Lang, Andrew

(d. 31 Mart 1844, Selkirk -ö. 20 Temmuz 1912, Banchory, Aberdeenshire, İskoçya), masal derlemeleri ve Home-ros’tan yaptığı çevirilerle tanınan İskoçyah edebiyatçı.
St. Andrews Üniversitesi ve Oxford, Bal-liol College’da öğrenim gördükten sonra, bir araştırma bursu kazanarak Merton Col-lege’a girdi. 1875’te Londra’ya taşındı. Daily News ve başka gazetelerde yayımlanan eleştiri yazılarıyla kısa zamanda ün kazandı. Ballads and Lyrics of Old France (1872; Eski Fransa’nın Balad ve Şiirleri), Helen of Troy (1882; Troyalı Helena) ve Grass of Parnassus (1888; Pamassos’un Çimenleri) adlı kitaplarında şiir alanındaki ustalığını, Mark of Cain (1886; Kabil’in Alameti)ve The Disentanglers (1902; Kurtarıcılar) adlı romanlarında da yazarlık yeteneğini ortaya koydu. İlk cildi The Blue Fairy Book (1889; Mavi Peri Kitabı), sonuncusu The Lilac Fairy Book (1910; Eflatun Peri Kitabı) adlarıyla yayımlanın 12 ciltlik masal derlemesiyle büyük övgü topladı. Kendi kaleme aldığı The Gold of Faimilee (1888; Faimilee Altını), Prince Prigio (1889; Prens Prigio) ve Prince Ricardo of Pantouflia (1893; Pantouflia Prensi Ricardo) adlı masal kitapları da çocuk edebiyatının klasikleri arasına girdi.
Lang, Custom and Myth (1884; Gelenek ve Mitos} ve Myth, Ritual and Religion (1887; Mitos, Tören ve Din) gibi kitaplarıyla da bu alanlarda öncü çalışmalar yaptı. Daha sonra Pickle the Spy (1897; Afacan Casus), A History of Scotland from the Roman Occupation (1900-07, 4 cilt; Roma İstilası Sonrası İskoçya Tarihi), Historical Mysteries (1904; Tarihi Gizler) ve The Maid of France (1908; Fransız Nedime) gibi kitaplarla tarihsel konulara yöneldi. Home-ros üzerine yaşamı boyunca sürdürdüğü çalışmalar, Homeros’un destanlarının İngilizce düzyazı çevirileri Odyssey (1879; S.H. Butcher ile birlikte) ve Iliad?la (1883; Walter Leaf ve Ernest Myers ile birlikte) ürünlerini verdi. Lang’in World of Homer (1910; Homeros’un Dünyası) adlı yapıtı da önemli bir çalışmadır.
Lane (Lambeth), (William) Cosnw Gordon Lang, Baron (d. 31 Ekim 1864, Fyvie Manse, Aberdeen, İskoçya – ö. 5 Aralık 1945, Kew Gardens, Surrey, İngiltere), Canterbury başpiskoposu sıfatıyla Kral VI. George’un yakın dostu ve danışmanı olan Anglikan rahip. 1936’da ABDü
Baron Lang, 1929
Hulton Picture Library
Wallis Warfield Simpson’la evlenen Kral VIII. Edward’m tahttan çekilmesi için çaba harcadığı yönünde bazı kuşkular doğmuştur.
Baroya kabul edileceği günlerde birdenbire hukuk mesleğini bırakarak Cuddesdon İlahiyat Yüksekokulu’na girdi. Bir süre Leeds’in yoksul bölgelerinde rahip yardımcılığı yaptıktan sonra, Oxford’da Magdalen College’da ilahiyat bölümü başkam (1893-96) ve üniversite kilisesi rahibi oldu (1894-96). 1928’de Canterbury başpiskopos-‘ luğuna seçildi. 1942’de bu görevinden emekliye ayrılırken Kral VI. George tarafından Lang’e Lambeth baronu unvanı verildi.
Lordlar Kamarası’mn önde gelen üyelerinden olan Lang, Hıristiyan kiliselerinin evrensel birliğini heyecanla savundu. Kentin yoksul kesiminde ve sanayi bölgelerinde etkin bir rahip olarak çalıştı. 193o’da bazı kamu görevlilerinin, VIII. Edward’m Bayan Sımpson’la ilişkisinin ülkeyi bölmesini önlemek amacıyla kralın tahttan çekilmesi için giriştiği entrikalara Lang’ın da katıldığı yönünde kamuoyunda beliren kuşkular zamanla dağıldı.
