Lamiaceae

ilkbahannda Asya’dan yedek düşman kuvvetlerinin gelmesi üzerine kuşatmaya son verildi. Müttefiklerince yalnız bırakılan ve savıca daha az olan Atmalılar Krannon Çarpışmasında (İÖ Eylül 322) yenilgiye uğrayarak koşulsuz teslim oldu. Buyuk İskender’in tersine katı bir politika izleyen Antipatros, Atina’yı oligarşık bir yönetimi kabule zorladı ve Makedonya karşıt-lanna önderlik eden Hyperides ve Demos-thenes’in ölüm cezasına çarptınlmasını sağladı.
Lamiaceae (ballıbabagiller), labiatae olarak da bilinir, Lamiales takımından, yaklaşık 180 cins ile 3.500 kadar biryıllık ve çokyıUık tür içeren familya. Baharat, ilaç ve parfüm hammaddesi olarak değerli pek çok
(Üstte) ballıbaba (Lamium),
(altta) ateşçiçeği (Sa/wa splendens)
Vesile Buket
207
Lancaster, Burt, tam adı burton Stephen Lancaster (d. 2 Kasım 1913, New York kenti), fiziksel açıdan güçlü, duygusal açıdan hassas karakterlerdeki başanlı tiplemelerle tanınan ABD’li sinema oyuncusu.
1930 ların ortalannda kısa bir süre New York Universitesi’nde okuduktan sonra akrobatlardan oluşan bir vodvil topluluğuna katıldı. II. Dünya Savaşı’na değin toplulukla turnelere çıktı ve daha sonra sinemada cesaret ve hüner gerektiren roller üstlenmesini sağlayacak deneyimi bu dönemde edindi. Savaş sırasında İtalya’da askerlik yaptı. Daha sonra bir tiyatro yapımcısı tarafından keşfedildi ve kısa ömürlü bir oyun olan The Sound of Hunting’de (1945;
Avın Sesi) rol aidi. Bir yıldız avcısının dikkatini çekerek Hollywood’a gitti ve The Killers (1946; Boksörün Ölümü) filmiyle sinema dünyasına başarılı bir giriş yaptı.
The Crimson Pirate (1952; Korsanlar Kralı) gibi serüven filmlerindeki parlak başarılarının yanında Come Back, Little Sheba
Burt Lancaster ABC Ajansı
(1952; Dön Bana/Geri Dön Küçük Sheba), From Here to Eternity (1953; İnsanlar Yaşadıkça), The Rose Tattoo (1955; Kırmızı Gül) ve Separate Tables (1958; Ayrı Masalar) gibi nitelikli filmlerde içten ve duyarlı yanı öne çıktı. 1960’ta Elmer Gantry filmiyle Oscar aldı. İki yıl sonra da The Birdman of Alcatraz (.Alcatraz Kuşçusu) filmiyle Venedik Film Şenliği’nde ödül kazandı. Luchino Visconti’nin II Gattopardo (1963; Leopar) filminde başrolde oynadı ve İtalyan Bir-liği’nin kuruluş döneminde geçen öyküde yaşlı Prens SaUna’yı canlandırdı. Daha sonra rol aldığı filmler arasında The Swimmer (1968; Aşıklar/Yüzücü), Airport (1970; Havaalanı), 1900 (1976), The Cassandra Crossing (1977; Cassandra Geçidi), Atlantic City
(1981) ve Local Hero (1983; Yerel Kahraman) sayılabilir.
Lancaster (1. Kontu), Edmund, lakabı kambur (d. 16 Ocak 1245 – ö. y. 5 Haziran 1296, Bayonne, Fransa), İngiltere kralı III. Henry ile Provence’h Eleanor’ün dördüncü ve hayatta kalan ikinci oğlu. Lancaster hanedanının kurucusudur.
On yaşındayken, Sicilya’yı elinde tutan Kutsal Roma-Germen imparatoruyla çatışma içindeki Papa IV. Alexander tarafından Sicilya kralı ilan edildi (1254). Ama krallığı yalnızca bir unvan olarak kaldı ve gene Papa IV. Alexander Aralık 1258’de kral unvanını Edmund’dan geri aldı.
1265’te Leicester Kontluğu nun başına getirilen Edmund, iki yıl sonra da Lancaster kontu yapıldı. 1271-72 yıllarında ağabeyi Lord Edward’la birlikte VIII. Haçlı Seferi’ ne katıldı. Kardeşinin I. Edward adıyla tahta çıkmasının ardından onun sadık bir destekçisi oldu. İlk karninin ölümünden iki yıl sonra, Navarre ve Champagne kontu III. Henri’nin dul karısı Artois’h Blanche’la evlenerek (1275) “Champagne ve Brie palatin kontu” unvanım aldı. Fransa kralı IV. Philippe’in Edward’in Gaskonya üzerindeki haklarını yitirdiğini açıklaması üzerine Phi-lippe’e ettiği bağlılık yeminini bozarak, karısıyla birlikte İngiltere’ye yerleşti. 1296’da Gaskonya kral vekilliğine atanan Edmund, İngiltere’deki mülklerim Thomas adlı büyük oğluna miras bıraktıktan sonra aynı yıl içinde öldü.
Edmund’un soyundan gelen İngiltere kralı IV. Henry’nin, Edmund’un ashnda III. Henry’nin en büyük oğlu olduğu halde kamburluğu nedeniyle veraset hakkından yoksun bırakıldığı yolundaki iddiasını kanıtlayabilmek ve bu yolla İngiltere tahtına çıkabilmek için, Edmund’un “Crossback”
ya da “Crusader” (Haçlı) biçimindeki lakabını kasıtlı olarak “Crouchback” (Kambur) biçiminde çarpıttığı sanılır.
