Cronin, James Watson

Cronin, James Watson (d. 29 Eylül 1931,
Chicago, ABD), ABD’li nükleer fizikçi,
zamanın doğrultusunun tersine çevrilmesinin,
kimi temel parçacık tepkimelerinin
doğrultusunda mutlaka değişikliğe yol açmayacağını
gösteren 1964’te gerçekleştirdiği
deneyiyle, 1980 Nobel Fizik Ödülü’nü Val
Logsdon Fitch’le paylaşmıştır. Cronin ve
Fitch’in bu buluşlarından önce, temel parçacıklar
arasındaki etkileşimlerin, zaman
tersinimine göre bakışımlı olduğuna inanılmaktaydı.
1951’de Dallas’taki Güney Metodist Üniversitesi’nden
mezun olan Cronin, 1955’te
231 Cronyn, Hume
Chicago Üniversitesi’nde doktorasını tamamladı.
Daha sonra New York’taki Brookhaven
Ulusal Laboratuvarı’nda çalışmaya
başladı ve 1958’de Princeton Üniversitesi’nde
profesör oldu. 1971’de de Chicago
Üniversitesi’ne fizik profesörü olarak atandı.
Cronin, Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi
ile Ulusal Bilim Akademisi’nin üyeliğine
seçilmiştir.
Cronstedt, Axel F red rik (d. 23 Aralık
1722, Turinge – ö. 19 Ağustos 1765, Sâter,
İsveç), metal elementlerin kimyası üzerindeki
çalışmaları ve yeni bir mineraloji
sisteminin oluşturulmasına yönelik çabalanyla
tanınan İsveçli mineralog ve kimyacı.
Ayrıca, minerallerin kimyasal birleşimlerinin
incelenmesinde, hamlaç (üfleç) alevinden
yararlanan yeni bir deneysel yöntem
geliştirmiştir.
1751’de nikeli ilk olarak ayırmayı başaran
Cronstedt, ayrıca daha önceleri bilinmeyen
yüksek özgül ağırlıklı kalsiyum tungstat
mineralinin bileşimini ayrıntılı bir biçimde
inceledi, jipsin (alçıtaşı) ve zeolit olarak
adlandırdığı hidratlı mineralin özelliklerini
belirledi. Bu deneylerle minerallerin iç
yapılarını belirleyen kimi yasaları ortaya
çıkaran Cronstedt böylece basit mineraller
ile birkaç mineralin karışımından oluşan
kayaç mineralleri arasında ayrım yapmayı
olanaklı duruma getirdi.