Cordeliers Grubu, resmî adı s o c i £ t £ d e s
AM IS D E S D R O IT S D E L H O M M E E T D U C IT O Y E N
(İnsan ve Vatandaş Hakları Savunucuları
Derneği), c l u b d e s c o r d e l i e r s (Cordeliers
Kulübü) olarak da bilinir, Fransız Devrimi
sırasında ortaya çıkan hşlk örgütlenmelerinden
biri. 1790’da politik gücün kötüye
kullanılmasını ve “insan haklarının ihlal
edilmesini” engellemek için kuruldu. Grubun
yaygın adı, Paris’teki ilk toplantılarını
kamulaştırılmış bir Frasisken kuruluşu olan
Cordeliers Manastırı’nda yapmalarından
gelir. Grup, Jean-Paul Marat ve Georges
Danton’un önderliğinde politik bir güç haline
geldi. XVI. Louis’nin Varennes’e kaçışından
(Haziran 1791) sonra, Thionville
Meydam’nda (bugün Dauphine Meydanı)
bulunan Salle du Musee’de toplanan Cordeliers
Grubu krahn tahttan indirilmesini
istedi ve bu isteklerini kamuoyuna duyurmak
için Champ-de-Mars’daki ünlü gösteriyi
(17 Temmuz) düzenledi. Ulusal Muhafız
Birliği tarafından dağıtılan gösteri, 50 göstericinin
ölümü ve grubun geçici olarak dağılmasıyla
sonuçlandı.
Monarşinin devrilmesinden (Ağustos
1792) sonra Danton ve arkadaşları önderliği,
Jirondenlerin düşürülmesinde önemli rol
oynayan ve kulübü gittikçe radikalleştiren
Antoine-François Momoro ve Jacques-
Rene Hebert gibi kişilere devretti. Kulüp
yerel özerkliği, doğrudan demokrasiyi, halk
hareketini daha da güçlü kılmak için “Devrim
Ordusu” kurulmasını ve Paris Komünü’nün
ateist programını savundu. Başarısızlıkla
sonuçlanan 1794 ayaklanması sonucunda,
HĞbert ve arkadaşları tutuklanarak
idam edildiler; grup da önemini yitirdi
Cordeliers Grubu
24
Nis