Cördoba

Cördoba, k u r tu b a olarak da bilinir, İs –
panya’nın güneyindeki Andalucia özerk
yönetim bölgesinde Cördoba ilinin merkezi.
Sevilla’nın kuzeydoğusunda, Guadalquivir
İrmağının kıyısında yer alır.
Kartacalılarca kurulduğu sanılan Cördoba,
bazı uzmanlarca Kitabı Mukaddes’teki Tarşiş
kentiyle özdeşleştirilir. Roma egemenliği
Cördoba’nın eski mahallelerinden
bir görünüm, ispanya
Doğan Kınık
altında gelişen kent, 6. yüzyıl ile 8. yüzyıl
başları arasında hüküm süren Vizigotlar
döneminde geriledi. 711’de Müslümanların
eline geçtikten sonra büyük yıkıma uğradı.
Emevı hanedanından gelen I. Abdurrahman’ın
İspanya’da Müslümanların başına
geçerek Kurtuba’yı 756’da başkent yapmasına
değin, kabileler arası düşmanlıklar
nedeniyle kent bir türlü canlanamadı.
I. Abdurrahman’ın yaptırdığı Kurtuba Camisi(*),
ardıllarınca genişletildi ve 976 dolaylarında
Ebu Amir el-Mansur tarafından
tamamlandı. Kent zaman zaman ayaklanmalar
yüzünden sarsılmakla birlikte Emevi
egemenliği altında hızla gelişti. 929’da halife
unvanını alan III. Abdurrahman’dan
sonra da Avrupa’nın en büyük, kültürel
açıdan. büyük olasılıkla en gelişmiş kenti
oldu. İpek dokumaları, incelikle işlenmiş
brokar deri ve mücevherleri bütün Avrupa’da
ve Doğu’da ün salmıştı. Kadın hattatların
elinden çıkmış din kitapları Hıristiyan
keşişlerinin benzer ürünleriyle boy ölçüşüyordu.
Halifelik 11. yüzyıl başlarında iç
savaş yüzünden parçalanınca Cördoba,
159 Cordoba Kataloğu
İspanya’daki Müslüman devletçikleri arasındaki
iktidar mücadelesinin odağı durumuna
geldi. 1236’da Kastilya kralı III.
Fernando’nun eline geçti ve Hıristiyan İspanya’nın
parçası oldu.
Cördoba, Granada’ya karşı sürdürülen
sınır savaşında askeri üs olarak kullanıldı.
1492’de Granada’nın düşüşü ertesinde, şarapları,
atları ve kadınlarının güzelliğiyle
ünlü, aristokrat evlerinin, tapınakların ve
manastırların toplandığı sakin bir kente
dönüştü. Luis de Göngora y Argote’nin
(1561-1627) egzotik şiirleri kentin şiir sanatındaki
ününü 17. yüzyılda kısa süre için de
olsa yeniden canlandırdı.
Cördoba, bağımsızlık hareketinin buradan
kışkırtıldığı gerekçesiyle 1808’de Fransızlarca
yıkılıp yağmalandı. İspanya İç Savaşı’nda
(1936-39) Franco’cu güçlerin işgal ettiği ilk
kentlerden biri Cördoba’ydı.
Cördoba, Magrip etkisini yansıtan binaları
ve tapmakları, özellikle de Büyük Cami
dolayısıyla gözde bir turizm merkezidir.
Kentin dokuma ürünleri ile içki sanayisi de
ünlüdür. Nüfus (1982 tah.) 272.309.