Kitap Okumanın Faydaları
kitap
Okurların çoğunda okuduğu kitaba dolayısıyla yazara tamamen teslim olma hatası var. Etkili bir okur kitaba hemen teslim olmamalı. Yazara tamamen teslim olmak yerine ona sorular sormalı. Mevzuları kendi içinde tartışmalı ki mütalaa vuku bulsun.
Kitaplarla haşır neşir olmak İnsanlarla tanışmaya benzer aslında, ilk görüştüğünüzde insanları tartarsınız. Bazıları sizin için değerlidir. Daha sonra görüşmek ve haberleşmek için iletişim bilgilerini not edersiniz. Kütüphanelerde, kitapçılarda, kitap fuarlarında ve belki de bir ödev için münasebet kurduğu-
nuz kitaplardan değerli olarak gördüklerinizi bir kenara not ettiniz,artık değer verdiğiniz ve randevulaştığınız kitapları raflardan indirme zamanı geldi.
Değerli olduğunu düşündüğümüz kitapla randevu günü geldi. Peki, bu kitap nasıl tetkik edilmeli? Hatta mütalaaya varan bir
analiz süreci nasıl izlenmeli? Tetkik ile mütalaa arasındaki tark nedir? Değerli bir eserin hakkı nasıl verilir? Hazırlık ilmi nedir? Tamamlayıcı ilmin faydaları nelerdir? İşte ya« zımızda bu soruların cevabını bulacaksınız.
Günümüzde kullandığımız “okuma” sözcüğünden başlayabiliriz sorularımızı cevaplamaya. En çok kullandığımız “okumak” sözcüğü sadece göz gezdirmek,”üstün körü okuma” anlamında kullanılıyor. Hızlı okuma değil kastettiğimiz ama “mütalaa etmek” manasına da haiz değil”. Belki de çoğumuzun ilk defa duyduğu “mütalaa etmek” sözcüğünün manasına vakıf olamıyoruz. Ama mütalaa kaygısı ile çıktığımız okuma yolculuğunda, değerli bir eserin hakkını verebilmenin ilk adımını atmış olacağız. Mütalaa etmek; üzerinde düşünmek, irdelemek, iyice incelemek belki biraz eleştirerek incelemek, etraflı bir şekilde düşünerek ve anlayarak okumak manasına gelir. Okumanın göz gezdirme ile farkını ortaya koyan fiiliyatın adıdır.
Yoğun günlerde dostlarını kırmadan onlarla müsait zamanlar için randevulaşan kibar beyefendilerin mütalaa kelimesinin gerçek manasına varmaları gerekir. Etkili okurun yol haritasında bulunacak ilk adım da “okuma ile mütalaa” arasındaki farkı bilmektir. Mütalaa ederek, yani etraflı bir şekilde düşünerek aklıyla ve fikriyle irdeleyerek okuma niyetiyle kitapla randevulaştığı yere gitmek, başlangıçta etkili bir adım olacaktır.
Randevu Yerine Hazırlıklı Gitmek
Hafta sonunuz için üç kitapla randevulaştınız. Ya da yaz döneminde her ay için on kitap ayırdınız. Kararlaştırdığınız zaman diliminde randevu yerinize giderken sıradan bir işte davrandığınız gibi davranamazsınız. Çünkü on binlerce kitap arasından seçtiğiniz bu eserlerin hak ettiği değeri bulması sizin için de çok önemli. Az sonra eserin yazarıyla tartışmalara girmeniz gerekebilir, tarih alanında bir eser mütalaa etmeniz gerekiyorsa tarihi alt yapınız buna yeterli olmalı. İktisat sahasında kaleme alınan bir eserle rande-vulaştıysanız, en azından önünüze çıkacak kavramları anlamanız ,soru sorulduğunda temel iktisadi teorileri bilmeniz gerekir.
Hazırlık ilmi, aslî ilimlere giriş yapmanın ilk durağıdır. Hazırlık ilmi başlangıçta okurun işini kolaylaştıran alet ilim olarak da kabul edilir. Lügat ve gramer ilmi başlangıçta gerçek ilme giderken kullanılan alet vasıta-
lardır, Kâri (okuyucu) dilin inceliklerini ve dalların kavram bilgilerini bildiğinde randevu yerine alet ve edevatını tam temin etmiş olarak gider.