NURİ  PASA

NURİ PASA

NURİ  PASA Damat, türk devlet adamı (İstanbul, T- Taif 188Î). Arif Paşanın oğlu. Genç yaşta saraya girdi ve Abdülnıecid’in Galip Paşadan dul kalan kızı Fatma Sultan ile evlendi. Abdülaziz zamanında Midbat Paşa, Hüseyin Avni Paşa ve Hayrullah Efendi ile işbirliği yaptı. Abdiil-hamid II tahta geçtikten bir sille sonra Abdiîlaziz’in öldürülmesiyle ilgili olarak mahkemeye verilenler arasında Nuri Paşa da vardı. Yapılan muhakemede Mehmed Ceiâleddin Taşa ve Mİdhat Paşa ile birlikte idama mahkûm edildi; damatlığı kaldırıldı (1881). İçlerinde Cevdet Paşa, Gazi

Rudolf NUREYEV
Osman Paşa gibi kimselerin bulunduğu 25 kişilik bir meclis, İdam cezalarını onayladı. Fakat AbdÜlhamid II bu idam cezalarının hepsini müebbet hapse çevirdi (1882). Nuri Paşa cezasını çekmek için Ta-if’e giderken yolda aklını kaybetti ve Taif’-e vardıktan bir süre sonra öldü. (M)
NURİ SAİT PAŞA, ırak devlet adamı (Kerkük 1888 – Bağdat 1958). öğrenimini tamamladıktan sonra osmanlı ordusuna girdi; yüzbaşı rütbesine kadar yükseldi (1913). Üç yıl sonra OsmanlIlara karşı geliştirilen Arap isyanına katılmak üzere ordudan ayrıldı. Irak’taki Haşimî soyunun yararına çalışmağa başladı. Meşrutî Birlik partisini kurarak lideri oldu. Bir süre sonra partisi girdiği seçimleri kazandı ve Nuri Sait Paşa başbakan seçildi (1949). Başbakanlıkta kaldığı sürece İngiltere ve Amerika taraftarı bir siyaset uyguladı. Mısır devlet başkanı Nâsır’ın arap ülkelerini birleştirme siyasetine karşı koydu, onun A.B.D.’ye karşı olan düşmanca tutumunu benimsemedi. Irak, Türkiye’nin de içinde bulunduğu Bağdat paktına katıldı. Irak’ta takip edilen bu siyaset, liderliğini AbdUlkerim Kasım’ın yaptığı bir grup subay tarafından hoş görülmedi. 14 Temmuz 1958’de Irak’ın genç kralı Faysal, Türkiye’deki Bağdat paktı toplantısına gitmek üzereyken ihtilâlciler tarafından öldürüldü; olaylar sırasında İhtilâlcilerin elinden kurtulan Nuri Sait Paşa, saklanmayı başardı. Ancak kıyafet değiştirip kaçarken tanındı ve sokakta öldürüldü. (M)