DAMIZ i. Halk dili. Ahır. DAMIZLIK sıf. ve i. (halk dili, damız, ahır’dan damız-lık). Yalnız iyi döl almak için yetiştirilen yüksek nitelikte hayvan veya bitki: Canım köy yerinde damızlık olur mu? (M.Ş. Esendal). Argo. Maya.
ans t Ki a Bot. Vasıflarını, kusur ve meziyetlerini döllerine geçirecekleri için damızlık anaç ve kalemlerin dikkatle seçilmesi gerekir. (Henüz meyveye yatmamış, etüdü yapılmamış, verim denemelerini geçirmemiş ağaçlardan kalem alınması doğru değildir.)
Zootekn. Verim bakımından üstün, iklim ve çevre şartlarına dayanıklı, aynı zamanda düzenli ve sağlam döl veren hayvanlar damızlık olarak alıkonur. (Çiftleştirilecek damızlık hayvanlan sürü içinde en yüksek kaliteli olanlardan seçmek modern hayvan yetiştiriciliğinin esasıdır. Hayvanların icabında süt ve et verimleri kontrol edilir. Damızlıklar tabi! veya sunî ayıklanma yoluyle seçilir. Gerek tabiat, gerek insanlar en dayanıklı ve en elverişli hayvanların çoğalmasına, elverişsiz olanların döl vermeden ortadan kalkmasına çalışır.)
DAMiA. Yun. mit. Bereket tanrıçası; Da-mia’ya, Auksesia ile birlikte, Epidaunos ve Aigina’da taparlardı.
DAMIAN! PİETRO Aziz, yüksek rütbeli kilise görevlisi (Ravenna 1007-Faenza 1072). Yoksul bir ailenin çocuğu. Monte Catria’daki Fonte Avellana Keşişler evine girdi. Kilise içi reform konusundaki ilk düşüncelerini bu manastırda geliştirdi. Sı-rasıyle papa Gregorius VI, Leo IX ve Stephanus IX’u, reformun gerekliliğine ikna etti. Papa Stepanus IX tarafından Ostia Kardinal piskoposu tayin edildi (1057). Alexander H’nin papa seçilmesine yardım etti (1061); Gregorius VİI adiyle papa olan Hildebrand ile ilişkiler kurdu; yeniden manastıra çekilmişken diplomatik ve İdarî görevlerle Fransa, Floransa, Almanya vfe Ra-venna’ya gönderildi. Damiani Pietro hayatı boyunca yazılarıyle dinî konularda çıkar sağlayanlara ve kilise adamlarının ahlâksızlıklarına karsı savaştı; sacerdotium (kilise otoritesi) ile imparatorluk (laik otorite) arasında bir uzlaşmanın savunucusu oldu. Damiani Pietro’dan bugüne şiirler, ilahiler, azizlerin hayatlanyle ilgili biyografi denemeleri ve polemik yazıları kalmıştır. Bu polemik yazılarının en önemlisi, kilise adamlarının ahlâk düşkünlüklerini anlatan Gomorrhianus adlı eseridir; 1828’de «kilise doktoru» unvanını aldı.
DAMIENS (Robert François), Louis XV’e yapılan bir suikast teşebbüsünün faili (La Tieuloy, Arras 1715-Paris 1757). İflâs etmiş bir çiftçi ailesinin oğlu, uşak oldu. Tanrının kendisini Louis XV’i uyarmak ve hafif şekilde yaralayarak görevini hatırlatmakla görevlendirdiği düşüncesine kapıldı. S Ocak 1757’de kralı sağ omuzundan bir ça-kıyle çok hafif bir şekilde yaraladı. Tutuklandı, korkunç işkencelere maruz kaldı. Önce bıçağı tutan sağ eli yakıldı, yaralarına eritilmiş kurşun ve kaynar zeytinyağı döküldü, sonra kralları öldürmeğe kalkışanlara karşı uygulanan ceza uyarınca kol ve bacakları atlara çektirilerek kopartıldı. İşkence dört saat sürdü (28 mart).
DAMİETTA. Bk. DİMYAT.
DAMİKİLUŞU, Mezopotamya’da M.ö. II. binyılda hüküm sürmüş isin sülâlesinin son kralı.
*/fransız filozofu (Belleville, Rhône 1794-Paris 1862). Cousin’in öğrencisi, sonra profesör, Jouf-froy ile işbirliği yaparak Globe gazetesini kurdu; bu gazetede çıkan yazılarını l’jEssai Sur VHistoire de la Philosophie en France au XIX. Siècle (XIX. yy. Fransız Felsefe Tarihi üstüne Deneme) adlı kitabında topladı. 1830 Yılından sonra Ecole Normale’de yönetim görevlisi, sonra Sor-bonne’da profesör oldu. 1842’de Jouffroy’-nın Nouveaux Mélanges Philosophiques’İni
(Yeni Felsefî Karışımlar) yayımladı. Başlıca eserleri şunlardır: Essai Sur VHistoire de la Philosophie en France au XVII. Siècle (XVII. yy. Fransız Felsefe Tarihi Üstüne Deneme); Mémoires Pour Servir à VHistoire de la Philosophie au XVIII. Siècle (XVIII. yy. Felsefe Tarihinin Aydınlatılmasına Yarayacak Muhtıralar). DAMKINA. Mit. M.Ö. III. binyıl Siimer tanrıçası. Ea’nın karısıdır.