MUHAMMED MURÂD KAZANÎ

MUHAMMED MURÂD KAZANÎ; on dokuzuncu yüzyılda Kazan’da yetişmiş âlim ve velîlerden. 1855 (H.1272) senesinde Rusya’da Kazan şehrinin Uf a kasabasında doğdu. İlk tahsile memleketinde başladı. İyi bir medrese tahsili gördükten sonra, Buhârâ’ya gidip, orada ve Taşkent’te bulunan meşhûr âlimlerden ders aldı. Daha sonra Hindistan’a ve hac için Hicaz’a gitti. Medine’de Emin Ağa ve Mahmudiye medreselerine devâm ederek, çeşitli ilimleri öğrenip, icâzet (diploma) aldı. Burada Nakşibendî şeyhlerinden Şeyh Muhammed Mazhar’dan feyz alıp, kısa zamanda tasavvufta yüksek derecelere kavuştu. Mevlânâ Şeyh Allâme Abdülhamîd Dağıstânî ve Mevlânâ Seyyid Muhammed Sâlih Zevâvî gibi büyük zâtlardan da feyz aldı. 1933 (H.1352) senesinde vefât etti. Muhammed Murâd Kazanî, yüzlerce velînin hayâtmı ve menkıbelerim anlatan Reşahât kitabını Farsçadan Arapçaya tercüme etti. Kendisine icâzet ve hilâfet vermiş olan hocası Mevlânâ Muhammed Sâlih Zevâvî, yaptığı Reşehât tercümesini görüp; “İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin Mek- tûbât’ım Farsçadan Arapçaya tercüme et, bu işte Allahü teâlâ büyük velîlerin hürmetine sana yardım eder.” deyince, hocasmın emrine uyarak Mek- tûbât’ı Arapçaya tercüme etti. Bu tercümesine Dürer-ül Meknûnât adını verdi. Eserin birini cildinin kenarına İmâm-ı Rabbânî hazretlerinin hayâtını, ikinci cildinin kenarına da Mebde ve Me’âd adlı risâlesini Arapça olarak yazdı. Onun yaptığı bu tercüme, o zaman, Mekke’de Miriyye Matbaasında basıldı.