ÇÖPLEME (Veratrum album)

ÇÖPLEME (Veratrum album); Alm. Weisser
Germer (m), Fr. Ellébore (m), İng. Bear’sfoot.
Familyası: Zambakgiller (Liliaceae). Türkiye’de
yetiştiği yerler: Doğu Karadeniz (Zigana
Dağları), Akdeniz (Toros Dağları).
Haziran-ağustos ayları arasında beyazımsıyeşil
renkli çiçekler açan, 50-150 cm yüksekliğinde,
toprak altında etli bir rizomu olan, otsu bir
bitki. Yüksek yayla ve mer’alarda tesâdüf edilir.
Gövdeleri dik, silindir biçiminde, tüysüz ve içi
boştur. Yaprakları sapsız ve koyu yeşil renklidir.
Çiçekler kısa saplı ve sapsız olup, gövdenin ucunda
ve üst yaprakların koltuğunda uzunca salkım durumlar
teşkil ederler. Meyveleri siyahımsı-esmer
renkli ve uzunsudur. Yassı kanatlı ve parlak esmer
renkli tohumlar taşır.
Kullanıldığı yerler: Kullanılan kısımlar kökleridir.
Toprakaltı kısmı sonbaharda topraktan çıkarılır,
su ile yıkanarak temizlenir ve gölgede kurutulur.
Etli depo kökleri topraktan çıkarıldığı zaman
sarımsı-beyaz renklidir. Kuruma esnâsmda karakteristik
esmer rengini alır. 3-4 cm çapında ve 8-
10 cm uzunluğundadır. Üstü buruşuk ince köklerle
kaplıdır. Tadı acı, tozu şiddetli aksırtıcıdır. Bileşiminde
nişasta, şekerler ve reçineden başka 20
kadar alkaloit çeşidi vardır. Hâricen sinir ağrılarım
teskin etmekte ve bâzı deri hastalıklarında kullanılmaktadır.
Dâhilen damla hastalığına ve bâzı
kalp bozukluklarına karşı kullanılmıştır. Son senelerde
bilhassa saflaştırılmış alkaloit hulâsası,
romatizma ve tansiyon yüksekliğine karşı kullanılmaktadır.