fahri korutürk
KORUTÜRK, Fahri (1903-1987). Türkiye’ nin altıncı cumhurbaşkanı olan Fahri Koru-türk İstanbul’da doğdu. Babası Şura-yı Devlet (Danıştay) üyesiydi. Askeri okullarda okuyan Fahri Korutürk 1923’te Bahriye Mek-tebi’ni (Askeri Deniz Lisesi) bitirdi. Teğmen olarak katıldığı deniz kuvvetlerinde ilk görevi ünlü Yavuz gemisindeydi. Bunu başka gemilerde ve denizaltılardaki görevler izledi. 1930’da yeni açılan Deniz Harp Akademisi’ne girdi. 1933’te akademideki öğrenimini bitirerek kurmay subay oldu. 1934’te Genelkurmay Başkanlığı’nda görevlendirildi. 1935’te deniz ataşesi olarak Roma’ya gönderildi. Bu görevi sırasında boğazların uluslararası durumunu saptayan Montrö (Montreux) Konferansı’nda (1936) Türkiye’yi temsil eden kurula deniz işleri danışmanı olarak katıldı. Berlin ve Stockholm’de de deniz ataşeliği yaptıktan sonra 1943’te yurda dönerek II. Denizaltı Filosu komutanlığına atandı.
Fahri Korutürk 1945’te getirildiği Deniz Harp Akademisi komutanlığını beş yıl kadar sürdürdükten sonra 1950’de tuğamiralliğe yükseldi ve denizaltı filosu komutanı oldu. 1953-56 arasında tümamiral rütbesinde iken harp filosu komutanlığı, deniz eğitim komutanlığı, genelkurmay haber alma başkanlığı, donanma komutanlığı görevlerinde bulundu. 1956’da koramiral olunca Marmara ve Boğazlar Deniz Kolordusu komutanlığına getirildi. 1957’de Deniz Kuvvetleri komutanlığına atandı. 1959’da oramiralliğe yükseldi. 1960’ta emekliye ayrıldıktan kısa bir süre sonra Moskova büyükelçisi olarak diplomasi mesleğine geçti. 1964’te atandığı Madrid büyükelçiliğinden 1965’te ayrılarak yurda döndü.
Dönemin cumhurbaşkanı Cevdet Sunay (bak. Sunay, Cevdet) 1968’de Fahri Koru-türk’ü 1961 Anayasası’na göre Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin iki kanadından birini oluşturan Cumhuriyet Senatosu’na kontenjan senatörü olarak seçti. Bir süre 15 kişilik kontenjan grubunun başkanlığını da yapan Fahri Korutürk, Cevdet Sunay’m yedi yıllık görev süresinin dolması üzerine 6 Nisan 1973’te meclis tarafından cumhurbaşkanlığına seçildi. İç ve dış bunalımların yoğunlaştığı bir dönemde görev yapan Fahri Korutürk süresinin dolması üzerine 6 Nisan 1980’de cumhurbaş-
kanlığından ayrılarak eski cumhurbaşkanlarına tanınan bir hak olan Cumhuriyet Senatosu doğal üyesi oldu. 12 Eylül 1980 askeri harekâtıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi feshedilince bu görevi de son bulan Fahri Korutürk bundan sonraki yaşamını sürdürdüğü İstanbul’da öldü.
Sistem Yayıncılık Arşivi
Fahri Korutürk Türkiye’nin altıncı cumhurbaşkanıdır.