Kimyacılar buna epsomit veya hid-rojenleştirilmiş magnezyum sülfat da derler. Aslında süs-taşı olarak kullanılan topaz sınıfı kristallerindendir. Binlerce kimyasal bileşik, teşhis edilmiş ve listelenmiş olmakla birlikte, hepsini altı kristal sınıfta toplamak mümkündür. Doğadaki en büyük kristal hacminin ve elmas ile sofra tuzu arasındaki ortak özellikler nelerdir?
KRİSTALLER NEDİR?
Epsomit veya epsom tuzlan kristalleri çeşitli biçim ve büyüklüktedirler: Lifli, ipeksi saçlı, yassı ve dikit biçimli … Epsomit mineral yataklarına yakın yerlerde bulunur. Özellikle maden bacalarının duvarlarında, zemininde ve kireçtaşı mağaralarının tavanlarında görünür.
Kimyasal bir bileşik ancak bazı koşullarda kristal şeklini alır. Bu sıvı halden gaz hale ve sonra katiya dönüşmenin görüldüğü donma ve buharlaşma sırasında olur.
Doğada magma fay çatlaklarından dışarı zorlanır ve soğursa içindeki maddeler yavaş yavaş topaklaşır ve kristal biçimini alırlar. Fakat soğuma çabuk olursa, küçük kristaller oluşur. Böylece kristallerin büyüklüğü soğumanın hızına bağlı kalır. Kuzey İrlanda’da 40.000 adet,
deliğe yaklaşan bildiğimiz bir başka elektronun hiç vakit kaybetmeden deliği dolduracağını hesapladı. Böylece eğer hidrojen atomundaki proton gerçekten bir “delik” ise etrafında dönen elektron tarafından hemen doldurulacak ve her iki parçacıkta bir ışık parıltısı ile— ya da gamma ışını— yok olacaklardır. Kuşkusuz diğer elementlerin atomlarında da aynı
Düşüncelerini gereğinde değişti-rebilen kişiler, düşünebiliyorlar demektir.
E. WESCOTT•
^dHLdK r.rzmnn* *iır z»-_
7,? —– : uy* eKScfii-
ne göre dörtgense! yani bir küreni ekseni boyunca uzatılmışıdır.
Altıgensel sınıfın en yaygın örnekleri kar taneleridir. Bunlarda altıgen prizmanın simetrisi vardır. Yakut, zümrüt ve safir kar taneleri benzeridir ve buz da bu kristal grubuna girer.
Epsomit ve topaz dikdörtgenler prizması sınıfın-dandır ve simetrileri ona dayanır. Epsomit hidrojenleş-tirilmiş magnezyum sülfat olarak da bilinir. Hidrojen-leştirilmiş, epsomit kristalini oluşturmak üzere belli sayıdaki su moleküllerinin (burada yedi) her magnezyum sülfat molekülü ile birleşmiş olması demektir.
Talk ve mikayı içeren monoklinik grup kristallerinin simetrisi eğik prizmanınkine dayanır. En az simetri gösteren triklinik gruptur. Açıları ile eksenleri eşit olmayan çok yüzlüler simetrisi gösterir. Eczacılıkta kullanılan bileşiklerden kimileri, büyük moleküllere dayandıklarından triklinik sınıftandır. Kural olarak baz molekül ne kadar küçük ise simetrisi o kadar çok yönlüdür.
Tüm kristaller, altı sınıf ya da sistem içinde grup-lanmışlardır: (1) izometrik, (2) tetrogonal, (3) heksago* nal (4) ortorombik, (5) monoklinik ve (6) triklinik. Bu gruplandırma, kesişme yüzeylerinin açılarına ve kenarlarının göreceli uzunluğung bağlı olarak yapılır.
şeyin olması gerekecektir. Şimdi, ikinci Pauli Prensibine göre, bir fizikçi tarafından ileri sürülen herhangi bir teori hemen, kendi vücudunu meydana getiren maddeye de uygulanmalıdır. Öyle ki bir başkasına fikrimi söylemek imkanını bulamadan yok olmuş olacağım. Aynen böyle. P.A.M. parlak bir radyasyon ışıldaması ile ortadan kayboldu.
Israrlı bir ses Bay Tompkins’in kulağına “Efendim konferansta uyumanıza karışamam ama, lütfen horlamayın. Profesörün söylediklerini hiç duyamıyorum” diyordu.
Bay Tompkins gözlerini açtı. Profesör konuşuyor kalabalık dinleyicileri de onu izliyorlardı.
Çev. Doç. Dr. Tuncay İNCESU
BİLİM ve TEKNİK