İZOTOP, aynı atom numarasını ta-
iementin niteliğini belirleyen öğeler, çekirdeğindeki proton sayısı (atom sayısı) ile çekirdek çevresindeki elektronlardır (elektronlar protonlara eşit sayıdadır). Çekirdek içinde protonlardan başka, yükü olmayan fakat belirli bir kütlesi olan nötronlar bulunur. Protonlar ile nötronların çekirdek içindeki toplam kütleleri elementin atom ağırlığını oluşturur. Aynı elementin, proton sayısı değişmeden nötron sayısında olacak değişiklikler, elementin niteliğini değiştirmeden yalnız a- tom ağırlığını değiştirecektir. Böy- lece aynı elementin farklı atom a- ğırlıklarına sahip atomlarına, ilgili elementin izotopu denir. Örneğin, klor elementi iki klor izotopunun karışımından oluşur; bunlardan birinin atom ağırlığı 35 olup çekirdeğinde 17 proton ve 18 nötron bulunur; diğerinin atom ağırlığı 37 o- lup, çekirdeğinde yine 17 proton fakat 20 nötron bulunur. Doğadaki elementlerin pekçoğunun bir ya da birden fazla doğal izotopu vardır. Doğal izotopların miktar oranlan izotop oranı olarak belirtilir; söz gelimi çinkonun, atom ağırlıkları ve izotop oranları birbirinden farklı 5 doğal izotopu vardır. Berilyum, flüor, sodyum, alüminyum, vb elementlerin izotopu yoktur. Kararlı izotopların yanıfeıra, radyoaktif parçacıklar vererek bozunmaya uğrayan izotop çekirdekleri de vardır. Söz gelimi uranyum, toryum gibi elementler doğada hep radyoaktif izotoplar karışımı olarak bulunurlar. Radyoaktif izotoplara kısaca radyoizotop adı verilir. Belirli bir başlangıç anından başlayarak radyoizotopların bozunarak, başlangıçtaki kütlelerinin yarısına düşmeleri için geçen zaman radyoizotopun yarıömrüdür. Doğada mevcut radyoizotoplar genellikle çok uzun yarı – ömürlüdür; söz gelimi uranyum
– 238’in yarı – ömrü 4,5 milyar yıldır. Kararlı izotoplardan hareketle, nükleer teknikler kullanılarak doğada bulunmayan radyoizotoplar yapılabilir. Yapay radyoizotop üretme tekniklerinin başında ilgili elementin, nötron kaynağı önünde nötron bombardımanına tutulmasıdır. Bu yolla bilinen elementlerin değişik radyo-