EBUSELiK

EBUSELiK i. Mus. Buselik makamının
eski ve asıl adı. Bk. buselİk. (m)
Ebu Simbel veya Abu Simbel, Nil nehrinin
Nübye’deki kısmında, batı yakasındaki
birinci ve ikinci çağlayanlar arasında bulunan,
Ramses II (M.ö. 1290-1223) devrinden
kalma iki tapınağa verilen ad.
—  Kayalara oyulmuş tapınaklardan
büyüğünün girişinde Ramses’i otururken
gösteren, 20 m yüksekliğinde dört heykel;
küçük tapmağın cephesinde de firavunun,
10 m yükseklikte, at üzerinde bir heykelivardır. Tapmaklarda firavunun başarıları
hiyeroglif yazılarla anlatılmış ve bu başarılar
kabartma resimlerle de canlandırılmıştır.
Kadeş savaşında firavunun Hititler’e karşı
yiğitçe mücadelesini gösteren sahneler
bunlar arasındadır. B. A. cumhuriyeti tarafından
girişilen Assuan barajı inşaatı Nil’-
in su seviyesini önemli detecede yükselteceğinden
durum, buradaki 25 tapınağın acele
olarak daha yüksek bir yere taşınmasını
gerektiriyordu. Unesco tarafından açılan bir
kampanya sonucunda Mısır’a aşağı yukarı
30 milyon dolarlık ödünç bir yatırım sağlandı.
Ayrıca Mısır da para toplamak ve
özel bir piyango düzenlemek yollarına başvurdu.
Üç grupta toplanan tasarılara göre
italyanlar, içinde Ramses II ve Nefertiti
tapınaklarının kazılmış bulunduğu büyük
yar’ı 60 m yukarı kaldırmayı eklif etmişler
(maliyeti 70 milyon dolar); Fransızlar
da iki tapmağı yüzer bir beton tekne içine
aldıktan sonra, Arşimet ilkesini uygulayarak
yar’ın üstüne çıkarmayı düşünmüşlerdi
(maliyet 35 milyon dolar). Bu tasarı arkeologlar
tarafından beğenilmekle beraber
bir İsveç-Mısır ortak projesi tercih edildi
(maliyeti 36 milyon). 1963’te imzalanan bir
anlaşmayle hemen uygulanmasına geçilen
bu proje, tapınakların kesilerek parçalara
ayrılıp yar üzerinde hazırlanacak, bir düzlüğe
taşınmasını gerektiriyordu. Bu düzlüğü
hazırlamak için yapı ve heykelleri sarsmamak
amacıyle patlayıcı madde yerine buldozer
kullanıldı. Bu iş aşağı yukarı 300 000
ton ağırlığındaki kayanın yerinden kaldırılmasını
gerektirdi. Yukarıda yeniden kurulacak
tapınakların ilk taşı ocak 1966’d a yerine
konuldu. Çalışmalar 1970. yılında tamamlandı .