ODOMETRE; Alm. Kilometerzähler (m), Fr. Odometre (m), İng. Odometer. Otomobil, bisiklet gibi hareketli vâsıtalarda alman yolu kilometre veya mil olarak gösteren âlet. En çok bilineni otomobillerde kullanılanıdır. Odometrelerin çalışması, manyetizma ve elektrik enerjisiyle sağlanır. Bir araçta tekerleklerin bağlı olduğu milin etrafına yerleştirilen dinamo ile üretilen elektrik, iletken kablo vâsıtasıyla odometreyi çalıştıran döner mıknatısa gelir. Bu mıknatıs, üzerinde uluslararası standartlara göre altı tâne disk bulunan kademeli bir milin dönmesini sağlar. Disklerin her biri sıfırdan dokuza kadar numaralıdır. En sağdaki disk her yüz metrede, diğerleriyse sağdan îtibâren sıra ile bir, on, yüz, bin ve on bin kilometrede bir değişir. Bu değişme, mıknatısa bağlı olan milin mekanik özelliğiyle mümkün olur. Böyle bir odometre toplam 99.999 kilometrelik ölçme kapasitesine sâhiptir. Aracın aldığı yol bu miktârı aşarsa odometre sıfırlanır. Cihazı kapasitesi dolmadan sıfırlamak normal olarak imkânsızdır. Bunun, kurcalanması veya benzeri bir şekilde yapılması ise yasaktır. Bâzı vâsıtalarda normal odometrenin yanında arzu edildiği zaman sıfırlanabilen ikinci bir odometre bulunur. Bunlar iki yer arasındaki uzaklığı ölçmede kolaylık sağlarlar. Bir de karayolları ekiplerinin kullandığı yeni yapılan yolların uzunluğunu ölçmeye yarayan bilgisayara bağlı odomet- reler vardır. Bunlar hem çeşitli yerler arasındaki uzaklıkları, hem de gidilen toplam yolu otomatik olarak hâfızalarına kaydederler. Kullanılmış araçların satışında, vâsıtanın kaydettiği toplam yolun çok mühim olması, odomet- relere önem kazandıran bir başka husustur.
odometrenin yapısı