Fossey, Dian

(d. 16 Ocak 1932, San Francisco, California, ABD – ö. 26 Aralık 1985, Ruanda), dünyanın önde gelen dağ gorili uzmanlarından ABD’li zoolog.
Fossey rehabilitasyon uzmanı öğrenimi gördüğü San Jose State College’ı 1954’te bitirdi. Kentucky’deki Louisville’de bir çocuk hastanesinde uzmanlık alanında çalıştı. 1963’te Doğu Afrika’yı gezdi. Orada antropolog Louis Leakey’yi tanıdı; ilk kez dağ gorilleriyle karşılaştı. Gezisi bitince ABD’ye döndü, ama Leakey 1966’da, Afrika’ya dönmesi ve dağ gorillerini uzun süre doğal ortamlarında incelemesi için onu ikna edince Afrika’ya gitti; bu amaçla 1967’de Karisoke Araştırma Merkezi’ni kurdu. Soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan dağ gorillerinin son sığınaklarından biri sayılan Virunga Dağlarında rahibe gibi yaşamaya başladı. Sabırlı çabalarıyla hayvanları kendine alıştırdı, onları yakından izlemeye başladı. İzlenimlerinden edindiği verilerle, gorillerin alışkanlıkları, iletişimleri ve sosyal yapıları hakkında daha önce bilinenlere geniş katkılarda bulundu. Fossey gözlemlerini dergilerde makalelerle ve Gorillas in the Mist (1983; Sisteki Goriller) kitabıyla okuyucularına aktardı. 1974’te İngiltere’de Cambridge Üniversitesi’nde doktora çalışmasını tamamladıktan sonra New York eyaletindeki Cornell Üniversitesi’nde
319 Foster, Harold
ders verdi. Karisoke Araştırma Merkezi’yle ilişkisini de sürdürdü. Fossey, Virunga gorillerini kaçak avcılardan ve komşu çiftçilerden kormak için çok sert önlemler aldı. 1985’te kampında öldürüldü.
Foster, Abigail Kelley, eö kelley, lakabı abby (d. 15 Ocak 1810, Pelham, Massachusetts – ö. 14 Ocak 1887, Worcester, Massachusetts, ABD), köleliğin kaldırılması ve kadın haklan için mücadele eden ABD’li eylemci.
Köleliğin kaldırılması davasını 1830’larda benimseyen Abby Kelley, Lynn (Massachusetts) Kölecilikle Mücadele Kadınlar Derneği’nde etkin biçimde çalışmaya başladı. 1838’de köleliğin kaldırılması hareketinin önderi William Lloyd Garrison’la birlikte New England Şiddet Kullanmama Der-neği’nin örgütlenmesinde görev aldı. Ertesi yıl uzun sürecek bir siyasal konferanslar dizisine başladı. Kadınların, erkeklerle kadınlardan oluşan “karma” dinleyici topluluklarına siyasal söylevler vermesinin tartışma konusu olduğu bir dönemde yaptığı konuşmalar, ülke çapında hem olumlu hem de olumsuz tepki aldı. Kelley’nin, Amerika Kölecilikle Mücadele Derneği’nin ticari işlerine katılmakta ısrar etmesi, 1840’ta bu grubun parçalanmasına yol açtı; kadınların kamu etkinliklerinde yer almasına muhalefet edenler örgütten ayrıldı.
1845’te, konferans gezileri düzenlediği dönemde kendisine eşlik etmiş olan kölelik aleyhtarı Stephen Symonds Foster (ö. 1881) ile evlendi. 1850’lerde içkiyle mücadele ve kadın hakları konularını da söylevlerinin kapsamına aldı. 1870’lerde, oy kullanamadığı için temsil edilmeksizin vergilendirilmiş olduğunu ileri sürerek, kocası ile birlikte vergilerini ödemeyi reddetti. Aile çiftliklerinin vergilerini sonradan dostlan ödedi.
Foster, Harold, lakabı hal foster (d. 16 Ağustos 1892, Halifax, Nova Scotia, Kanada – ö. 25 Temmuz 1982, Spring Hill, Florida, ABD), özenli çizimi ve tarihsel gerçeklere uygun aynntılarıyla tanınan, “Prince Valiant” (“Kahraman Prens”) adlı çizgi romanın yaratıcısı karikatürcü. Büro işçiliği, boksörlük ve altın arayıcılığı yaptıktan sonra 1921’de Chicago’ya yerleşti ve sanat eğitimi gördü. Eagar Rice Bur-roughs’un 1914’te çıkan Tarzan of the Apes (Tarzan Maymun Adam) adlı yapıtından uyarladığı ve macera türündeki çizgi romanların ilk örneklerinden olan “Tarzan”
7 Ocak 1929’da basıldı. Foster yapıtında ticari resimleme tekniklerini temel alan çizimlere, gerçekçiliğe ve iyi bir düzenlemeye önem vermişti. Deneme niteliğindeki ilk yayınlardan sonra, romanın günlük çizimlerini Rex Maxon, pazar sayfasında yer alan çizimleri ise yaklaşık altı yıl boyunca Foster gerçekleştirdi.
