Dünyanın gözü onda
Dünya piyasalarının gözü Fed’e kilitlendi. Anketlerde ‘faiz artacak’ diyenler ile ‘artmayacak’ diyenlerin oranı neredeyse yarı yarıya. Ama herkesin söylediği ortak bir şey var: Faiz artarsa küresel ekonomi iyice yavaşlayacak
Dünya ekonomilerinin gözü 16-17 Eylül’de yapılacak ABD Merkez Bankası Fed’in faiz kararına çevrildi. Fed’in kararı emtiadan büyümeye, kredilerden faizlere kadar birçok alanı etkileyecek. Banka, 2006’dan bu yana faizleri düşük seviyede tutuyor. ‘Dur ya da devam et’ olarak özetlenen Fed kararı üzerine birçok spekülasyon yapılıyor. Anketlerde, ‘Artar’ diyenler ile ‘Artmayacak’ diyenlerin oranı neredeyse yarı yarıya. Ancak kesin olan tek bir şey var: Faiz 2017’ye kadar yüzde 4’lere çıkarsa dünya ekonomilerinde yavaşlama derinleyecek.
EN AZ 5 YIL KÖTÜ GEÇECEK
Özellikle Latin Amerika ve Kanada ile gelişmekte olan ülkelerde, 2017 ve sonrasındaki birkaç yıl eski güzel büyüme rakamlarını unuttuğumuz yıllar olacak.
GÜNDEMDE 4 SENARYO VAR
ABD ve Avrupa ile yakın ticari ilişkileri olan ülkeler en çok etkilenecekler arasında. Faizler artarsa Türkiye’nin de dahil olduğu gelişmekte olan ülkeler (Brezilya, Rusya, Çin, Hindistan ve Güney Afrika) düşük büyüme yoluna girecek. Fed’in kararının ne olacağına yönelik dört senaryo ortaya atılıyor. Birincisi, bazı yatırımcılar, Başkan Janet Yellen ve Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) gelecekte herhangi bir volatilite işaretinden tedirgin olacağını, bu nedenle faiz artırımını ileri bir tarihe öteleyeceklerini düşünüyor. İkincisi, şimdi artırımının kademeli faiz artırımı planını dağıtması ihtimali var. Üçüncüsü, bu toplantıda yapılacak bir artırımın dünya ekonomisindeki kırılganlığı artıracağı belirtiliyor. Hatta, IMF ve Dünya Bankası böyle bir olasılık nedeniyle geçen hafta faiz artırımının ertelenmesini istedi. Dördüncüsü de bu hafta bir faiz artırımına gidilmesi halinde Fed’in güvenilirliğine darbe vurulabileceği belirtiliyor. Buna gerekçe olarak da Fed’in yüzde 2 olan enflasyon hedefini hâlâ tutturamaması gösteriliyor.
Artırırsa
Ekonomi yeteri kadar büyüme yoluna girdi demektir.
Elinde parası olan cezalandırılır.
Düşük faizin piyasaları yanlış yönlendirdiği ve yatırımı kestiği gösterilir.
Yeni bir ekonomik durgunluk olursa Fed’in elinde manevra alanı oluşur.
Şimdi yapılacak bir artırım daha yavaş adımlarla gitmesine olanak sağlar.
Artırmazsa
Fonlama maliyeti artmayacağı için şu anda kârlı olan projeler daha az da olsa kârlı kalacak.
Hane halkı ve şirketlerden borçlu olanların yükü artmayacak.
Tüketici, konut ve otomotiv gibi kredilerde yüksek trend devam edecek.
Politikalar ihtiyaca göre değil geleceğe dönük projeksiyonlarla belirlenecek.
Fed politikaların hayata geçmiş olduğunu göstermek isteyecek.