OsmanlI’nın Yaşayan Miraslarından
KONJİC KÖPRÜSÜ

Osmanlı devrine âit Konjic Köprüsü, Sultan ٥٥٢- düncü Mehmed Han tarafından 1682’de inşâ ettiril- miştir. İkinci Dünya Savaşı sırasında, 3 Mart 1945’te Alman piyâdelerinin geri çekilmesi esnasında yapı- lan bombardıman neticesi çok büyük hasar görmüş- tü. Savaşın üzerinden geçen 59 yıla rağmen restore edilemeyen köprü 26 Mayıs 2006’da restorasyona alındı. 2008 yılı Kasım ayında bitirilmesi planlanan köprüye kemerin son kilit taşı da geçtiğimiz aylarda konuldu.
Köprünün tamamlanması ile Konjic halkı Os- ؛١٦١^٨٦ devrindeki orijinal haliyle mühim bir esere ka- vuşacaktır. Saraybosna-Mostar yolu üzerindeki Kon- jic şehrinin Belediye Başkanı Emir Bubalo, Türkiye’ye seslenerek; “işte bizim şehrimizin simgesi olan tarihî köprü! Bu, bir Osmanlı eseridir. 3 Mart 1945 günü II. Dünya Savaşı sonlarında tahrip edilmiştir. Os- manlı eserleri, bizim kimliğimiz, kişiliğimizdir. Bizim dünümüzdür. Bugünü kurmak ve geleceği inşâ etmek için onlara ihtiyacımız var. Mostar gibi bir mimarlık harikasını insanlığa hediye eden, şimdi de yeniden yapan Türk ustalarının, bizim köprümüzü de ayağa kaldırmasını istiyoruz!” mesajını verdi. Ayrıca, Bubalo, “Mühim olan halkımla Türk halkının kardeşliği, müşterek geçmişidir. Bu köprü münâsebetiyle bu şehirle kurulacak bağ, oluşacak atmosfer, bizim kayıp hâfızalarımızın onarılmasına da vesile olabilecektir.” demişti.
Konjic Köprüsü’nün bir çizimi
TRT Radyo Televizyon Dergisi, S. 229, Haziran 2008
Haber
Konjic Köprüsü’nün Târihi
Fâtih Sultan Mehmed’in, Bosna’yı fethettiği 1463 yılından Berlin Anlaşması ile Avusturya-Macaristan İmparatorluğu’na bırakmak mecburiyetinde kaldığımız 1878 târihine kadar vatan köşesi olan Konjic (Konyits) şehri, bugünkü Bosna-Hersek Cumhuriye- ti’nin Hersek bölgesinde yer alıyor. Saraybosna-Mos- tar devlet yolunun 52. km.sinde yer alan ve mühim bir kavşak noktası olan Konjic kenti, 1463 yılında Fâtih Sultan Mehmed Han tarafından Osmanlı topraklarına dâhil edildi. 1574’te şehrin 3 mahallesinden biri, 1585 yılında ise 4 mahallesinin 3’ü Müslüman mahallesiydi. 16. yüzyıl sonunda kasabaya bir Müslüman mahalle daha eklendi. Evliya Çelebi, Seyahat- nâme’sinde Konjic’in altı mahallesi olduğunu, sekiz câmii, iki medresesi, iki derviş tekkesi, üç mektebi, bir hamamı ve iki hanının olduğunu yazmaktadır. Konjic’deki Osmanlı idaresi boyunca 2 ahşap,
1 de taş köprü inşâ edilmiştir. Neretva Nehri üzerinde bulunan OsmanlI devrine âit Konjic Köprüsü, Sultan Dördüncü Mehmed Han tarafından 1682 yılında inşâ ettirilmiştir. Köprünün kanat duvarları arası uzunluğu 80,30 metre, tamamının uzunluğu ise 101,80 metredir. 5,25 metre eninde ve çift merkezli 6 sivri kemerden oluşan köprü, selyaranla- rı, kitâbe köşkü ve silü- etiyle Sokullu Mehmed Paşa tarafından Vişegrad’da yaptırılan Drina Köprüsü’nü andırmaktadır. Köprünün 1682 yılında inşâ edildiğini yazan ve kitâbe köşkünün ortasında bulunan kitâbesi ve köprü kemerleri 1945 yılındaki Alman bombardımanı sırasında yıkılmıştır. 1945 senesinde geçici olarak ahşap bir köprü yerleştirildi. 1962 senesinde ise ahşap yapının yerini taş köprünün taşıyıcı ayakları üzerine yerleştirilen çelik kirişler ve betonarme yapı aldı. <؛٤
3 Kasım
4 Târihte Bu Ay
5 Kasım 644: Hazret-i Ömer (r.a.)’in şehîd edilmesi.
25 Kasım 1072: Sultan Alparslan’ın vefâtı.
16 Kasım 1240: Muhyiddin Arabî Hazretleri’nin vefâtı.
3 Kasım 1398: Osmanlı ordusunun Sofya’ya girişi.
23 Kasım 1462: Midilli’nin fethi.
25 Kasım 1534: Kânûnî Sultan Süleyman’ın Bağdat’ı fethi.
27 Kasım 1566: Kanûnî Sultan Süleyman’ın cenâze merâsimi.
7 Kasım 1583: Nûr Bânû Sultan’ın vefâtı.
22 Kasım 1596: Sultan Üçüncü Mehmed’in Eğri seferinden İstanbul’a dönmesi ve merâsimle karşılanması.
18 Kasım 1601: Kanije Zaferi.
11 Kasım 1606: Osmanlı-Avusturya Zitvatoruk Anlaşması.
13 Kasım 1607: Haleb Kalesi’nin OsmanlI’ya teslim olması. 20 Kasım 1612: Osmanlı-Safevî Anlaşması.
21/22 Kasım 1617: Sultan Birinci Ahmed Han vefât etti.