Foster 1936’da “Tarzan” dizisini bıraktı ve 13 Şubat 1937’de yayımlanmaya başlayan “Kahraman Prens” dizisini çizmeye girişti. Romanın kahramanı, Kral Arthur döneminde henüz çocukken ülkesinden alınıp İngiltere’ye götürülen bir Viking prensiydi. Romanda ortaçağ İngiltere’si canlandırılıyor, o döneme özgü silahlarla iç ve dış mekânlar dikkatle araştırılmış ve çok güzel çizilmiş ayrıntılarla veriliyordu. 1954’te “Kahraman Prens”in serüvenlerini konu alan bir de film çekildi. Foster 1979’da pazar sayfası çizerliğini uzun bir süredir birlikte çalıştığı John Cullen Murphy’ye devretti.
Foster, Stephen 320
Foster, Stephen (Collins) (d. 4 Temmuz 1826, Lawrenceville [bugün Pittsburgh’da] -Ö. 13 Ocak 1864, New York kenti), ABD’li besteci. Popüler minstrel şarkıları ve duygusal baladlarıyla ABD müzik tarihinde kendine saygın bir yer edinmiştir.
Foster örgün bir müzik eğitimi görmemekle birlikte, müziğe karşı doğal bir yeteneği vardı; çocuk yaşta şarkılar yazmaya başladı. Kız kardeşlerinin söylediği duygusal halk şarkıları, aile hizmetçileri Olivia Pise’la birlikte katıldığı Siyah kilise ayinleri, popüler minstrel şarkıları ve Pittsburgh’da bir ara çalıştığı depodaki Siyah emekçilerden dinlediği şarkılar bu dönemde etkilendiği başlıca kaynaklardı.
1842’de “Open Thy Lattice, Love” adlı şarkısını yayımladı. 1846’da muhasebecilik yapmak üzere Cincinnati’ye gittiyse de, bir doktorun kızı olan Jane McDowell’la evlenmek için 1850’de Pittsburgh’a döndü. 1848’de 100 dolara sattığı “Oh Susanna” adlı şarkısı, gene onun bestesi “Old Uncle Ned”le birlikte yayımcısına yaklaşık 10 bin dolar kazandırdı. 1849’da bir sözleşmeyle New York’taki Firth, Pond & Co. adlı yayımcılık şirketine bağlandı ve Edwin P. Christy’nin minstrel gösterisi için şarkılar yazdı. Büyük bir ün kazanan “Old Folks at Home” (1851) ya da öbür adıyla “Swanee River” önce Christy’nin adıyla yayımlandı. Foster’ın adı şarkının üstünde ancak 1879’da yer aldı.
Foster kendi deyişiyle “en iyi Etiyopya (Siyah minstrel) şarkıları bestecisi” olmak istiyordu. Ama minstrel şarkıları yazmakla
o zamanlar popüler olan duygusal “ağırbaşlı” tarzda şarkılar bestelemek arasında kararsız kaldı. Yeteneklerini ve ürünlerini gereğince pazarlamayı hiçbir zaman beceremedi. İçinde bulunduğu para sıkıntısı yüzünden 1857’de, ileride yazacağı bütün şarkıların haklarını yayımcılara yaklaşık 1.900 dolara sattı. Şarkılarından kazandığı para daha çok birlikte çalıştığı müzikçilere ve yayımcılara gitti.
1860’ta umutsuz ve içkiye tutsak olmuş bir halde New York’a gitti. Bu tarihten sonraki şarkıları, çoğunlukla “Poor Drooping Maiden” gibi duygusal parçalar oldu. 1861’de onu terk eden karısıyla 1862’de kısa bir süre için barıştılarsa da gene ayrıldılar. Foster bundan sonra ömrünün sonuna değin borçtan kurtulamadı.
Ardında çoğunun hem sözlerini, hem de müziğini yazdığı 200 kadar şarkı bıraktı. “Camptown Races”, “Nelly Bly”, “My Old Kentucky Home”, “Massa’s in de Cold, Cold Ground”, “Old Dog Tray”, “Old Black Joe”, “Jeanie with the Light Brown Hair” ve “Beautiful Dreamer” bunların bazısıdır.