Lang, Fritz (d. 5 Aralık 1890, Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu – ö. 2 Ağustos 1976, Los Angeles, ABD), Avusturya asıllı ABD’li sinema yönetmem. Dışavurumculuğun önemli adlarındandır. Yaz-
Fritz Lang, Cellatlar da ölür filmi
için hazırlanan cadde maketini incelerken, 1943
Fritz Lang
gıyı ve insanın alınyazısı karşısındaki çaresizliğini işleyen filmleri, görsel düzenlemenin başyapıtları olarak kabul edilir.
Bir mimarın oğluydu. Viyana Teknik Üniversitesinde kısa bir süre mimarlık öğre-
mmı gördü. Çeşitli ülkeleri gezdikten sonra bir süre Paris’te kalarak ressamlık yaptı. J. Dünya Savaşı’na katıldı ve yaralandı. İyileşme döneminde senaryo yazmaya başladı. Savaştan sonra Alman film yapımcısı Erich Pommer’le çalışmak üzere Berlin’e gitti.
Yönetmenlikte ilk başarısını Der müde Tod (1921; Yorgun Ölüm) adlı filmiyle kazandı. Dr. Mabuse, der Spieler’de (1922; Kumarbaz Dr. Mabuse), bir çete reisinin öyküsünün gerisinde dönemin toplumsal atmosferini yansıttı. Die Nibelungen (1924) adlı filmi 13. yüzyıl başından kalma Germen destanına dayanıyordu. Geleceğe dışavurumcu bir bakış olan Metropolis (1926) adlı yapıtı bilimkurgu sinemasının klasikleri arasına girdi. Lang, Almanya’da çektiği filmlerin en ünlüsü sayılan M (1931) adlı ilk sesli filminde cinayet tutkusunu irdeledi. Das Testament des Dr. Mabuse (1932; Dr. Mabuse’nin Vasiyetnamesi) adlı yapıtındaki demagog akıl hastası tipinin Hitler’le açık paralellikler taşıması Nazi propaganda bakam Joseph Goebbels’in dikkatim çekti. Goebbels’ın bürosuna çağrılarak uyarılan, ama Naziler için propaganda filmleri yapması da önerilen Lang aynı gece Almanya’ dan ayrıldı. Önce Paris’e, daha sonra da ABD’ye gitti.
Bir ünç güruhunu ele alan Fury (1936; Öfke) ABD’de çektiği filmler arasında en çok tutulanı oldu. Öteki filmlerinden bazıları You Only Live Once (1937; Günahsız Katiller), Western Union (1941; Çöl Devleri), senaryosunu Bertolt Brecht’le birlikte yazdığı Hangmen Also Die (1943; Cellatlar da Ölür), Scarlet Street (1945; Kırmızı Fener), Rancho Notorious (1952; Yaylalar Fahişesi!Kulübe), The Big Heat (1953; Ölüm Korkusu/Yeraltı Dünyası), Human Desire (1954; Şeytan Ruhlu Kadın) ve Beyotıd a Reasonable Doubt’tur (1956; Kuşku Götürmez Karar). Paul M. Jensen’in The Cinema of Fritz Lang (Fritz Lang’ın Sineması) adlı çalışması 1969’da yayımlanmıştır.
Làng, Jack, tam adı john thomas lang (d. 21 Aralık 1876, Sidney – ö. 27 Eylül 1975, Sidney, Avustralya), Avustralya’nın Yeni Güney Galler eyaleti başbakanı (1925-27, 1930-32).
1913’te İşçi Partisi’nden Yeni Güney Galler Parlamentosu’na girdi. Daha sonra parti
Jack Lang
Camera Press
sekreterliğine ve eyalet hazine bakanlığına (1920-22) getirildi. 1925’te eyalet başbakanı ve hazine bakanı oldu. 1927-30 arasında parlamentoda İşçi Partisi muhalefetinin önderliğini üstlendi.
1930’da federal işçi Partisi hükümetinin deflasyonist politikalarına karşı çıkan, bir program temelinde başbakan seçildi, izlediği politikalarla İşçi Partisi’ndeki bölünmeyi derinleştirdi. Böylece J. H. Scullin’in düşmesine ve parti içinde sağ kanadı oluşturan Yeni Muhafızlar hareketinin güçlenmesine yol açtı. Şubat 1932’de eyalet gelirleri-
nin ülke düzeyinde ortak bir fonda toplanmasını öngören yeni federal yasayı reddetmesi üzerine Vali Philip Game tarafından görevden alındı. 1943’te İşçi Partisi’nden çıkanldıysa da 1943-49 arasında Yeni Güney Galler Parlamentosu’nda üyeliğini sürdürdü. Kısa süreli federal parlamento üyeliğinin ardından, uzun yıllar etkin siyasetin dışında kaldı. 1972’de yeniden parti üyeliğine kabul edildi.