Matrak Geçmek

Arapça kökenli olan ‘matrak’ kelimesi Kamus-ı Türkî’de,“değnek, sopa, talimci şişi” olarak tarif edilir Eski bir kılıç-kalkan sporumuz olan ‘Matrak’ zamanla kelime anlamı olarak ‘eğlendirici, komik, gülünç ’ manalarında da kullanılır hale gelmiştir: Sporun unutulması da bunun cabası olsa gerek ‘Matrak geçmek’ şeklinde olduğu gibi matrak adam diye sıfat olarak da argoda kullanılmaktadır٠

Müsabakalarda matrakbazlar ellerine birer matrak alarak meydanda çarpışırlar; matrakları birbirlerinin kafalarına, sırtlarına vurmaya gayret ederlerdi Müsabakada amaç, rakibin kafasına vurabilmek ve kendisini de darbeden korumaktı. Rakibini oyalamak, oynatmak, sendeletmek ve düşürmek şeklinde karşısındakini komik duruma düşürmek manasıyla olsa gerek, matrak kelimesi gündelik hayatta kullanılan bir tabir halini almıştır.

Osmanlı’da matrak sporunun ne kadar yaygın ve önemli olduğunu Evliya Çelebinin Sultan Dördüncü Murad hakkında verdiği şu tafsilatta görmek mümkündür:

“Matrakbazlıkta da üstad-ı kâmil idi Karşısına bir er gelemezdi. Her bir üstada bir canipten muhalefet ile darp urup matrakı kafasında ‘trak’ ettirirdi Matrakbazlık yüz altmış bend idi Hünkâr ancak yetmiş kadarını bilirdi!