Çoktavlar

Çoktavlar, bugünkü Mississippi eyaletinin
güneydoğusunda kalan yörede yaşamış,
Muskagi dil grubuna bağh Kuzey Amerika
Yerli kabilesi. Çok yakın bir lehçeyi konuştuklan
Çikasovlann bir kolu olduklarına
ilişkin kanıtlar vardır. 18. yüzyıl ortalannda,
Pearl, Chicasawhay ve Pascagoula ırmaktan
boyunca 60-70 İcadar yerleşmede 20
bin Çoktav yaşıyordu. Çoktavlar duvarları
çamurla sıvanmış, çatılan sazla örtülü, tomruktan
ya da ağaç kabuğundan yapılmış
kulübelerde yaşarlardı. Güneydoğuda tanmla
uğraşan kabilelerin en beceriklisi
olarak, satmak ya da alışverişte kullanmak
üzere üretim fazlası elde edebilen tek
kabileydi. Mısır, fasulye ve balkabağı eker,
balıkçılığın yanı sıra yabanıl meyve ve fıstık
toplayıp geyik ve ayı avcılığı yaparlardı.
Çoktavlar saçlannı kesmezdi. Ölümden
birkaç gün sonra yapılan bir ayinde, özgün
dövmeleri olan, uzun tırnakh erkek ve
kadın görevliler ölüleri parçalayıp kemiklerini
ayırırdı. Çoktavlar, Güneydoğu Yerlileri
arasında yaygın olan, erkek bebeklerin
kafalannı yassıltma âdetini de uygulardı.
En önemli dinsel törenleri, yaz ortalannda
kutlanan bir turfanda meyve ve yeni ateş
ayini olan Busk ya da Yeşil Mısır (Green
Corn) Şenliği’ydi.
Beyazlann yöreye yerleşmesinden sonra
başlayan çatışmalarda, genellikle İngilizlere
ve öteki Yerli kabilelere karşı Fransızlann
yanında yer aldılar. Ayrıca Çikasovlarla da
bir süre savaştılar. Fransız ve Yerli Savaşlan
’nda (1754-63) Fransızlann yenilgiye uğramasından
sonra topraklanmn bir bölümünü
ABD’ye bırakmaya zorlandılar ve Mississippi
boyunca batıya doğru göç etmeye başladılar.
19. yüzyılda Avrupa pamuk piyasasının
gelişmesi Çoktav topraklannı ele geçirme
yönündeki baskıyı artırdı ve 1820’de
Mississippi’nin ortabatısında 2 milyon hektarlık
topraklanna el kondu. 1830’larda
Krikler, Çerokiler, Çikasovlar ve Seminollerle
birlikte bugünkü Oklahoma’ya doğru
göçe zorlandılar. 20. yüzyılın başlanna değin,
her kabile kendisine aynlan toprakta
ABD sistemini örnek alan yarı özerk bir
yönetim biçimini sürdürdü. Oklahoma’ya
eyalet statüsü verme (1907) hazırlıklan
sırasında, bu topraklann bir bölümü Yerliler
arasında paylaştınldı; geriye kalam ise
Federal Hükümet’in denetiminde beyaz
göçmenlerin yerleşimine açıldı ve azatlı
kölelere dağıtıldı. 1906’da fiilen kaldırılan
kabile yönetimleri, gene de sınırlı bir biçimde
varlıklannı sürdürdü. Günümüzde bazı
Yerliler yerleştirme kamplannda yaşamaktadır.
Bugün Oklahoma’daki Çoktav kökenlilerin
sayısı 17.500 kadardır. Ayrıca
Mississippi’de de bir Çoktav kampı vardır.