Cornwall

Cornwall, İngiltere’nin güneybatısında il
(county). Atlas Okyanusuna uzanan bir
yarımadayı içine alır. Geleneksel il merkezi
Bodmin’dir; ama bügün yerel yönetim büyük
ölçüde Truro’dan yürütülmektedir.
3.564 km2’lik alan kaplayan Cornwall,
İngiltere’nin en uzak ilidir. Tamar Irmağını
izleyen ve Londra’ya 320 km’den daha uzak
olan doğu sının yüzyıllardır hiç değişmemiştir.
CornwalFun en batıdaki kenti Penzance,
Londra’dan 128 km daha uzakta, Büyük
Britanya’nın geleneksel güneybatı ucu
Lands End’in yakınında yer alır. İlin yönetsel
.yapısı, 1974’te altı ilçenin oluşturulma.-
sıyla yeniden düzenlenmiştir. İlçelerin en
büyüğü olan tyorth Comwall’dur; ötekiler
Caradon, Carrick, Kerrier, Penwith ve
Rçstormel’dır.
İç fesimde yer alan başlıca yükseltiler,
turbalıklar oluşturan bir dizi granit sokulmadır.
Yakın bir jeolojik zamanda deniz
düzeyinin yükselmesi, CornwalFun güneyinde
ırmak vadilerinin sular altında kalmasına
yol açmıştır. Bunların başlıcaları Tamar,
Fowey ve Fal haliçlerdir. Kıyıdaki
doğal oluşumlann çekiciliği, dinlence ve
turizm talebini gitgide yoğunlaştırmaktadır.
Bugün kıyının büyük bölümü National
Trust’ın (Ingiliz Ulusal Vakıf Kurumu)
mülkiyeti altındadır; geri kalan kesimi ise
ticari gelişmeye’ karşı korunmaktadır.
Cornwall’un iklimi denizin yakınlığından
çok etkilenir. Kuvvetli rüzgârlar ve deniz
sisleri yaygındır; özellikle yüksek yerlerde
yağmur sık ve şiddetlidir. Yazlar ılık, kışlar
görece yumuşak geçer. Bu nedenle özellikle
korunaklı kıyı alanlannda bitki örtüsü çok
zengindir. Yöredeki maden cevherleri ve
Cornwall dili’ 168
özellikle kalay daha tarihöncesi dönemde
Cornwall’un granit tabakaları çevresindeki
maden bölgelerinde yerleşimler kurulmasını
sağlamıştır. Bu nedenle yöre megalitik (büyük
taş), dolmen, monolit, halka gibi taş
rölikler bakımından çok zengindir. Daha
sonra Romalıların ve Saksonların İngiltere’ye
yerleşmesi, Hıristiyan Keltlerin Cornwall’a
göç etmesine yol açtı. Cornwall,
İngiltere’nin Saksonlara boyun eğen son
bölgesiydi. İlin öteki yerleşimlerden uzaklığı,
Keltçenin uzun süre yaşamasına olanak
sağladıysa da bu dil 18. yüzyıldan,sonra,yaşayan
bir dil olma özelliğini yitirdi’. Yörede
Keltçe yer adları çoktur. Norman İstilasının
(1066) ardınclan, Cornwall yerlilerinin
mülkleri bir kontluk alanı oluşturacak biçimde
el değiştirdi. 1337’den beri bu topraklar,
geleneksel olarak İngiliz hükümdarının,
Cornwall dükü unvanını taşıyan en
büyük oğluna aittir.
Ekonomi temelde kırsal kaynaklara’dayanır.
Vadiler süt sığırları için kusursuz birer
otlaktır. Korunaklı kıyı ilçelerinde pazara
yönelik bahçecilik önem taşır. Kışların yumuşak
geçmesi, özen gerektiren ürünlerin
ekimine ve turfandacılığa olanak tanır.
Doğal çeVrenin çekiciliğine ^dayalı turizm
bugün özellikle kıyı kesimincle temel gelir
kaynağıdır. Kıyı boyundaki St. Ives, Newquay,
Polperro gibi çok sayıda küçük balıkçı
limanı canlı birer dinlence yeri durumuna
gelmiştir. Tatillerini burada geçiren nüfus
ve gene buraya yerleşen Emekliler, kırsal
kesimin toplumsal bileşiminde köklü değişikliklere
yol açmaktadır. Başta Falmouth,
Penzance ve Fowey olmak üzere birçok kıyı
kenti hareketli birer limandır. Aşınmış granitten
elde edilen porselen kili ve; granit
tabakayla bağlantılı olan kalay en önemli
yeraltı kaynaklandır. St. Austell çevresinde
porselen kili, Camborne-Redruth bölgesinde
ise kalay çıkarılır. Özellikle 19. yüzyıl
sonlarından beri görülen dâlgalanrtıalara
karşln’, her iki madencilik etkinliği de
ekonomik önemini korumaktadır. Bununla
birlikte Cornwall, yatırımlan çekmek, ekonomiyi
çeşitlendirmek, işsizlik oranını düşürmek
ve yaşlı nüfus göçünü azaltmak
amacıyla hükümetten ekonomik yardım
alır. Nüfus (1984tah.) 439:000