Lancaster (3. Kontu), Henry (d. y. 1281 -ö. 22 Eylül 1345), Lancaster 1. kontu Edmund’un (Kambur) ikinci oğlu ve Lancaster 2. kontu Thomas’m kardeşi.
Kral II. Edward’m birliklerince öldürülen ağabeyinin tersine, tehlikeli bir kişi olarak görülmediğinden 1324’te aile unvanlarından Leicester kontluğunu üstlenmesine izin verildi. II. Edward’m gözdeleri olan Despen-ser’lann Güney Galler’deki geniş topraklarının hemen yanındaki arazilerin sahibi olan Henry, Eylül 1326’da kralı devirmek üzere Fransa’dan dönen Kraliçe Isabella ve Roger Mortimer’a katıldı. II. Edward’i Neath Manastın’nda yakalayarak, gözetimi altında tutacağı Kenilworth’a götürdü ve krala tahttan indirildiğini bildiren temsilciler arasında yer aldı. 1327’de Naipler Konseyi’nin başkanlığına getirildi. Öte yandan parlamentoya yaptığı başvurunun sonucunda Lancaster’lara ait müllderin büyük bölümünü ve Lancaster kontu unvanını kullanma hakkım geri almayı başardı.
Çok geçmeden Mortimer’la arası açılan Henry, Naipler Konseyi’nin yeterince önemsenmediğini ileri sürerek Ekim 1328’de toplanan Salisbury Parlamentosu’ na katılmayı reddetti. Ardından Winches-ter’da birliklerini topladıysa da, kısa bir süre sonra Mortimer’la barış yapmak zorunda kaldı. III. Edward’in onayıyla düzenlenen ve Mortimer’m devrilmesiyle sonuçlanan 1330’daki komplo girişiminde önemli rol oynadı. Ama gözleri iyice zayıfladığından Mortimer’m devrilmesinden sonra köşesine çekilmek zorunda kaldı.
Lancaster (1. Dükü ve 4. Kontu), Henry
(d. y. 1300, Grosmont Kalesi ?, Monmouthshire, Galler – ö. 24 Mart 1361, Leicester, İngiltere), İngiltere kralı III. Edward’m (hd 1327-77) en yakın danışmam olan asker ve diplomat. Dönemin en güçlü İngiliz soylu-suydu.
Lancaster 3. kontu Henry’nin oğlu, Ingiltere kralı III. Henry’nin torununun oğla ve Kral IV. Henry’nin dedesiydi. 1337’de Derby kontu, 1345’te ise babasının yerine Lancaster ve Leicester kontu oldu. Ardından Lincoln kontu (1349) unvanım aldı ve topraklarında krallık yetkilerini kullanma hakkı tanınarak Lancaster dükü (1351) yapıldı.
• Fransa ve İngiltere arasındaki Yüz Yıl Savaşları (1337-1453) sırasında, 1340’ta Sluis (bugün Hollanda’da), 1350’de ise Win-chelsea ve Sussex açıklarındaki deniz savaşlarına katıldı. 1345-47 arasında Fransa’nın güneybatısında Edward’in vekili olarak görev yaptı. Ekim 1345’te Perigord’daki Au-beroche’da üstün Fransız kuvvetleri karşısında önemli bir zafer kazandı ve Ekim 1346’da Poitiers’yi yağmaladı. 1349’da Gaskonya ve Poitou askeri valiliğine ve naip vekilliğine getirildi. Edward’m Fransa’daki temsilcisi olarak, savaşın ilk evresini sona erdiren geçici Bretigny Antlaşması’nm imzalanmasında önemli rol oynadı (Mayıs 1360). Birçok Avrupa sarayında elçi olarak da görev yapan Lancaster, vebadan öldü. Lancaster’ın büyük kızı Maud’un 1362’de ölmesinin ardınaan Lancaster’lara ait unvanlar ve mülkler küçük kızı Blanche’la kocası John of Gaunt’a geçti. Blanche’la John’un oğlu Henry, 1399’da IV. Henry adıyla tahta çıkarak Lancaster hanedanından gelen ilk İngiltere kralı oldu.
Lancaster, Sir James (d. y. 1554, Basingstoke, Hampshire – ö. 6 Haziran 1618, Londra, İngiltere), Doğu Hint Adalarına
211 Lancaster, Joseph
ulaşan ilk İngiliz gemisine komuta eden ve Güneydoğu Asya’daki ilk İngiliz ticaret merkezini kuran tüccar.
1588’de Sir Francis Drake’in komutasındaki “Edward Bonaventure” adlı gemide İspanyol Armadası’na karşı çarpıştı. 10 Nisan 1591’de aynı geminin komutam olarak Plymouth’tan Doğu Hint Adalarına doğru denize açıldı. Haziran 1592’de Malakka Yarımadasının batısındaki Penang (bugün Pinang) Adasına ulaştı. Karşısına çıkan bütün gemileri yağmalayarak eylüle değin orada kaldı. Mayıs 1594’te Ingiltere’ye döndü.
Nisan 1601’de komutasındaki “Red Dragon” adlı gemiyle İngiliz Doğu Hindistan Kumpanyası’nm düzenlediği ticari amaçlı ilk sefere çıktı. Cava Adasındaki Bantam’ da, şirketin ilk ticaret merkezini kurdu.’ 1603’te İngiltere’ye dönüşünde “sir” unvanıyla ödüllendirildi. Bu tarihten sonra Ingiliz Doğu Hindistan Kumpanyası’nda yönetici olarak görev yaptı ve Atlas Okyanusuyla Büyük Okyanusu Amerika’nın Kuzey Kutup Bölgesi üzerinden birbirine bağlayan Kuzeybatı Geçidini bulmak amacıyla düzenlenen birçok sefere mali destek sağladı.