Dahhak

tam adı d a h h a k b I n k a y s e ş –
ş e y b a n I (ö. 746, Kefertûsa, Suriye), Emevilere
karşı ayaklanan Harici önderi.
Haricilerin önderi Said bin Behdel eşŞeybani’nin
745’te ölmesi üzerine yerine
geçen Dahhak, Haricileri çevresinde toparlamayı
başardı. Nisan 745’te Küfe valisi
Nazr bin Said el-Hereşi ile Hira valisi
Abdullah bin Ömer’i bozguna uğratarak
Kûfe’yi ele geçirdi. El-Hereşi, Emevi halifesi
II. Mervan’a (hd 744-750) sığınmak üzere
Suriye’ye giderken, Vâsit’te kalan Abdullah
bin Ömer, Ağustos 745’te başlayan kuşatmadan
birkaç ay sonra teslim olmak zorunda
kaldı. Yapılan anlaşma uyannca Abdullah
bin Ömer Kesker,’Meysan, Destmeysan
ve Dicle’nin aşağı bölümleri ile Ahvaz ve
Faris’in valisi oldu. Dahhak ise Kûfe’ye
döndü.
746’da Musul halkı Dahhak’a başvurarak
kenti almasını istedi. Bunun üzerine Dahhak,
II. Mervan’ın vahşini kovarak kenti ele
geçirdi. Verdiği yüksek aylıklarla kısa zamanda
asker sayısını artırdı. Bu sırada
Hıms’ı ele geçirmek için uğraşan II. Mervan,
Dahhak üzerine oğlu Abdullah’ı gönderdi.
Nusaybin’e kadar ilerleyen Abdullah,
yenilerek geri çekildi. II. Mervan,
Hıms’ı ele geçirdikten sonra Haricilere
karşı harekete geçti. 746 sonlannda Dahhak’la
Kefertûsa yakınlannda karşılaştı.
Gün boyu süren savaşta Dahhak öldü.
Yerine geçen Heyberi de öldürülünce Hariciler
Musul’a çekilmek zorunda kaldı.