İNGİLTERE’Yİ AVRUPA YA BAĞLAYAN TÜNEL
sm
Ayrıca servis tüneli bulunan Çifl-De-miryolu-Tüneli Projesi. Bu sistemle 1.9 milyar sterlin harcanarak, Manş’ın altından Fransa ve İngiltere birbirine bağlanacak.
İngiltere’yi Kıta. Avrupası’na Manş Denizinin altından bir tünelle bağlama fikrini 1802 yılında ilk defa Napolyon ortaya atmıştır. O zamandan bu yana aynı düşünceyle çok sayıda projeler hazırlanmış; fakat her defasında vazgeçilmiştir Günümüzde, bu projenin gerçekleşme şansı her zamankinden daha yüksek, ortada üç model var, bunlardan birisi seçilecek; fakat projenin finansmanı büyük sorun oluşturuyor.
I ngiltere’nin önemli feribot limanı Döver in merkezinden, massif, beyaz kireçtaşı kaya-İtrinin oluşturduğu dik yalıyarlara yürüyerek gidilebilir. Eğer şansınızdan hava açık ise 34 km. genişliğindeki Manş Denizi’nin öteki kıyısındaki küçük Fransız köyü Sangatte’yi ve denizin berisindeki kayalık kıyının dibinde, yabani otlarla kısmen örtülmüş iki büyük demir kapıyı da görebilirsiniz.
Bu artık iyice paslanmış ve bir asma kilit ile emniyete alınmış kapı, bir zamanlar asrın projesi olarak kabul edilen, Sangatte’yi Dover’e bağlayacağı düşünülen tünelin görünen tek ka-
lıntısıdır. Bu kapının arkasında, dünyanın en yo ğun kullanılan suyolu Manş Denizi’ni alttan kat’: decek olan demiryolu tünelinin 400 m’lik başlan oıç bölümü yer almaktadır. Zamanın İngiliz hıı kümeti tarafından başlatılan proje, 1975’de iktı drra gelen İşçi Partisi tarafından çok pahalı bu lunarak (500 milyon sterlin) iptal edilmiştir.
Dokuz yıl sonra Dover’in yahyarları, komp resör ve ağır tünel açma makinalarının gürültüleri ile yeniden çınlayacağa benziyor- Şu sıralar bir İngiliz-Fransız bankalar konsorsiyumu, Manş Denizi’ni katedecek olan tünel-köprü projeleri arasından en uygun olanını belirleyerek açıklayacak. Bunların içinden, Londra’da beklendiği gibi, 7 m. çapındaki demiryolu tüneli projesi, İngiliz Ulaştırma Bakanı N, Ridley’e önerilecek olursa, inşaatın başlaması için son engel de ortadan kalkmış olacaktır.
ilk defa 1802’de Napolyon tarafından planlanan Manş Denizi Tüneli, Margaret Thatcher ile François Mitterand’ın 1981 ’deki zirve buluşmn sındın sonra tekrar gündeme gelmiştir. O zaman her iki hükümet başkanı da yayınlanan bildiride, iki ülkenin birbirlerine bir geçitle bağlanması gereğine değinmişler ve “hemen” sonuçlandırılmasını vurgulamışlardı.
Politikada “hemen” sözcüğü lastik gibi süıı-dürülebilen bir zaman kavramıdır. Üç senelik bir gecikmeden sonra İngiliz Ulaştırma Bakanlığı uzmanları, 8 tünel ve köorü projesini inceleyerek, bunlardan üçünü uygulanabilir bulmuşlardır. Fakat sen secim henüz yapılmamıştır.
En pahalı ve aynı zamanda en görkemli proie İnniltere’nin bir iktisadi devlet kurulusu olan “British Steel” ile birlikte çok sayıda firmanın önerdiği Tiinel-KöDrii Projesidir. “Eıırorotıte”
_nloro 1/
Yapımına başlanıp, 400 m’lik kısır.! tamamlandığı lıaldc pahalı bulunarak vaz geçilen tünel, şipıdi demir ka pıların ardında kaidı.
Çift-Deıııiryolu Tüneli ’nde işleyecek irenlere, TIR’lar ve olobüsler bu şekilde yüklenecek.
tüneli ve bir ekspres yol köprüsünden oluşan ojeleri için 3.8 milyar sterlin istemektedirler Demiryolu bir tünel içinden her iki kıyıyı -birine bağlarken, ekspres yol, birbirinden km. uzak bulunan iki viadük üzerinden geçe-‘<, önce kıyıdan 19 km. içeride, sığ şelfin bit-i yerde kurulacak olan yapay bir adaya ulaşa-<, oradan itibaren Manş’ı bir tünel içinden aşa-Fransa’ya varacak. ‘’Euroroute”un mühendisinin planlarına göre, viadükler, 125 m. uzunundaki iki şeritli çelik konstriiksiyonların biı-tirilmesiyle oluşacak ve deniz seviyesinden m. yüksekte yer alacak
Demiryolu tünull de aynı çilt-ekspıes yo| gi bi, 125 m. uzunluğundaki çelik konstrüksyonların birleştirilmesiyle inşa edilecek. Bunlar, aynen Hanıburg’taki Elbe Tüneli inşaatında olduğu gibi özel havuzlarda dökülüp, sonra önceden deniz trbanında kazılmış olan çukurluklara indirilecek. Tünellerde birikecek olan egzoz gazı ve dumanları dışarı atmak içirı, Manş’ın gemi trafiğinin yapılabildiği derin kesimlerinde, üç adet havalandırma adacığı inşa edilecek. Bu projenin yapımı için 6 yıl gerekmektedir.
