İsmail Efendi, Dellalzade

İsmail Efendi, Dellalzade
Türk bestecisi (İstanbul 1797-ay.y. 1869). Saray tellalla-rından Mustafa Ağa’nın oğlu olan Dellalzade İsmail Efendi, küçük yaşta hafız oldu. Biraz müzik öğrendik¬ten sonra Hammamizade Dede Efendi’nin meşklerine katılıp, Enderun’a ve saray fasıl heyetine alındı (1816). Babasının ölümünden sonra Mahmut H’nin beğenisini kazanarak saray müezzinleri arasına girdi. Besteci Ha- şim Bey’in ablasına olan aşkından dolayı bir süre saray-dan ayrılmak zorunda kalıp, yeniçeriliğin kaldırılışında yararlılık gösterdiği için Mahmut II tarafından bağışlandı (1826) ve Musahib-i Şehriyari unvanı verildi. Müezzin¬lik ve hanendelik yapmayı da sürdürüp, hocası Dede Efendi ve arkadaşı Mutafzade’yle hacca gitti (Dede Efendi, Mekke’de koleradan öldü). Muzıkayı Hüma- yun’da ve Enderun’da ders verip, sarayın müezzinbaşı- lığına getirildi (1862).
2 ilahi, 2 kâr, 13 beste, 7 ağır semai, 10 yürük semai, bir peşrev, bir saz semaisi ve 37 şarkısı günümüze kalan Dellalzade İsmail Efendi’nin ele geçen tam fasılları (iki¬şer beste ve semai) karcığar, mahur buselik, muhayyer buselik ve çok ünlü olan yegâh fasıllarıdır. Bu yapıtlarda 36 makam kullanmıştır. Besteleri arasında yegâh aksak semai, suzinak beste, ağır devri hindi şarkı özellikle ün¬lüdür. Kârları, ferahnak ve rehavi makamlarında ve muhammes usulündedir.