ENTELEKHEİA i. («olgunluk» veya, «yetkinlik
» anlamında yun. k.). Fels. Yetkinlik
durumuna ulaşmış gerçek varlık. || Teşm.
yol. Kendiliğinden yetkinliğe yönelen ve yetkinliğini
gerçekleştirecek etkin ilkeyi kendinde
taşıyan her gerçek varlık.
— Aristoteles entelekheia’yı yetkinlik
veya olgunluğa varmış, «güç durumunda
» değil, «edim durumunda» olan varlıklar
için kullanmıştır. Edim, varlığın yatkın
olduğu biçim veya yetkinliğe sahip olması
demektir. Aristoteles, henüz tamamlanmamış
ve gerçekleşme yolunda olan edime ise energeia
adını verir. Bu anlamda enerji, entelekheia’y
a. yönelmiştir ve entelekheia’nın onun
üstündeki cazibesiyle belirlenir. Leibnitz, en ENTELEKHEİA i. («olgunluk» veya, «yetkinlik
» anlamında yun. k.). Fels. Yetkinlik
durumuna ulaşmış gerçek varlık. || Teşm.
yol. Kendiliğinden yetkinliğe yönelen ve yetkinliğini
gerçekleştirecek etkin ilkeyi kendinde
taşıyan her gerçek varlık.
— Aristoteles entelekheia’yı yetkinlik
veya olgunluğa varmış, «güç durumunda
» değil, «edim durumunda» olan varlıklar
için kullanmıştır. Edim, varlığın yatkın
olduğu biçim veya yetkinliğe sahip olması
demektir. Aristoteles, henüz tamamlanmamış
ve gerçekleşme yolunda olan edime ise energeia
adını verir. Bu anlamda enerji, entelekheia’y
a. yönelmiştir ve entelekheia’nın onun
üstündeki cazibesiyle belirlenir. Leibnitz, entelekheia’yı
monadlaıa (yani basit veya ya- ”
İm tözlere) uyguladı; çünkü ona göre «monadlarda
bir ölçüde yetkinlik, iç eylemlerinin
kaynağı olabilecek bir yeterlik vardır».
Dirimselci doktrinlerde ise entelekheia, «dirim
gücü» ile aynı anlamı taşır,
ENTELEKHEİA
14
Ara