Her iki ülkeyi birbirine bağlayacak en ucuz projeyi ise “Avrupa-Kanal-Tiinel Grubu” adı verilen bir konsorsiyum teklif etmiştir. Bu proje, Manş’ın tabanında kayalar içinde açılacak tek şeritli bir demiryolu tünelini öngörüyor. Projenin. 1980 yıiı fiyatları ile 750 milyon sterline mal olması hesaplanmıştır. Projedeki tünelin çapı 6 02 m. olacak, ayrıca buna paralel dar bir servis tüneli de açılacaktır. Demiryolu tünelinin îlar olması nedeni ile yük trenlerinde Ro-Ro taşımacılığı yapı lamlyacaktır
Üçüncü ve şu sıralar en gözde proje ise bir İngiliz firmalar topluluğu olan “Kanal-Tünel-Gru-bu”na ait. Bu topluluğun planında, birbirine paralel iki adet 7 m. çapında demiryolu tüneli ve ikisi arasında 2 5 m. çapında üçüncü bir servis tüneli öngörülüyor. Her üç tünel de deniz taba nından 40 m. derinlikte kireçtaşı kayaları içinden geçirilecek. Bu, tünel demiryolunda her türlii Ro-Ro taşımacılığı yapılabilecektir. Projenin maliyeti ise 1.9 milyar sterlindir.
Trenler bu tünellerde, arka arkaya her beş dakikada hareket edebilecek ve her iki yönde, seatte ortalama 3.600 otomobil taşınabilecektir. Trenler, karşıdan karşıya 25 dakikada geçebilecek ve böylece Paris-Londra arası 4.5 saatte inmiş olacaktır.
Mühendislere sorarsanız, şimdiye kadar bu projelerden birisinin gerçekleştirilmesi gerekir di Fakat ingilizlerin eski kâbusu olan böyle bir
En ekonomik model : Tek şeritli demiryolu tüne-
li ve dar servis tüneli. Bu sistemin kötü tarafı, ağır çalışması, zira bir yönde giden trenin daima karşı yönden gelen treni bir istasyonda beklemesi gerekecek. Bu da zaman kaybına neden olacaktır.
Kıı pahalı; Takat en x<ıı kemli proje : “Euroroute Konsorsyunı’un koprii ve tünelden oluşan projesi. İki ekspres yol, önce Manş’ın sığ kısımlarında köprü üzerinden kıyıdan 19 km. içerideki yapay adaya ulaşacak, oradan itibaren tünel içinden deniz tatlanma dalarak, demiryolu tüneline paralel olarak Fransa kıyılarına varacak.
«/uçitle adalarının ada . özelliğini yitireceği gibi benzer bir sürü sorun, inşaatın başlamasını geciktirmektedir.
Sorunlardan biriside demir Lady Maıgaret I lıatcher ve bir süreden beri de François Mitte-rand’ın bu işi özel firmaların üstlenmesini ve sonra da işletmelerini şart koşmaları.
Londra’daki maliye uzmanları ve konsorsiyum temsilcileri, kurulacak bir Kanal-Tünel-Şirke-li’nin bu işi yüklenmesinin 5 milyar sterline mal olacağım hesaplamakta, San Francisko’daki Golden Gate Köprüsünü örnek olarak göstermekte-
dirler. 1930 lu yıllarda bu köprünün yapımı ıçııı kurulmuş olan “Golden Gate Company” şirketler grubuna, kapital sahipleri ve halk para yatırmış lar, yatırılan anaparaları 30 yıl içinde 3’e, hattu 4’e katlanmıştır.
Uzmanlar, Manş Tüneli nin de aynı şekilde iyi gelir sağlayacağı görüşündeler, zira, bugün İngiltere ve Fransa arasında her yıl 200 milyon insan gelip-gitmekte, ayrıca feribotlar da 1.5 mil yon otomobil ile 480.000 kamyon veya TIR’ı Av rupa kıyılarından Dover’e taşımaktadırlar.
HOBBY’den Cev: Dr Nuri GÜLDALI
FIRTINALARA DAYANIKLI SONDAJ KULELERİ
Açık deniz petrol platformları, fırtınalara karşı oldukça güvensiz ve parçalanabilir görünümdedir. Özellikle Kuzey Denizinin hırçın koşullan içinds bulunan platformlar sık sık tehlikelerle karşı karşıya kalırlar. Sert rüzgâr ve hırçın dalgalar nedeniyle ortaya çıkan kazalar sonucunda, bu platformlarda çalışan 100’den fazla görev’i yaşamlarım yitirmişlerdir.
Kalifo, niyalı bir mimar olan Tarrence VVaters. hiperbol geometrisinden yararlanılarak bu platformların daha güvenli hale getirilebi’eceğini öne sürüyor. VVaters’e göre, esneme yeteneğine sahip olsa bile büyük çoğur.’uöu rijit yapı olarak inşa edilen açık deniz petrol sondaj kuleleri, çelik ya da betondan çapraz desteklerle çevrelenirlerse, yanlardan etki edecek kuvvetler (rüzgâr ve su) deniz tabanına yöneltilerek etkisizleştirilecek.
Rijit bir petrol kulesinin altını kafes biçiminde çevreleyen çapraz desteklerin, fırtına sırasında oluşan kuvvetleri deıılz tabanına yönelterek etkisiz hale getirişi.
Yan
kuvvet
Yöneltilen
kuvvet