EBÛ DÂVÛD

EBÛ DÂVÛD; Kütüb-i S itte denilen meşhur altı
hadîs-i şerif kitâbından biri olan Sünen-i Ebû Dâvûd’un
sâhibi. İsmi, Süleymân bin Eş’as bin İshâk
bin Beşir’dir. Ebû Dâvûd künyesiyle meşhur olup,
Sicistânî nisbesiyle bilinir. 817 (H.202)’de Sicistan’da
doğdu. 889 (H.275)’de Basra’da vefât etti.Küçük yaşta ilim tahsiline başlayan Ebû Dâvûd
Sicistânî; Horasan, Şam, Irak, Hicaz, Mısır gibi
ilim merkezlerine giderek zamânının tanınmış
âlimlerinden ilim tahsil etti ve hadîs-i şerîf dinledi.
Tefsir ve Hanbelî fıkhını da tahsil edip, yüksek
İlmî dereceye ulaştı. Hadîs-i şerîf öğrenmek için
uzun yolculuklar yaptı. Müslim bin İbrâhim, Süleymân
bin Harb, Ebû Ma’mer el-Mak’ad, Yahyâ
bin Maîn, Ahmed bin Hanbel gibi büyük âlimlerden
rivâyetlerde bulundu. Hadis ilminde sika (güvenilir)
bir âlim olan ve İlmî derece bakımından
îmâm-ı Buhârî ve îmâm-ı Müslim’den sonra gelen
Ebû Dâvûd Sicistânî’den, Bağdat’ta bulunduğu sırada,
oğlu Abdullah, Ebû Abdurrahmân en-Nesâî,
Ahmed bin Muhammed bin Hârun ve başka
âlimler rivâyette bulundular. Beş yüz bin hadîs-i şerîf
yazan Ebû Dâvûd Sicistânî, bunlardan seçtiği
4800 hadîs-i şerifi ihtivâ eden meşhûr Sünen kitabını
telif etti. Bilhassa fıkhî konularla ilgili hadîs-
i şerifleri topladığı ve bu hususta pek kıymetli
bir kaynak olan bu kitabını İmâm-ı Ahmed bin
Hanbel’e arz edip, onun takdirine kavuştu.
Mu’cem kitaplarında ve hadîs-i şerîf fihristlerinde
D (dal) harfiyle ifâde edilen Sünen-i Ebû
Dâvûd’a daha sonraki zamanlarda birçok şerhler yazılmıştır.
Bu şerhlerden; Azîmâbâdî’nin yazdığı
Avn-ül Ma’bûd, Hattâbî tarafından yazılan Meâlim-
üs-Sünen, İmâm-ı Süyûtî tarafından yazılan
Mirkâd-üs-Süûd ilâ Sünen-i Ebî Dâvûd adlı eserler
zikredilebilir. Son zamanlarda yazılan El-Menhel-
ül-Azb-ül-Mevrûd adlı şerh yarım kalmış, daha
sonra üzerine tekmile yazılarak basılmıştır.
Ebû Dâvûd, beş yüz bin hadîs-i şerîf içinden
seçtiği 4800 hadîs-i şerîften şu dördünün insanlar
için çok önemli olduğunu bildirmiştir.
Ameller niyetlere göredir.
İnsanların kendisine faydası olmayan şeyleri
terk etmesi müslümanlığın güzelliğindendir.
Bir mümin kendisi için istediği ve sevdiği
bir şeyi, (din) kardeşi için de istemedikçe îmânı
kâmil olmaz.
Helâl meydanda, haram da meydandadır.
Bunların arasında şüpheli şeyler vardır. Harama
düşmemek için bu şüphelilerden sakınmak
lâzımdır.
Ebû Dâvûd Sicistânî, ilmiyle amel eden güzel
ahlâk sâhibi bir kimseydi. Büyük bir Hadîs âlimi
olduğu için, Resûlullah efendimizin ahlâkı ile ahlâklanmaya
çok çalışırdı*.
Eserleri: Ebû Dâvûd Siicistânî’nin Sünen-i
Ebû Dâvûd adlı eserinden başka, Kitâb-ı Merâsil
ile Delâil-ün-Nübüvve adlı eserleri de vardır.