İDRAR KESESİ

İDRAR KESESİ (VEZİKA ÜRİNARİS) (MESANE): İdrar kesesi, böbrekler tarafından hazırlanan idrarın dışarı atılmadan önce birikti- rildiği bir kesedir. İdrar kesesinde 400 mİ. kadar idrar birikebilir. Kese içindeki idrar miktarı 280 mİ.’ye eriştiğinde idrara çıkma hissi uyanmaktadır. İdrar kesesi “Küçük pelvis” boşluğu içinde bulunur. İdrar kesesinin dört yüzü vardır. Bunlar arka-taban yüzü, üst yüz ve iki tane de ön-alt-yan yüzlerdir. Arka-taban yüzü kabaca üçgen biçimindedir ve aşağı-arkaya bakar. Bu yüz kadınlardavaginanın ön duvarıyla, erkeklerde rektumla komşudur. Üreterler, idrar kesesine arka-taban yüzünden girerler. Arka-taban yüzü erkekte “Duktus deferens” ve “Vezika seminalis” üe de komşudur. Sözünü ettiğimiz bu son iki yapı erkek üreme yollarıyla ilgili yapılardır. Arka-taban yüzünün alt ucunda idrar kesesinin boyun bölgesi bulunmaktadır. Üretra, boyun bölgesinde idrar kesesine bağlanmaktadır. İdrar kesesinde birikmiş olan idrar vücut dışına taşıyan bir kanal işlevi görür . İdrar kesesinin boyun bölgesi, simfizis pubisin 3-4 cm. gerisinde yer almaktadır. İdrar kesesinin üst yüzü üçgen biçimindedir ve gerek erkekte gerekse de kadında tümüyle, periton zarı ile örtülmüştür. Üst yüzün arka bölümü, yalnız kadında uterusun (rahim) ön yüzüyle komşudur. İdrar kesesinin ön-alt-yan yüzleri hemen önde bulunan pubisten, “Pubis arkası yağ dokusu” ile ayrılmışlardır.ayrılmaktadır. Bu büyük dallara “Büyük kaliks- ler” adı verilir. Her bir büyük kaliks ise daha küçük dallara ayrılmaktadır. “Küçük kaliks”ler denilen bu pelvis renalis dallarının her bir böbrekteki sayısı 7-13 kadardır. Böbreğin papilla- ları aslında işte bu küçük kalikslere açılmaktadır. Her bir küçük kalikse 1-3 böbrek papillası açılmaktadır. Pelvis renalis, dar olan ucuyla “Üreter” denilen bir yapı olarak devam etmektedir. Üreterler sağda ve solda her bir böbrek için birer tane olarak bulunurlar. 25-30 cm. uzunluğunda bir hortumu andıran üreterler, idrar kesesinin tabanına açılırlar. Üreterler, pelvis renalisten kaynaklandıktan sonra aşağı doğru bir süre karın boşluğu içinde ilerlerler ve leğen kemiğinin sınırladığı “Pelvis boşluğu” denilen bölgeye ulaşırlar. Üreterlerin kalınlığı 3 mm. kadardır. Ancak üreterler katettikleri yol boyunca sürekli aynı kalınlıkta değildirler, bazı bölgelerde daralırlar. En dar oldukları bölge ise idrar kesesine girip onun duvarı içinde seyrettikleri bölümlerdir. Bu darlıklara böbrek taşları takılabilir. Üreterler ritmik bir biçimde kasıhp gevşeyerek içlerindeki idrarı, idrar kesesine doğru taşırlar. Küçük kaliksler ise bilindiği gibi böbrek papillalarına açılmaktadırlar. Küçük kaliksler papillalar çevresinde kasıldıklarında bu yapılara süt sağma mekaniği gibi etki ederler. Böylece böbreklerde hazırlanan idrar kalikslerin kasılmasıyla adeta pelvis renalis boşluğuna doğru sağılır.