22 Kasım 1617: Sultan Birinci Mustafa Han tahta çıktı.
16 Kasım 1622: Abaza Paşa isyânı.
15 Kasım 1646: Girit’te Resmo Kalesi fethedildi.
6 Kasım 1656: Kâtip Çelebi’nin vefâtı.
15 Kasım 1657: Limni Adası geri alındı.
3 Kasım 1676: Sadrâzam Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa, Edirne civârında vefât etti.
7 Kasım 1687: Sultan Dördüncü Mehmed Han tahttan indirildi ve Sultan ikinci Süleyman Han taht’a çıktı.
17 Kasım 1703: Sultan Üçüncü Ahmed Han’ın “Edime Vak’ası” hâdiselerini tasfiyesi.
20 Kasım 1711: Baltacı Mehmed Paşa sadrazamlıktan alındı.
15 Kasım 1730: ihtilalci Patrona Halil ve etrafındakiler bertaraf edildi.
17 Kasım 1773: Deniz Harp Okulu’nun açılışı.
Kasım 1805: Modern tarzda ilk hastanenin Kasımpaşa’daki Tersâne-i Âmire’de açılması.
15 Kasım 1808: Alemdar Mustafa Paşa’nın şehâdeti.
20 Kasım 1827: Rusya ile Akkirman Anlaşması yapıldı. Ruslar Ingiltere ve Fransa ile birlikte Osmanlı Donanmasını Navarin’de yaktılar.
1 Kasım 1831: İlk gazete Takvîm-i Vekâyi’nin neşri.
25 Kasım 1837: Osmanlı yapımı “Eser-i Hayr” adlı buharlı geminin denize indirilmesi.
3 Kasım 1839: Tanzimat’ın ilanı.
3/4 Kasım 1840: Akkâ’nın geri alınması.
30 Kasım 1846: Dede Efendi Mekke’de vefât etti.
16 Kasım 1848: Osmanlı yapımı ilk demir vapurun denize indirilmesi.
1 Kasım 1853: İngiliz ve Fransız donanmalarının İstanbul dnierine gelişi.
2 Kasım 1853: Osmanlı-Rus savaşında OsmanlIların Oltaniça zaferi.
30 Kasım 1853: Rusların Sinop baskını.
6 Kasım 1857: Paris’te Mekteb-‘ı Osmânî adında bir ©s- manii mektebinin açılması.
8 kasım 1858: OsmanlI Karada§ hudut protokolünün imzâsı.
16 Kasım 1869: Süveyş Kanalı’nın açılışı.
8 kasım 1877: Erzurum Savunması.
11 Kasım 1877: Gâzi Osman Paşa’nın, Ruslara karşı direnişi.
1 Kasım 1884: Mülkiye Mühendis Mektebi’nin faaliyete başlaması.
3 Kasım 1891: □¿rü’l-Muallim’in Âliye şubesi açılması.
25 Kasım 1893: Orhun Kitabeler’ı’nin okunuşu.
3 Kasım 1901: Fransızlar Midilli’ye asker çıkardı.
22 Kasım 1902: Makedonya’da Bulgar İhtilal Cemiyeti’nin faaliyeti.
3 Kasım 1903: İstanbul, Haydarpaşa’da yaptırılan Tıbbi- ye’de tedrisat başladı.
30 Kasım 1909: Târih-i Osmânî Encümeni kuruldu.
1 Kasım 1912: Sultan ikinci Abdülhamîd Han’ın Selânik’ten İstanbul’a nakli.
28-29 Kasım 1912: Arnavutluk’un istiklâlini ilan etmesi. 14 Kasım 1913: Osmanlı-Yunan sulhu Atina Anlaşması.
11 Kasım 1914: OsmanlI Devleti’nin itilaf □pvlptlpri’np savaş ilanı.
14 Kasım 1914: Büyük Seferberlik ilanı (ا-دءق^اح Ekber).
13 Kasım 1914: Inas Sanayi-i Nefîse Mektebi’nin açılması. 17 Kasım 1914: Rus donanmasının Trabzon bombardı^a- nı ve muhtelif cepheler vukuâtı.
3 Kasım 1915: İngiliz Harp Kabinesi, Çanakkale’yi boşalt- ma karan aldı.
1 Kasım 1917: İngiliz imparatorluğu, Yahudi halkına FİIİS- tin topraklarında devlet kurma hakkının yolunu açan Bal- four Dekiarasyonu’nu yayınladı.
2/3 Kasım 1918: ittihatçıların (Enver-Talat-Cemal Paşalar) yurt dışına kaçışları.
1 Kasım 1918: Musul, ingilizler tarafından işgal edildi.
7 Kasım 1918: ingilizler, İskenderun ve Antakya’ya asker çıkardı.
11 Kasım 1918: İtilaf □evletleri’nin İstanbul dnlerine geie- rek şehri teslim almaları.
1 Kasım 1922: Saltanat’ın kaldırılma؟!
17 Kasım 1922: Sultan Vahîdüddln Han’ın yurtdışına çıkışı.
16 Kası^ 1922: [ozan Konferansı’nın başlaması.