OD veya OT i. (esk. türk ot). Ateş: Saçma ey göz eşkten gönlümdeki odlare su (Fuzuli). Yaz bahar ayında bir od verdi-ter / Yandım gittim ala karlı dağ iken (Karacaoğlan). || Aşk odu, aşk ateşi: Lâle bağrın aşk oduna dağlamış (Seyranı).
»E°d (veya ot) yok ocak y°k-
P? * i! Büyuk Wr yoksulluğu belirtmek için kullanılır. || Esk. Oda yanmak, ateşe yanmak, ateşte yanmak: Ney-i bezm-i ga-mem ey mah ne bulsan yele ver / Oda yanmış kuru cisminde hevadan gayri (Fuzuli).
— Piroteknik ve Sil. Ağız odu (otu). Bk. AĞIZOTU. (M)
OD i. («şarkı» anlammda yun. ode’den fr. ode). Yun. ed. Şarkı gibi söylenmek üzere yazılmış heı çeşit manzume. || Teşm. yol. Mısra sayısı ve vezni bakımından birbirine benzeyen bentlerden meydana gelen lirik manzume. || Kahramanlık odu, ünlü bir kişiyi öven od. I| Anakreon odu, Anak-reon tarzında yazılmış küçük aşk odu.
. Od, eski Yunanlılarda, kelimenin kök anlamına uygun olarak, biçimi konusuna göre değişen sözlü bir şarkıydı. M. ö. VII. yy.da savaş şarkıları, ziyafet şarkıları ve aşk şarkıları adiyle dörder mısrahk bentler halinde ortaya çıktı. Barbitos denilen bir çeşit rübap eşliğinde söylenen bu şarkıların en büyük ustaları Aiolis’li Al-kaios ve Sappho’dur. Alkaios’un mısrala-rındakî erkeksi ritme karşılık (Alkaios mısraı) Sappho’nun şiiri çok daha yumuşaktır (Sappho mısraı). Anakıeon’un (M.ö. VI. yy.) Küçük Odları ise, Anthologia Palati-na’daki Anakreon Odları’nda taklit edilen zarif şarkı örnekleridir. Tören odları denen türün örnekleri olarak Bakkhylides ile Pin-daros’un (M.ö. V. yy.) galip atletler onuruna yazdıkları Epinikoi veya Zafer Odları gösterilebilir. Roma’da, Horatius Odlar’ını yazarken eolis lirizminin biçimlerine bağlı kaldı, fakat artık od’un şarkı ile birlikte söylenmesi bir gelenek olmaktan çıkmıştı. Pleiade* şairleri tarafmdan Fransa’ya tanıtılan, od şairleri atasında Ronsaıd, Malherbe, V. Hugo, P. Valery, Saint-Amant, Boileau, Gilbert, A. Chenier, Delavigne, Lamartine, Th. – de Banville, P. Claudel sayılabilir.
Bu türün İtalya’daki başlıca temsilcileri şunlardır: Claudio Tolomei, Gian Giorgio Trissino, Luigi Allamanni, Antonio Min-turno, Bernardo Tasso, Gabriello Chiab-rera, Giuseppe Parini, Vincenzo Monti, Ugo Foscolo, Alessandro Manzoni, Giovanni Prati, Giuseppe Giusti, Giacomo Zanella, Gabriele D’Annunzio, Giovanni Pascoli v.b. Almanya’da, Geothe, Schiller, Hölderlin’in de odları vardır. İngiltere’de ise bu türün temsilcileri John Southern, John Milton, Thomas Randolph, Abraham Cowley, Dryden ve Charles Cotton, Thomas Gray, Wordsworth, Coleridge, Keats, Shelley, Tennyson, Swinburne, Robert Bridges ve Matthew Piior’dur. Portekiz’de Antonio Dinis da Cruz e Silva, Ispanya’da Gaicilaso de la Vega, Fernando de Herrara ve Luis de Leon da odlar yazdı. (LM)
