Sir Alex
ander Fleming (1881-1955), Sir Howard Walter
Florey (1898-1968) ve Sir Ernst Boris Chain
(1906-1979) penisilini bulan, arıtan ve geniş
çapta üretimini başlatan üç bilim adamıdır.Penisilin, bakterileri öldürerek bu mikroplardan
ileri gelen birçok hastalığın tedavi edilebilmesini
sağlayan antibiyotiklerin ilk örneği
olmuştur (bak. ANTİBİYOTİKLER; BAKTERİ; MİKROPLAR;
PENİSİLİN).
Iskoçya’da doğan Fleming, bakteriyoloji
öğrenimini bitirdikten sonra Londra’daki St.
Mary Hastanesi’nde çalışmaya başladı, insan
vücudunun dokularına zarar vermeksizin
mikropları öldürebilen bir madde bulmak için
bu hastanenin laboratuvarında sayısız deney
yaptı. En çok başvurduğu yöntem bakterileri,
örneğin kan zehirlenmesine ve çıbanlara neden
olan stafilokokları, özel olarak hazırlanmış
peltemsi bir maddeyle dolu olan küçük
yuvarlak kaplarda üretmekti. Sonra bu besi
ortamına çeşitli maddeler katarak, o maddelerin
bakterileri öldürüp öldürmediğini sınıyordu.
1928’de bir gün bu kaplardan birinin kapağını
kapamayı unuttu. Birkaç gün sonra kabı yeniden eline aldığında, besi ortamının yüzeyinde
bir k ü f katmanının oluştuğunu ve peltenin
içine düşmüş sporlardan (üreme hücrelerinden)
üreyen bu küf mantarlarının çevresindeki
stafilokokları öldürdüğünü fark etti. Bunun
üzerine, Pénicillium cinsinden olan bu
kü f mantarlarını incelemeye başladı. Mantarların,
bakterileri yok eden e tk ili bir madde salgıladığını anlayan Fleming, bu bakteri öldürücü
maddeye, yani antibiyotiğe “ penisilin
” adını verdi.
Bu madde, bakterilerden ileri gelen hastahklann
önlenmesinde büyük bir umut ışığı
yakmıştı. Ama ilaç olarak kullanılabilmesi
için bol miktarda elde edilmesi, arıtılması ve
önce hayvanlar, sonra insanlar üzerinde denenmesi
gerekiyordu. Çok uzun çalışmalar
gerektiren bu güç işi de Florey ve Chain adlı
ik i bilim adamı gerçekleştirdiler.
A vu ^ ra lya doğumlu ^ow a rd Florey ile A lman
asıllı Ernst Chain, Ingiltere’deki Gxford
Universitesi’nde bu maddeyi arıtmakla görevli
bir araştırma grubuna başkanlık ettiler ve
I941’de ilacı hastalar üzerinde denediler. Sonuçlar
çok olumluydu ve penisilinin, bulaşıcı
hastalıklardan kan zehirlenmesine kadar birçok
hastalığın sorumlusu olan çeşitli bakterileri
öldürdüğü kanıtlanmıştı. Böylece Fleming’
in buluşu, Florey ve Chain’in çabalarıyla
tıbbın ve insanlığın hizmetine sunulmuş oluyordu.
Kısa sürede, binlerce insanın yaşamım
kurtaran penisilinin ve öbür antibiyotiklerin
kullanılmaya başlamasıyla tıpta antibiyotikler
çağma adım atıldı.
Fleming, Florey ve Chain’in çalışmaları en
büyük ödüle değer görüldü ve 1945 Nobel Tıp
Ödülü bu üç bilim adamı arasında bölüştürüldü.
FLEMING, FLOREY VE CHAIN.
21
May