Constant, Benjamin

Constant, Benjamin, tam adı h e n r i – b e n –
JA M IN C O N S T A N T D E R E B E C O U E (d. 25 Ekim
1767, Lozan, İsviçre – ö. 8 Aralık 1830,
Paris), Fransız kökenli İsviçreli romancı ve
siyaset yazan. Çağdaş psikolojik romanın
öncüsü sayılan Adolphe (1816; Adolf, 1935)
ve Adolphe’un yayımlanışmdan yaklaşık
150 yıl sonra ortaya çıkarılan Cecile adlı
yapıtlanyla tanınır.
Fransız kökenli bir aileden gelen, Felemenk
ordusunda görevli İsviçreli bir memurun
oğluydu. Almanya’daki Erlangen’de,
kısa bir süre Oxford’da ve Edinburg’da
öğrenim gördü. 1787’de Paris’te kendisinden
27 yaş büyük Madame de Charriere ile
ilk ilişkisini yaşadı. Birkaç yıl Brunswick
dükünün mabeyincisi olarak çalıştıysa da,
cumhuriyetçi görüşlerine ters düştüğü için
görevini hiçbir zaman benimsemedi. 1794’te
görevinden aynlıp bir soylu olan karnından
da boşanarak Fransız Devrimi saflanna
katıldı. Bu kararında Madame de Stael’in
büyük etkisi olmuştu; fırtınalı ilişkileri
1806’yâ değin sürdü. 18 Brumaire Darbesi’nden
(1799) sonra meclis üyeliğine
atandı; ama çok geçmeden Madame de
Stael gibi o da Bonaparte’çı rejimin muhalifleri
arasına katıldı. 1802’de meclis üyeliğinden
çıkartılarak Madame de Stael’den
bir yıl sonra sürgüne yollandı. Sürgünde
zamanını Madame de Stael’in Cenevre yakınlarında
bulunan Coppet’deki evinde ya
da Almanya’da geçiriyordu. Almanya’da en
sık gittiği yer olan Weimar’da Goethe ve
Constant, Hercule des Roches’un
yağlıboya çalışmasından ayrıntı, y. 1830;
Carnavalet Müzesi, Paris
J.E. Bultoz
Schiller’le tanıştı. Romantik düşüncenin
öncülerinden Friedrich ve August von
Schlegel kardeşlerin yakın dostuydu ve
onlarla birlikte Madame de Stael’in yapıtı
De l’Allemagne’a (Almanya’ya Dair 2 cilt,
1948) esin kaynağı oldu.
Sürgündeyken, dinsel duygunun tarihsel
bir çözümlemesi olan De la religion consideree
dans sa source, ses formes et ses
developpements (1824-31, 5 cilt; Kaynaklan
, Biçimleri ve Gelişmeleri Kapsamında
Din Üzerine) adlı yapıtı üzerinde çalıştı.
Yapıtta, kendi iç dünyasını olanca açıklığıyla
anlattı. Aynı yaklaşım, uzun süre gizli
kalan güncelerinde, özellikle kuzeni Rosalie
ile yazışmalarında ve 1806’da Madame de
Stael’den kopuşunu üstü örtülü biçimde
anlattığı , A d o lf ta da görülür. Journaux
intimes (İçten Günceler) adlı yapıtı ilk kez
1952’de tümüyle yayımlandı. Yapıt, Constant’ın
Cahier Rouge’da (1907; Kırmızı
Defter, 1949) çizdiği otobiyografik portrenin
devamı niteliğindedir.
Constant, 1808’de Charlotte von Hardenberg
ile gizlice evlendi. Ama Madame de
Stael ve Coppet’deki grupla düşünsel bağlarını
hiç koparmadı. Bourbon monarşisi
yeniden kurulunca bir liberal olarak büyük
düş kırıklığına uğradı. Bir başka büyük aşkı
Madame Recamier’nin etkisiyle Yüz Günlük
Napoleon İmparatorluğu ile uzlaşmaya
çalıştı. Kısa bir sürgün döneminden sonra
Paris’e döndüğünde liberal gazeteciliğin
•öncülerinden biri oldu. 1819’da milletvekili
seçildi. 1830 Temmuz Devrimi’nden sonra
devlet konseyi başkanlığına atandı, ama
aynı yıl içinde öldü.
Bütün yapıtları 1957’de basıldı. 1951’de ise
Cicile’in ilk baskısı yayımlandı