Demosthenes

(ö. İÖ 413), Atina ile Sparta
arasındaki Peloponnesos Savaşı (İÖ 431-
404) sırasında strateji alanındaki yaratıcılığıyla
kendini gösteren Atinalı komutan.
İÖ 426’da Korinthos’un kolonisi Leukas’ı
kuşatma harekâtından sonuç alamayan ve
Aitolia’yı istila girişiminde ağır bir yenilgiye
uğrayan Demosthenes, bu başarısızlıklarını,
Atina’nın Korinthos Körfezindeki deniz
üssü Naupaktus’u Spartalılara karşı başarıyla
savunarak ve Argos yakınlarındaki Olpai’
de ve Argos’un kuzeyine düşen tepeliklerdeki
Idomene’de Spartalılara karşı iki kesin
zafer kazanarak unutturdu. İÖ 425’te Peloponnesos
çevresinde harekâtları yürütmek
için donanmadan yararlanma yetkisini aldı.
Messenia’daki Navarin (Pilos) Burnunu
tahkim ettirdikten sonra, küçük filodaki
gemilerin büyük bölümünü Sicilya’ya doğru
göndererek, burada yalnız beş gemi bıraktı.
Spartalıların giriştiği saldırılara başarıyla
karşı koydu. Spartalılar yakındaki Sphakteria
Yarımadasını işgal ettiler. Ama geri
dönen Atina filosu Sparta gemilerini geri
çekilmek zorunda bıraktı ve Spartalıları
kuşatma altına aldı. Demosthenes, Kleon’
un da yardımıyla karada sıkışıp kalan Sparta
ordusunu yenilgiye uğrattı ve askerlerini
tutsak aldı.
Demosthenes İÖ 424’te Megara ve Boeotia’
ya yönelik saldırılarında başarıya ulaşamadı.
İÖ 413’te Atina’nın Syrakusa’ya (Siracusa)
karşı giriştiği kuşatma sırasında
Nikias’ın yardımına gönderildi. Kente egemen
olan yüksek bir tepeden düzenlenen
gece baskınının başarısızlığa uğraması üzerine
hemen geri çekilmeyi önerdi. Ama,
Nikias’a sözünü geçiremedi. Sonunda geriçekilme harekâtı başladıysa da, komutasındaki
birliğin geride kalması yüzünden teslim
olmak zorunda kaldı ve öldürüldü