarak 1532’de kâşif Diego de
Ordaz tarafından İspanya’ya bağlandı. İlk
yerleşim 1576’da Santo Tome de Guayana
adıyla Chirica düzlüğünde kuruldu; bağımsızlık
savaşı sırasındaki San Felix Çarpışmasında
(1817) cumhuriyetçiler İspanyol kralcıları
burada yenilgiye uğrattılar.
Ciudad Guayana, yaklaşık 320 km çapında
bir alana yayılmış tesisleri, birbirinden ayrı
yerleşim, dinlenme, ticaret ve sanayi bölgelerini
kapsayan bir kent olarak planlandı.
Ayrıca Caronı Irmağını kesen büyük çağlayanla
Macagua Barajı arasındaki 223 hektarlık
alan, ulusal park olarak ayrıldı.
Kompleks, 1960’ta kurulan bir ekonomik
planlama komisyonunca yönetilir.
Caronfnin batı yakasındaki Puerto Ordaz,
1947’de Orinoco Madencilik Şirketi tarafından,
153 km güneybatıdaki Cerro Bolıvar’
da bulunan demir madenlerine hizmet vermek
amacıyla kuruldu. 1954’te, 72 km
güneydeki El Pao’da bir maden açan Demir
Madenciliği Şirketi de, San Felix’teki Palüa
limanını kurdu ve cevherlerin gemilere
yüklenmesi için kanallar açtı.
Caronı’ Irmağının doğu yakasında yer alan
San Felix, tam karşısına düşen Puerto
Ordaz’a köprülerle bağlanır. Başlangıçta El
Callao altın madenlerinin yakınında, Puerto
de las Tablas adıyla küçük bir ırmak limanı
olarak kurulmuştu.
Puerto Ordaz’ın batısındaki Matanzas’ta
1962’de, Siderûrgica del Orinoco C. A.
(SIDOR) adlı bir çelik fabrikası kuruldu;
fabrika 1959’da tamamlanan Macagua Barajı’ndan
sağlanan enerjiyle çalışır. Matanzas’taki
Alumino del Caronı’ (ALCASA) ve
Venalum adlı büyük aluminyum tesislerine
ise, 1968’de yapılan Guri hidroelektrik
santralı enerji sağlar.
Ciudad Guayana’nın 108 km batısındaki
Ciudad Bolı’var’da bulunan Angostura Köprüsü
1967’de tamamlanmıştır; Orinoco Irmağı
üzerindeki köprü Guayana bölgesini
ülkenin öteki kesimlerine bağlar. Ciudad
Guayana’da ormancılık ve elmas madenciliği
yapılır, ateş tuğlası’, kâğıt ve kâğıt
hamuru üretilir; kentte ayrıca çok sayıda
küçük sanayi kuruluşu vardır. Nüfus (1987
tah.) 458.789.
Ciudad Guayana
29
Mar