Netice ve Bir Temenni:

Hıristiyanlarda pazarın, mûsevilerde cumartesinin tatil olması o güne mahsus dini merasim ve vecîbelerin bir neticesidir. Türkiye’de yaşayan mûsevilerin çoğu resmen tatil olmadığı halde cumartesi günü öğleden önce de iş yerlerini tatil ederler. Müslümanların da çoğu -memur iseler istirahat ve yemekten fedâkârlık ederek- cuma namazını kılmak için camilere koşarlar. Elimizde bir istatistik netice bulunmamakla beraber diyebiliriz ki, Türkiye’de cuma günü camilerin topladığı cemâat ölçüsünde genç ve yetişkin insanları toplayabilen hâdiseler çok nâdirdir. İslâmî vecîbeler yanında millî birlik ve beraberlik, halk eğitimi, kalkınma seferberliği, salgın hastalıklar ve kötü alışkanlıklarla mücadele gibi çok önemli mevzularda bu toplanıştan ve bu gönüllü dinleyişten, masrafsız olarak, azamî istifadeyi sağlamak mümkündür. Ancak bunun için idareciler ile hatiplere önemli birer vazife düşmektedir: İdareciler, her sınıf halkın bu ibâdeti rahatça ve huzur içinde edâ edebilmeleri için cuma günü hiç değilse öğle tatilini biraz uzatacak tedbirleri almalıdırlar. Hatipler de Hz. Peygamber’in sünnetinden aynlmayarak hutbeyi ölçülü tutmalı, halkı bizar etmemelidirler. Hele zurh-i âhiri kılmadan veya imamla beraber duâ etmeden camiden çıkan müslümanı kınamanın İslâm’da yeri olmasa gerektir.