ÖD AĞACI (Aloe)

ÖD AĞACI (Aloe); Aim. Aloe (f), Fr. Aloes
(m), İng. Aloe. Familyası: Zambakgiller (Liliaceae).
Türkiyefde yetiştiği yerler: Güneybatı
Anadolu (Demre).
Kurak bölgelerde yetişen, çok yıllık, yaprakları
dikenli, bal özkulu (sukulent) bitkiler. Sarı
sabır olarak da bilinir. Daha çok Afrika, Suriye,
Arabistan ve Güney Avrupa’da yayılış gösterir.
Buna karşılık ılıman bölgelerde, park ve bahçelerde
süs bitkisi olarak yetiştirilir. Memleketimizin Güneybatı
kesiminde de Romalılar döneminde kültürden
kalmış, yabanileşmiş A. vera türü yetişmektedir.
Bitkinin yaprakları birer rozet görünümünde,
topraktan yayvan bir şekille çıkarak yukarı
doğru bükülürler. Çiçek durumu dik ve sık bir salkımdır.
Çiçekleri sarı veya kırmızıdır.
Kullanıldığı yerler: Bitkinin yapraklarından
çıkarılan usare (özsu) nin, güneşte veya ısıtılarak yoğunlaştırılmasıyla
elde edilen bakiye, siyah parlak
kütleler hâlinde kalır. Bu madde san sabır adını alır.
Antrasen türevleri taşır. Kalın barsağa etkili bir
müshildir. Öd ağacı sıvısı, pigment ve haşerat ilâçları
yapımında kullanılır. San sabır, balı bozar. Memleketimizde
süs bitkisi olarak çok yetiştirilmektedir.